Κατάρρευση ενετικού επιπρομαχώνα στα Χανιά

Εικόνες καταστροφής στην παλιά πόλη των Χανίων, καθώς κατέρρευσε ο ενετικός επιπρομαχώνας του Αγίου Δημητρίου.

Εικόνες καταστροφής στην παλιά πόλη των Χανίων, καθώς κατέρρευσε ο ενετικός επιπρομαχώνας του Αγίου Δημητρίου.

Ο προμαχώνας “λαβώθηκε” από την κακοκαιρία και τα χώματα του κάλυψαν το οδόστρωμα καταπλακώνοντας ένα αυτοκίνητο. Δεν έχουν αναφερθεί άλλες ζημιές ενώ συνεργεία έσπευσαν για να καθαρίσουν την οδό της οποίας η κυκλοφορία είχε απαγορευτεί.

Από την κατάρρευση του προμαχώνα καταπλακώθηκε ένα αυτοκίνητο χωρίς ευτυχώς να τραυματιστεί ο οδηγός του ο οποίος πρόλαβε να το εγκαταλείψει.

Στο σημείο πήγαν πυροσβέστες οι οποίοι με την χρήση ειδικού μηχανήματος επιβεβαίωσαν ότι δεν είχε καταπλακωθεί κάποιος πεζός. Η απομάκρυνση των χωμάτων και των πετρών θα ξεκινήσει την Δευτέρα, αφού πρώτα γίνουν ο απαραίτητος σχεδιασμός από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους εμπλεκόμενους φορείς.

Προμαχώνας του Αγίου Δημητρίου 

Ο κυκλικός επιπρομαχώνας του Αγίου Δημητρίου που καλύπτει τη νοτιοδυτική γωνιά των ενετικών οχυρώσεων, έχει πάρει την ονομασία αυτή από την μικρή ορθόδοξη εκκλησία που υπήρχε στην ανατολική πλευρά του στην περιοχή “Κρύο Βρυσάλι”.

Το όνομα το πήρε από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου που ήταν η Μητρόπολη των Χανίων την εποχή της Βενετοκρατίας, μεταξύ των σημερινών οδών Σκρύδλωφ και Μπετόλο.

Ονομάζεται επίσης Lando ή Schiavo από τα ονόματα των αντίστοιχων Ενετών Αξιωματούχων που επέβλεπαν την κατασκευή του.

Ο προμαχώνας Lando – Αγίου Δημητρίου, με τον ομώνυμο επιπρομαχώνα του ήταν σε ανταπόκριση του Προμαχώνα San Salvatore στα βορειοδυτικά. 

Ο προμαχώνας είχε σχήμα περίπου καρδιόσημο. Ο κυκλικός επιπρομαχώνας Lando, αποκαταστάθηκε μερικώς, στο τμήμα προς την οδό Κονδυλάκη, πριν από μερικά χρόνια.

Μετά την κατάρρευση του επιπρομαχώνα τι...;

Μέσα από ένα κείμενο - παρέμβαση ο πρώην προϊστάμενος της Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Χανίων, Μιχάλης Ανδριανάκης, διατυπώνει προτάσεις για το τι ενέργειες πρέπει να δρομολογηθούν μετά την κατολίσθηση που υπέστη χθες ο επιπρομαχώνας καταπλακώνοντας μάλιστα ένα αυτοκίνητο (βίντεο - φωτο).

Το θέμα προκάλεσε πολύ θόρυβο και ποικίλα σχόλια, ωστόσο είναι απαραίτητο τώρα να σηκώσουν τα μανίκια οι αρμόδιοι και να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις άμεσα και όχι να αφήσουν το θέμα στις καλένδες μέχρι να ξεχαστεί. 

Ακολουθεί το κείμενο - παρέμβαση του κ. Ανδριανάκη:

"Να δούμε τι θα γίνει παραπέρα;

Με τις χθεσινές καταρρακτώδεις βροχές, δυστυχώς κατέρρευσε για μια ακόμη φορά ένα μεγάλο τμήμα του εξωτερικού τείχους του ενετικού επιπρομαχώνα Lando, ή του Αγίου Δημητρίου.

Ο επιπρομαχώνας κτίστηκε πάνω στον ομώνυμο προμαχώνα με σκοπό να διευρύνει το οπτικό πεδίο και το βεληνεκές των κανονιών. Πρόκειται για ένα τείχος κυκλικού σχήματος, επιχωματωμένο στο εσωτερικό του και με κτιστές κανονιοθυρίδες στην κορυφή σε ημικυκλική διάταξη.

Το τείχος δεν είναι τόσο ισχυρό όσο στους κανονικούς προμαχώνες, υπέστη μεγάλες καταστροφές κατά την πολιορκία των Χανιών από τους Τούρκους το 1645, σε πολλά σημεία ανακατασκευάστηκε μάλλον πρόχειρα και δέχεται τις πολύ ισχυρές πιέσεις των χωμάτων, που δεν είναι τόσο πολύ συμπιεσμένα, όσο στις υπόλοιπες οχυρώσεις.

Έτσι ήταν μοιραία και η πρόσφατη κατάρρευση. Και άλλες φορές στο παρελθόν είχαμε ανάλογα προβλήματα που τα αντιμετωπίσαμε άλλοτε μόνη η Αρχαιολογική Υπηρεσία, άλλοτε με τη συνεργασία του Δήμου. Η τωρινή κατάρρευση ευτυχώς δεν προκάλεσε ανθρώπινα θύματα και ευτυχώς δεν πρόκειται για αυθεντικό τμήμα, αλλά για παλιότερη ανακατασκευή. Νομίζω όμως πως είναι μια αφορμή να συνεχιστεί η κοινή προσπάθεια του Υπουργείου Πολιτισμού με το Δήμο Χανίων για την ολοκλήρωση των επεμβάσεων στο συγκεκριμένο μνημείο, που είχαν προχωρήσει αρκετά στο παρελθόν και έμειναν στη μέση.

Νομίζω επίσης πως το "ατύχημα" θέτει επιτακτικά ορισμένα θέματα σχετικά, τόσο με την αντιμετώπιση του προβλήματος, όσο και με το φιλόδοξο σχέδιο ανάδειξης των οχυρώσεων των Χανιών, που υπήρξε και αυτό θύμα της καταραμένης κρίσης και των μνημονίων και έμεινε στη μέση.

Πιστεύω πως θα πρέπει ο Δήμος να προχωρήσει στη σύναψη μιας Προγραμματικής Σύμβασης με την Εφορεία Αρχαιοτήτων, ώστε να προχωρήσει σταδιακά το έργο της ανάδειξης, αλλά και της τακτικής συντήρησης των οχυρώσεων. Ειδικότερα όσον αφορά στο δυτικό μέτωπο (από την πλευρά της οδού Πειραιώς), το έργο είναι αρκετά προχωρημένο και η ολοκλήρωσή του από την οδό Μελετίου Πηγά μέχρι τη θάλασσα, σε συνδυασμό και με τη δυτική τάφρο, και την πρώην πισίνα του πρώην "ΞΕΝΙΑ" εύκολη.

Εγκεκριμένες μελέτες υπάρχουν από το Γραφείο Τειχών, που έκλεισε πρόσφατα. Έτσι ένα μεγάλο μέρος των οχυρώσεων, που ξεκινά από το φρούριο του Φιρκά και την πλατεία Τάλω, μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την πόλη, την ανάδειξη του μνημειακού της πλούτου, την ποιότητα ζωής των πολιτών, αλλά και τη σωστή τουριστική ανάπτυξη.

Νομίζω πως κάποια στιγμή το θέμα θα πρέπει να συζητηθεί σοβαρά και η λύση που προτείνω είναι η πιο αποτελεσματική, η πιο οικονομική, ενώ θα δημιουργήσει και κάποιες θέσεις εργασίας για μερικά χρόνια, ιδιαίτερα χρήσιμες στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Ας είναι λοιπόν αφορμή η τελευταία καταστροφή για να ξεκινήσει και πάλι κάτι καλό για την πόλη."


Πηγή: Χανιώτικα Νέα, Flashnews