Δέκα περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών τάσσονται εναντίον της επαναλειτουργίας και υπ...
Δέκα περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών τάσσονται εναντίον της επαναλειτουργίας και υπέρ της προστασίας του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη, στην περιοχή Στρογγυλός.
Η αίτηση που υποβλήθηκε από την εταιρεία Hellenic Copper Mines αποσκοπεί στην εκμίσθωση κρατικής γης σε γεωργική ζώνη (Γ3) και δασική περιοχή (πευκοδάσος) για εκμετάλλευση των εναπομείναντων αποθεμάτων χρυσοφόρων μεταλλευμάτων. Η αίτηση αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου αξιολογείται αυτές τις μέρες από τις αρμόδιες αρχές (Τμήμα Περιβάλλοντος και Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως), ενώ το θέμα αναμένεται να συζητηθεί στην επερχόμενη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων την Παρασκευή, 26 Μαΐου 2017 [1].
Όπως επισημαίνεται από την Ομάδα Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και την Ομάδα Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη, μέσω σειράς επιστολών που απεστάλησαν προς την Περιβαλλοντική και Πολεοδομική Αρχή [2], τυχόν περιβαλλοντική και πολεοδομική αδειοδότηση της επαναλειτουργίας του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη αναμένεται να επιφέρει σοβαρές, αρνητικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον [3] και κυρίως:
- Στη φύση και τη βιοποικιλότητα (οικότοποι, χλωρίδα και πανίδα), καθώς θα αποκοπεί μεγάλος αριθμός δέντρων και θάμνων, ενώ παράλληλα θα επηρεαστούν αρκετά είδη πανίδας, συμπεριλαμβανομένων θηλαστικών, πτηνών και ερπετών, με σημαντικότερα τα σπηλαιόβια είδη προστατευόμενων νυχτερίδων, αποικίες των οποίων απαντώνται στις αρχαίες γαλαρίες του εγκαταλελειμμένου μεταλλείου.
- Στο φυσικό και ιστορικό τοπίο, καθώς αντί να αποκατασταθεί η περιβαλλοντική ζημιά που προκλήθηκε κατά τη σύγχρονη λειτουργία του μεταλλείου χρυσού μεταξύ 1935-1946, θα εκχερσωθεί ακόμη μεγαλύτερη έκταση φυσικής βλάστησης και θα υποβαθμιστούν ακόμη περισσότερο οι φυσικοί πόροι και τα ορυκτά αποθέματα της περιοχής, κυρίως μέσω της προτεινόμενης επέκτασης του υφιστάμενου κώνου του εγκαταλελειμμένου μεταλλείου, για την αξιοποίηση των εναπομείναντων χρυσοφόρων μεταλλευμάτων.
- Στην αρχαιολογική και πολιτιστική κληρονομιά, καθώς αναμένεται να διαταραχθούν και να καταστραφούν σημαντικά κατάλοιπα του αρχαίου μεταλλείου (κάμινοι, γαλαρίες και σκωρίες), το οποίο το 2002 συμπεριλήφθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων στον κατάλογο προτεινόμενων Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Σημειώνεται ότι πρόκειται για το μοναδικό προτεινόμενο Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO στην Κύπρο που εμπίπτει στην κοινή κατηγορία του Πολιτιστικού και Φυσικού Τοπίου [4].
Οι δέκα περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις στηρίζουν το αίτημα της Ομάδας Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και της Ομάδας Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη για προστασία του αρχαίου μεταλλείου, μέσω της κήρυξης, αποκατάστασης, διατήρησης και ανάδειξης του σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Έτσι, το αρχαίο μεταλλείο Στρογγυλού θα μπορέσει να αποκτήσει τον εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και περιβαλλοντικό ρόλο που πρέπει να έχει σε μία σύγχρονη κοινωνία ως αρχαίο μνημείο και ερευνητικό πάρκο, με πολλαπλά και μακροπρόθεσμα οφέλη στην τοπική κοινωνία [5].
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν η Ομάδα Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και η Ομάδα Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη: «Η φυσική του ομορφιά και η ιστορική του ταυτότητα αποτελούν από μόνα τους χρυσό και έτσι πρέπει να παραμείνει. Ας αναρωτηθούμε, λοιπόν, σε εποχές όπου οι κλιματικές αλλαγές και η ανθρώπινη απληστία ταλανίζουν την ανθρωπότητα, εάν είμαστε έτοιμοι να δράσουμε σαν οδοστρωτήρας, ισοπεδώνοντας την ιστορία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον μας» [6].
Η ανακοίνωση συνυπογράφεται από τις ακόλουθες περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις:
- Κυπριακό Τμήμα Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS Cyprus)
- Οικολογική Κίνηση Κύπρου
- Παγκύπριος Οργανισμός Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (ΠΟΑΚ)
- Περιβαλλοντική Κίνηση Λάρνακας
- Πολίτες Κάτοικοι Πόλης και Επαρχίας Λάρνακας Αραδίππου-Κρασά
- Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών
- Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου (BirdLife Cyprus)
- Σύνδεσμος Κυπρίων Αρχαιολόγων
- Οικολογική Παρέμβαση Φίλοι του Ακάμα-Οργάνωση για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό
- Φίλοι της Γης Κύπρου (Friends of the Earth Cyprus)
Σημειώσεις:
[2] Οι επιστολές της Ομάδας Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και της Ομάδας Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη προς την Περιβαλλοντική Αρχή απεστάλησαν στις 28/3/2017, 2/5/2017, 5/5/2017 και 17/5/2017, ενώ η επιστολή και τα δύο σχετικά υπομνήματα θέσεων προς την Πολεοδομική Αρχή απεστάλησαν στις 18/4/2017.
[3] Η Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (Οκτώβριος 2016) και η Μελέτη Επιπτώσεων Θορύβου (Φεβρουάριος 2017) από την αξιοποίηση των χρυσοφόρων αποθεμάτων στο παλαιό μεταλλείο του Στρογγυλού είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Τμήματος Περιβάλλοντος.
[5] Η γεωλογική και γεωφυσική αξία και σημασία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη (Στρογγυλού) επισημαίνεται στο υπόμνημα θέσεων της Ομάδας Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και της Ομάδας Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη με ημερομηνία 28/3/2017, καθώς και την επιστολή προς το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης με ημερομηνία 12/5/2017.
Η αρχαιολογική και πολιτιστική αξία και σημασία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη (Στρογγυλού) επισημαίνεται στο υπόμνημα θέσεων της Ομάδας Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και της Ομάδας Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη με ημερομηνία 28/3/2017, καθώς και τις επιστολές προς το Τμήμα Αρχαιοτήτων με ημερομηνία 3/5/2017 και 23/5/2017.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης η επιστολή του Ελβετού Καθηγητή Αρχαιολογίας και Επικεφαλή των Αρχαιολογικών Ανασκαφών που διεξήχθησαν το 1995 και το 2005 στο αρχαίο μεταλλείο Στρογγυλού, Δρ. Walter Fasnacht. Η επιστολή υποβλήθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων προς την Επιτροπή Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, κατά τη συνεδρία που πραγματοποιήθηκε στις 28/2/2017. Εξίσου σημαντική είναι και η αρχική δημοσίευση των ευρημάτων των αρχαιολογικών ανασκαφών που διεξήχθησαν το 1995 και το 2005, από τον Δρ. W. Fasnacht και τον Λειτουργό του Τμήματος Αρχαιοτήτων, κ. Γ. Γεωργίου (Επιστημονική Επετηρίς Τμήματος Αρχαιοτήτων, 2006, σελ. 199-211).
Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι δύο σχετικές επιστολές του Τμήματος Αρχαιοτήτων: η πρώτη απεστάλη προς το Τμήμα Περιβάλλοντος στις 12/4/2017 και η δεύτερη απεστάλη προς την Ομάδα Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και την Ομάδα Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη στις 9/5/2017.
Για την αρχαιολογική και πολιτιστική αξία και σημασία του Αρχαίου Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη (Στρογγυλός), βλ. επίσης: Kassianidou Vasiliki (2013). “The Exploitation of the Landscape: Metal Resources and the Copper Trade during the Age of the Cypriot City-Kingdoms”, στο Bulletin of the American Schools of Oriental Research, No. 370, November 2013, σελ. 49-82 (κυρίως σελ. 53-56).
Πηγή: Δελτίο Τύπου
Δεν υπάρχουν σχόλια