Μια κινηματογραφική ανασκαφή στη Μινωική Κρήτη: Ντοκιμαντέρ για τον Γιάννη Σακελλαράκη

Η σκηνοθέτης Διονυσία Κοπανά με συνεργάτες της στο γύρισμα σκηνών στην Κρήτη Την μινωική Κρήτη του σπουδαίου αρχαιολόγου Γιάννη Σακελλ...

Η σκηνοθέτης Διονυσία Κοπανά με συνεργάτες της στο γύρισμα σκηνών στην Κρήτη

Την μινωική Κρήτη του σπουδαίου αρχαιολόγου Γιάννη Σακελλαράκη, του επιστήμονα που, παρ΄ ότι μη Κρητικός, έζησε, αγάπησε και ανέδειξε την πανάρχαια ιστορία του νησιού και των ανθρώπων του, παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ της Διονυσίας Κοπανά, «Το Ίχνος του Χρόνου», που παίρνει μέρος στο 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.

«Είναι μια ταινία για το χρόνο, τη μνήμη και τη νοσταλγία. Για τη μνήμη της ιστορίας, που διατηρείται ζωντανή πάνω στη φύση, στις πέτρες, στα θαμμένα βότσαλα -βήσαλα τα λένε οι Κρητικοί- στους ήχους και στις μουσικές, στον κύκλο της ζωής και του θανάτου, πάνω στα πρόσωπα των ανθρώπων», λέει η σκηνοθέτης.

Αλλά, όπως επισημαίνει η ίδια, είναι κυρίως «Μια ταινία για τη γοητεία της αρχαιολογίας και της ανασκαφής, μέσα από το post-mortem πορτραίτο του αρχαιολόγου, στοχαστή και δάσκαλου Γιάννη Σακελλαράκη».

Ο αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης

Ταξίδια στην Κρήτη, αναζήτηση των τόπων όπου ο Γιάννης Σακελλαράκης (1936- 2010) πραγματοποίησε τις ανασκαφές του, στις Αρχάνες και στο Φουρνί, στα Ανεμόσπηλια, στο Ιδαίο Άντρο, στη Ζώμινθο τελευταία, συνομιλίες με τους ανθρώπους που δούλεψαν μαζί του, θραύσματα και ίχνη που συγκεντρώθηκαν προσεκτικά, συνθέτουν την αφήγηση, σαν ένα είδος κινηματογραφικής ανασκαφής ή μιας άλλης αρχαιολογίας.

«Έτσι, η Μινωική Κρήτη αναδύεται μέσα από τα πρόσωπα των σημερινών βοσκών», όπως λέει η ίδια.

Κάτι καθόλου τυχαίο, καθώς, όπως διαπίστωσε, ήταν και οι εργάτες των ανασκαφών, κάποιοι από τους οποίους συνεχίζουν και σήμερα να δουλεύουν κοντά στην Έφη Σαπουνά -Σακελλαράκη στη Ζώμινθο. «Οι Κρητικοί βοσκοί συναντούν τους Μινωίτες προγόνούς τους στη σκιά των ίδιων βουνών. Αναπνέουν τον ίδιο αέρα, ακούν το ίδιο θρόισμα των φύλλων, βλέπουν τη γη τους να ανθίζει ξανά και ξανά. Ακόμη και οι ήχοι της φύσης παραμένουν αναλλοίωτοι, η ξεσηκωτική κρητική μουσική δεν είναι παρά η αντανάκλασή τους», λέει η σκηνοθέτης.

Για όσους γνωρίζουν, μάλιστα, λίγο την ιστορία των ανασκαφών του Σακελλαράκη στην Κρήτη, ένας βοσκός ήταν που είχε δώσει το έναυσμα στον αρχαιολόγο να αναζητήσει σε υψόμετρο 1200 μέτρων ένα μινωικό ανάκτορο. «Πού βόσκεις τα πρόβατά σου;» τον είχε ρωτήσει ο Σακελλαράκης. «Στη Ζώμινθο», απάντησε εκείνος και αυτή η προ-ελληνική λέξη ήταν αρκετή για να τον ανεβάσει στον Ψηλορείτη και να εντοπίσει τελικά αυτή την μοναδική, πάνω σε βουνό, εγκατάσταση των Μινωιτών, απ΄όπου έχουν προέλθει εντυπωσιακά ευρήματα.

Σκόρπιες στιγμές ζωής και δουλειάς του Γιάννη και της ΄Εφης Σαπουνά – Σακελλαράκη

Η φύση συνυπάρχει έτσι με την Ιστορία σ΄αυτό το φιλμ, χάρις στην έμπνευση που έχει δώσει στη δημιουργό του η προσωπικότητα του Γιάννη Σακελλαράκη. Κι όπως λέει χαρακτηριστικά η Διονυσία Κοπανά, «Συλλέγω τα ίχνη από το χθες κι από το τώρα, για να τ’ αφήσω κληρονομιά στο αύριο. Γιατί τα πάντα αφήνουν ίχνος. Οι άνθρωποι στον τόπο και το χρόνο, τα δέντρα, τα ζωντανά, ο άνεμος όταν περνάει μέσα από τα φύλλα των δέντρων, ακόμη και τα μυρμήγκια στο διάβα τους. Ακόμη και οι ταινίες. Αυτή είναι η δική μου αρχαιολογία!».

Να σημειώσουμε ότι το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται φέτος ψηφιακά, από 19 ως 28 Μαΐου, έτσι η παρακολούθηση των ταινιών γίνεται μέσω της διεύθυνσης www.filmfestival.gr

Πηγή: Μ. Θερμού, MonoNews