Τα ερείπια στην πόλη, τότε και τώρα

Στην οδό Μαυρομιχάλη 75, πίσω από την κλειστή εξώθυρα. Η επίκαιρη δημόσια συζήτηση για τα αστικά ερείπια, σε όλη τη χώρα, φέρνει στον νου όσ...

Στην οδό Μαυρομιχάλη 75, πίσω από την κλειστή εξώθυρα.

Η επίκαιρη δημόσια συζήτηση για τα αστικά ερείπια, σε όλη τη χώρα, φέρνει στον νου όσα απασχολούσαν την ελληνική κοινωνία και σε περασμένες δεκαετίες. 

Σήμερα, το μείζον θέμα είναι, αφενός, η επικινδυνότητα και η δημόσια ασφάλεια και, αφετέρου, η προστασία των εγκαταλελειμμένων διατηρητέων. Αν ανατρέξει κανείς στον Τύπο θα διαπιστώσει ότι οι διαμαρτυρίες για ερειπωμένα σπίτια ήταν διαρκείς και επίμονες και αφορούσαν ως επί το πλείστον «ετοιμορρόπους οικίσκους», κοινώς χαμόσπιτα, που φύονταν ακόμη και σε κεντρικές περιοχές ή στις παρυφές των αρχαιολογικών χώρων (π.χ. περιμετρικά του Ολυμπιείου προς τη Συγγρού). Η εικόνα τους «αμαύρωνε» τον πολιτισμό του άστεως.

Η ερείπωση παλαιών σπιτιών οδηγούσε ενίοτε ακόμη και στον δημόσιο διασυρμό τους, όπως στην περίπτωση της παλαιάς οικίας Ράλλη, Πανεπιστημίου και Κοραή, που –λόγω της κακοποιημένης εικόνας της– είχε ονομαστεί «η γωνία της ασχημίας». Τις προάλλες, έπεσα σε μία επιστολή αναγνώστη δημοσιευμένη στην εφημερίδα «Εστία», το έτος 1953 – δυστυχώς δεν έχω την ακριβή ημερομηνία. Η επιστολή έχει τίτλο «Τα ετοιμόρροπα» και ο επιστολογράφος Ν. Σ. αναφέρεται στα ερείπια από τα Δεκεμβριανά που υπήρχαν ακόμη σε ορισμένα σημεία της πόλης. Γράφει: «Εις το κέντρον των Αθηνών και εις δρόμους πολυσυχνάστους, εξακολουθούν να υπάρχουν, από της εποχής του Δεκεμβριανού κινήματος 1944, ετοιμόρροπα οικήματα, τα οποία, με την πάροδον του χρόνου, κατέστησαν απολύτως επικίνδυνα διά τους διερχομένους».

Ο επιστολογράφος είναι πιθανώς κάτοικος Νεαπόλεως, καθώς επισημαίνει: «Εις την οδόν Μαυρομιχάλη 78 υπάρχει ένας τοιούτος ετοιμόρροπος μεσότοιχος, από ανατιναχθείσαν παραπλεύρως οικοδομήν, τον οποίον παρακολουθώ διερχόμενος καθημερινώς από εκεί και τον βλέπω να παρουσιάζη όλο και νέας ρωγμάς, με διάστασιν μεγαλυτέραν των παλαιοτέρων τοιούτων. Με την πρώτην βροχήν ή σεισμικήν δόνησιν, ο μεσότοιχος αυτός θα καταρρεύση. (…) Τόσο δύσκολον είναι να δοθή μια πίστωσις κατεδαφίσεως τούτου, που αποτελεί πράγματι δημόσιον κίνδυνον;». 

Πηγή: Ν. Βατόπουλος, Καθημερινή