Έτοιμο το «Μουσείο Λοβέρδου»

Το κτίριο της οδού Μαυρομιχάλη 6 χτίστηκε την περίοδο 1882-1885 από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ για να γίνει η μόνιμη κατοικία του...

Το κτίριο της οδού Μαυρομιχάλη 6 χτίστηκε την περίοδο 1882-1885 από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ για να γίνει η μόνιμη κατοικία του.

Είναι εδώ και χρόνια που το αθηναϊκό κοινό ακούει για τη λειτουργία του Μεγάρου Τσίλλερ-Λοβέρδου, του παραρτήματος του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, που βρίσκεται στη Μαυρομιχάλη 6, μεταξύ των οδών Ακαδημίας και Σόλωνος. Αυτή τη φορά τα εγκαίνια του μουσείου εξαρτώνται από την εξέλιξη της πανδημίας. Το κτίριο είναι έτοιμο να δεχθεί κοινό για την επανέκθεση της περίφημης συλλογής Λοβέρδου, τέλος Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, ενώ τα έργα θα μεταφερθούν από το ΒΧΜ  στους νέους χώρους του στο τέλος του μήνα.

Η λειτουργία ενός νέου μουσείου στην πόλη για την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έχει διπλό χαρακτήρα. Στην περίπτωση του «ΒΧΜ – Μουσείο Διονυσίου Λοβέρδου», βρίσκει μόνιμη στέγη μια σημαντική συλλογή και, επιπλέον, αξιοποιείται ένα αρχιτεκτονικό στολίδι της πόλης. Συγχρόνως, αναδεικνύεται ένα από τα κτίρια που ανήκουν στη δικαιοδοσία του ΥΠΠΟΑ και μέχρι πρότινος παρέμενε ερειπωμένο. Η κ. Μενδώνη λέει στην «Κ» ότι είναι βασική της μέριμνα να αξιοποιήσει τέτοια εγκαταλελειμμένα κτίρια της Αθήνας, κυρίως του κέντρου το οποίο έχει πληγεί από την κρίση. «Θεωρώ ότι σιγά σιγά πρέπει να αποκτήσει ένα νέο πρόσωπο». Και αναφέρει ως παράδειγμα την αποκατάσταση του  νεοκλασικού της Σταδίου 47, οικίας του Αλέξανδρου Σούτσου, που θα συμβάλει στην αναβάθμιση της πολύπαθης περιοχής. Στην Πλάκα, στην Περιάνδρου 5 θα αποκατασταθεί το σπίτι όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κωστής Παλαμάς, για να γίνει χώρος μελέτης και σπουδής της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας, ενώ το κτιριακό συγκρότημα που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Διοσκούρων 4 και Πολυγνώτου θα στεγάσει το αρχείο Οδυσσέα Ελύτη. Στον ίδιο πρόγραμμα ανάδειξης των κτιρίων του ΥΠΠΟΑ στο κέντρο εντάσσεται και η αποκατάσταση του ετοιμόρροπου κτιρίου της οδού Πολυγνώτου 13 στην Πλάκα, με την πήλινη γυναικεία μορφή στην πρόσοψή του. Πρόκειται για την οικία του Ιωάννη Κωλέττη (1773-1847), στην οποία θα στεγαστεί το πολύτιμο αρχείο των αναστηλωτικών έργων στα μνημεία της Ακρόπολης. Οι σχετικές μελέτες εγκρίθηκαν και σε πρώτη φάση το έργο θα μπει στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Στο εσωτερικό του κτιρίου υπάρχουν διακοσμητικά στοιχεία υψηλής ποιότητας.

Στο μεταξύ, στην οδό Μαυρομιχάλη 6, η διευθύντρια του ΒΧΜ Κατερίνα Δελλαπόρτα προετοιμάζει πυρετωδώς την επανέκθεση της συλλογής Λοβέρδου, του φιλότεχνου Κεφαλονίτη τραπεζίτη. Η δωρεά συλλογής και κτιρίου έγινε το 1979 και το 1992 από την οικογένεια Λοβέρδου στο ελληνικό κράτος με σκοπό να δημιουργηθεί εκεί ένα μουσείο. Η επανέκθεση της συλλογής στο Μέγαρο Λοβέρδου, έργο του Τσίλλερ με προσθήκες του Αρ. Ζάχου, ανταποκρίνεται στους όρους παραχώρησης του μεγάρου από την οικογένεια Λοβέρδου προς το ελληνικό Δημόσιο. 

Η περίφημη συλλογή περιλαμβάνει 600 έργα, εκ των οποίων οι 470 είναι εικόνες και τα υπόλοιπα ξυλόγλυπτα, αντικείμενα μεταλλοτεχνίας, χειρόγραφα, καθώς και εκκλησιαστικά άμφια της κρητικής και επτανησιακής σχολής – έργα με την υπογραφή των Μιχαήλ Δαμασκηνού, Εμμανουήλ Τζάνες, Θεόδωρου Πουλάκη, Ηλία Μόσκου, Νικόλαου Καλλέργη, Κωνσταντίνου Κόνταρη κ.ά. Στο νέο μουσείο, όπου θα εκτεθούν επιλεγμένα έργα της συλλογής, υπάρχουν χώρος εκδηλώσεων και αναψυκτήριο στο αίθριο, πωλητήριο και σύστημα για ΑμεΑ. Η περιοχή περιμένει πώς και πώς να υποδεχθεί το Μουσείο Λοβέρδου, που η λειτουργία του θα δώσει νέα πνοή στην καλλιτεχνική γειτονιά. 

Το κτίριο της οδού Μαυρομιχάλη 6 χτίστηκε την περίοδο 1882-1885 από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ για να γίνει η μόνιμη κατοικία του. Στην πρόσοψη κοσμείται από κεφαλές Καρυάτιδων, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχουν διακοσμητικά στοιχεία υψηλής ποιότητας, τοιχογραφίες, οροφογραφίες, τζάκια και ξυλόγλυπτη σκάλα που οδηγεί στο ανώγειο της κατοικίας. Καινοτομία θεωρούνται οι εντοιχισμένοι αεραγωγοί που δρόσιζαν το σπίτι της οικογένειας Τσίλλερ τα καλοκαίρια. Στο πίσω μέρος του οικοπέδου ο Τσίλλερ κατασκεύαζε μόνος του τα εξαιρετικά τσιμεντοπλακίδια που σχεδίαζε και πουλούσε. Το κτίριο κατατάσσεται μορφολογικά στον ώριμο νεοκλασικισμό και θυμίζει εκείνα που σχεδίασε ο Τσίλλερ στολίζοντας την Αθήνα, ενώ τα νεοπομπηιανά θέματα στην αίθουσα υποδοχής του θυμίζουν τις διακοσμήσεις του Σλοβένου ζωγράφου Γιούρι Σούμπιτς στο Ιλίου Μέλαθρον στην οδό Πανεπιστημίου. 

Ο τραπεζίτης και συλλέκτης Διονύσιος Π. Λοβέρδος αγόρασε το μέγαρο το 1912 για κατοικία, αλλά χρησιμοποιήθηκε και ως μουσείο, αφού σε χώρους του εξέθετε τις συλλογές του. Το μέγαρο έγινε δωρεά εν ζωή από τις κόρες του, Μαρία Λοβέρδου και Ιωάννα Βασιλειάδη, στο Δημόσιο, με διαχειριστή το υπουργείο Πολιτισμού, για λογαριασμό του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου. Ο αρχιτέκτονας Αριστοτέλης Ζάχος το 1930 επιμελήθηκε το ιδιωτικό Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης που δημιούργησε ο Κεφαλονίτης τραπεζίτης, προχωρώντας σε διάφορες τροποποιήσεις και προσθήκες όπως το «παρεκκλήσι» χωρίς ανοίγματα, με τρούλο και οκταγωνικό τύμπανο, την αίθουσα με τους μαρμάρινους κίονες κ.ά.

Πηγή: Γ. Συκκά, Καθημερινή