Βρέθηκε το παλαιότερο ναυάγιο της Αγγλίας, ένα εμπορικό πλοίο του 13ου αιώνα

Το βαρύ φορτίο του πλοίου μπορεί να έπαιξε ρόλο στην καταστροφή του. Πριν από περίπου 750 χρόνια, ένα πλοίο φορτωμένο με περίτεχνα σκαλισμέν...

Το βαρύ φορτίο του πλοίου μπορεί να έπαιξε ρόλο στην καταστροφή του.

Πριν από περίπου 750 χρόνια, ένα πλοίο φορτωμένο με περίτεχνα σκαλισμένες επιτύμβιες στήλες, από ασβεστόλιθο Purbeck και αλεστικά κονιάματα βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών του Ντόρσετ της Αγγλίας, μόλις ένα μίλι από το πλησιέστερο λιμάνι.

Το βαρύ φορτίο του πλοίου μπορεί να έπαιξε ρόλο στην καταστροφή του, "ιδίως αν έπεφτε σε καταιγίδα", λέει ο Hefin Meara, θαλάσσιος αρχαιολόγος στο Historic England. Ο Meara προσθέτει: "Ό,τι κι αν συνέβη, πρόκειται για μια χαμένη επένδυση και πιθανότατα θα είχε κοστίσει σε κάποιον πολλά χρήματα".

Το καλοκαίρι του 2020, ένας τοπικός ιδιοκτήτης σκάφους, ο Trevor Small ανακάλυψε το ναυάγιο στον κόλπο Poole, όπου το νερό με χαμηλό οξυγόνο, η άμμος και οι πέτρες βοήθησαν στη διατήρηση του πλοίου του 13ου αιώνα και του φορτίου του. Σύμφωνα με δήλωση του Historic England, το σκάφος -που ονομάστηκε πρόσφατα "Mortar Wreck" είναι "εξαιρετικά σπάνιο", καθώς μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί άλλα ναυάγια πλοίων του 11ου έως 14ου αιώνα στα αγγλικά ύδατα. Το Mortar Wreck είναι το παλαιότερο γνωστό προστατευόμενο ναυάγιο της Αγγλίας με ορατό σωζόμενο κύτος.

Ένας αρχαιολόγος εξετάζει μία από τις χαραγμένες πλάκες του Purbeck που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο Mortar του 13ου αιώνα. © Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ

"Εκατομμύρια βάρκες έχουν πιθανότατα πλεύσει πάνω από αυτό το σημείο από τότε που βυθίστηκε αυτό το πλοίο", λέει ο Small. "Πιθανότατα έχω περάσει κι εγώ ο ίδιος χιλιάδες φορές από εκεί, αλλά μόνο όταν παρατήρησα μια μέρα μερικές περίεργες ενδείξεις στον σαρωτή, συνειδητοποίησα ότι μπορεί να υπάρχει κάτι εκεί κάτω".

Όταν ο Small έστειλε έναν συνάδελφό του να εξερευνήσει την περιοχή λίγους μήνες αργότερα, επέστρεψε γρήγορα με ένα χάλκινο μαγειρικό σκεύος ηλικίας αιώνων. Θαλάσσιοι αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ ερεύνησαν επίσημα το ναυάγιο αμέσως μετά, ανακτώντας ακατέργαστη πέτρα Purbeck (ένα είδος ασβεστόλιθου που παρασκευάζεται από τα κελύφη σαλιγκαριών του γλυκού νερού), δύο χαραγμένες πλάκες, καζάνια, γουδί που χρησιμοποιούνταν για να αλέθουν τα σιτηρά και διάφορα μαγειρικά σκεύη.

Κούπες και άλλα μαγειρικά σκεύη που βρέθηκαν στο ναυάγιο © Bournemouth University

Η ανάλυση των δακτυλίων των δέντρων στο ξύλινο κύτος του πλοίου έδειξε ότι κατασκευάστηκε από ιρλανδικές βελανιδιές που κόπηκαν μεταξύ 1242 και 1265, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ερρίκου Γ'. Η ιρλανδική δρυς ήταν δημοφιλές υλικό για τους μεσαιωνικούς ναυπηγούς, πράγμα που σημαίνει ότι τα ξύλα μπορεί να εξήχθησαν από την Ιρλανδία στην Αγγλία. Οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι το πλοίο βυθίστηκε κατά την αναχώρησή του από την ακτή του Ντόρσετ, με προορισμό άγνωστο προορισμό, μαζί με το πολύτιμο φορτίο του, την πέτρα Purbeck.

Πηγή: Αργ. Μποζώνη, LiFO