Το ανατολικό νεκροταφείο της αρχαίας Θεσσαλονίκης εκτεινόταν εξωτερικά των ανατολικών τειχών, από την περιοχή της οδού Μελενίκου έως την Παν...
Το ανατολικό νεκροταφείο της αρχαίας Θεσσαλονίκης εκτεινόταν εξωτερικά των ανατολικών τειχών, από την περιοχή της οδού Μελενίκου έως την Πανεπιστημιούπολη, την έκταση της Δ.Ε.Θ. και του Γ΄ Σώματος Στρατού. Τη μορφή και την οργάνωση του νεκροταφείου καθόριζε η πορεία των βασικών οδών, αλλά και των χειμάρρων που διέρχονταν από αυτό. Στην έκταση της Δ.Ε.Θ. αποκαλύφθηκαν πολυάριθμες ταφές, πολύ συχνά κτερισμένες με πολύτιμα αντικείμενα.
Στον χώρο που καταλαμβάνει το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, μεταξύ των υπόλοιπων, διαφόρων κατηγοριών και χρονικών περιόδων, ταφών, αποκαλύφθηκε τμήμα ενός ταφικού κτίσματος, που σήμερα είναι ορατό κάτω από το γυάλινο δάπεδο του καφέ του μουσείου. Πρόκειται για υπόγειο ταφικό θάλαμο με ισχυρούς εξωτερικούς, λιθόκτιστους τοίχους, η στιβαρή κατασκευή των οποίων οδήγησε στην υπόθεση της ύπαρξης και ενός υπέργειου ορόφου. Μεταγενέστερο ταφικό συγκρότημα προσαρμόστηκε εντός των εξωτερικών τοίχων του μνημείου.
Στο βόρειο τμήμα του θαλάμου του ταφικού κτίσματος διαμορφώνεται ένας χώρος με μαρμαροθετημένο δάπεδο και τα εσωτερικά τοιχώματα διακοσμημένα με νωπογραφία. Από τη διακόσμηση διατηρείται η κατώτερη ζώνη με απομίμηση ορθομαρμάρωσης με ελεύθερες ερυθρές πινελιές σε λευκό φόντο. Στη βορειοανατολική γωνία διατηρείται τμήμα της ανώτερης ζώνης, όπου διακρίνεται ανάλογος πίνακας εντός σκουροπράσινου πλαισίου με έναν ρόμβο με ίχνη φυτικού μοτίβου στο κέντρο.
Σε δύο τετράγωνες κόγχες στον ανατολικό τοίχο, θα ήταν τοποθετημένα τεφροδόχα σκεύη. Ο υπόγειος, τοιχογραφημένος χώρος πιθανώς θα ήταν επισκέψιμος, ενώ ένας πλινθόκτιστος αγωγός κάτω από το αρχικό δάπεδο θα εξυπηρετούσε τις ταφικές τελετές.
Λόγω της απουσίας κινητών ευρημάτων και της αποσπασματικής κατάστασης του κτίσματος, δεν κατέστη δυνατή η ακριβής χρονολόγησή του. Το μνημείο, κυρίως βάσει της μορφολογίας του, χρονολογήθηκε από την ανασκαφέα κα Μ. Τσιμπίδου-Αυλωνίτη στον 1ο αι. μ.Χ., περίοδο κατά την οποία φιλοξενούσε τα τεφροδόχα σκεύη των νεκρών μίας εύπορης οικογένειας, ενώ σε επόμενη χρονική φάση δημιουργήθηκαν νέοι χώροι για την τέλεση ενταφιασμών, όπως μία κτιστή θήκη στο νοτιοδυτικό τμήμα του.
Στην έκταση του ίδιου μουσείου βρέθηκε ένας κιβωτιόσχημος πλινθόκτιστος τάφος με τα εσωτερικά τοιχώματα και το δάπεδο επενδεδυμένα με μαρμάρινες πλάκες, ο οποίος χρονολογήθηκε στον 3ο αι. μ.Χ. Σήμερα είναι ορατός εσωτερικά του μουσείου, κάτω από γυάλινο δάπεδο.
Ιδιαιτέρως αξιόλογο εύρημα, που παρέχει πληροφορίες για την οργάνωση του νεκροταφείου, αποτελεί τμήμα λιθόστρωτου δρόμου, το οποίο διατηρείται στο υπόγειο του μουσείου. Χρονολογείται στη ρωμαϊκή περίοδο και σώζεται σε μήκος 12,30μ. και πλάτος 4,20μ. Έχει κατεύθυνση ΒΔ-ΝΑ, εκκινώντας πιθανώς από την Κασσανδρεωτική Πύλη και διασχίζοντας το νεκροταφείο. Οι πλευρές του είναι προσεγμένα κατασκευασμένες με επιλεγμένους λίθους. Η επιφάνειά του παρουσιάζει ελαφρά κλίση στον κατά μήκος άξονά του για την απορροή των νερών.
Στην έκταση των νεκροταφείων της πόλης αποκαλύφθηκαν τμήματα και άλλων δρόμων, αλλά ο συγκεκριμένος αποτελεί μοναδικό παράδειγμα τόσο επιμελημένης κατασκευής.
Δεν υπάρχουν σχόλια