"Η αλήθεια πίσω από τους μύθους": Οι Αμαζόνες των αρχαιοελληνικών θρύλων μπορεί πραγματικά να υπήρχαν

Στους αρχαιοελληνικούς μύθους, οι Αμαζόνες ήταν φοβερές και τρομερές γυναίκες πολεμίστριες που ζούσαν στα όρια του γνωστού κόσμου. Ο Ηρακλής...

Στους αρχαιοελληνικούς μύθους, οι Αμαζόνες ήταν φοβερές και τρομερές γυναίκες πολεμίστριες που ζούσαν στα όρια του γνωστού κόσμου.

Ο Ηρακλής έπρεπε να αποκτήσει τη μαγική ζώνη της βασίλισσας των Αμαζόνων Ιππολύτης σε έναν από τους 12 άθλους του και ο Αχιλλέας σκότωσε μια άλλη βασίλισσα, την Πενθεσίλεια, μόνο για να την ερωτευτεί μόλις το όμορφο πρόσωπό της αποκαλύφθηκε όταν έβγαλε την περικεφαλαία της.

Αυτοί οι ιππείς, καβαλάρηδες νομάδες, που πολέμησαν και κυνηγούσαν όπως και οι άντρες, είναι καλυμμένες στην αχλή του μύθου, αλλά οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι Αμαζόνες όντως υπήρχαν. 

Η Πενθεσίλεια, η βασίλισσα των Αμαζόνων και ο Αχιλλέας μάχονται μέχρι θανάτου.

Οι ανασκαφές τάφων σε νεκρόπολη της εποχής του Χαλκού στο Ναχτσιβάν στο Αζερμπαϊτζάν αποκάλυψαν ότι γυναίκες είχαν ταφεί με όπλα, όπως βέλη, ένα χάλκινο στιλέτο και ένα μαχαίρι, καθώς και κοσμήματα. Οι αρχαιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσαν να ήταν γυναίκες Αμαζόνες που έζησαν πριν από 4.000 χρόνια. Αυτές οι τρομακτικές γυναίκες φημίζονταν για τις χωρίς άνδρες κοινωνίες τους και το θάρρος τους στο πεδίο της μάχης, ιδιαίτερα στην τοξοβολία.

Η ιστορικός Bettany Hughes δήλωσε στον Observer: «Φαίνεται ότι υπάρχει αλήθεια πίσω από τους μύθους και τους θρύλους της αρχαίας Ελλάδας». Ανέφερε ότι αυτά τα στοιχεία ήταν ακόμη πιο σημαντικά όταν συνδέονταν με προηγούμενα ευρήματα. Το 2019, τα λείψανα τεσσάρων γυναικών πολεμιστών που είχαν θαφτεί με βέλη και λόγχες βρέθηκαν στη Ρωσία και το 2017, Αρμένιοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα λείψανα μιας γυναίκας που φαινόταν να πέθανε από τραύματα μάχης, καθώς ένα βέλος ήταν καρφωμένο στο πόδι της. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τα λείψανα μιας γυναίκας θαμμένης με στιλέτο βρέθηκαν κοντά στα σύνορα με το Καζακστάν.

Η Hughes είπε: «Ένας πολιτισμός δεν αποτελείται από έναν μόνο τάφο. Αν μιλάμε για έναν πολιτισμό που διασχίζει τον Καύκασο και τη Στέπα, όπως έλεγαν όλοι οι αρχαίοι, προφανώς χρειάζεσαι άλλα κατάλοιπα».

Μερικοί από τους σκελετούς αποκαλύπτουν ότι οι γυναίκες είχαν χρησιμοποιήσει τόξα και βέλη εκτενώς, η Hughes παρατήρησε: «Τα δάχτυλά τους είναι στρεβλά επειδή χρησιμοποιούν τόσο πολύ τα βέλη. Οι αλλαγές στις αρθρώσεις των δακτύλων δεν θα συνέβαιναν μόνο από το κυνήγι. Αυτή είναι μια σταθερή, μεγάλης κλίμακας πρακτική. Αυτό που είναι πολύ συναρπαστικό είναι ότι πολλά αποδεικτικά στοιχεία για τα οστά δείχνουν επίσης ξεκάθαρα στοιχεία παρατεταμένου χρόνου στη σέλα. Οι γυναικείες λεκάνες βασικά ανοίγουν επειδή ιππεύουν άλογα. Τα οστά [τους] διαμορφώνονται από τον τρόπο ζωής τους».

Η ίδια σημείωσε ότι τα κοσμήματα περιλαμβάνουν περιδέραια  από κορνεόλη: «Η κορνεόλη είναι μια ημιπολύτιμη πέτρα. Τη συναντάς συχνά όταν πρόκειται για αρχιέρειες ή θεές. Είναι λοιπόν ένα σημάδι γυναικών με κύρος».

Η Bettany Hughes σε αρχαιολογικό χώρο στο Αζερμπαϊτζάν για τη σειρά "Θησαυροί του κόσμου". [Credit: SandStone Global Productions Ltd]

Τα ευρήματα θα αποκαλυφθούν σε μια νέα σειρά του Channel 4 τον Απρίλιο, το "Οι θησαυροί του κόσμου – Αζερμπαϊτζάν: Δρόμοι του Μεταξιού και Καύκασος" της Bettany Hughes.

Στο ντοκιμαντέρ, αναφέρει σχετικά με τα ευρήματα για τις Αμαζόνες: «Σιγά σιγά λαμβάνουμε αυτά τα λαμπρά στοιχεία που βγαίνουν από τη γη. Αυτός είναι συχνά ο τρόπος που γίνεται, με τις πραγματικά καλύτερες ιστορίες».

Η Hughes επισκέπτεται το ορεινό χωριό Khinalig στον Ευρύτερο Καύκασο, το υψηλότερο κατοικημένο μέρος της Ευρώπης. Είναι τόσο απομακρυσμένο που «αισθάνεται σαν να χάνεται στο χρόνο», λέει, σημειώνοντας ότι η τοπική του γλώσσα δεν ομιλείται πουθενά αλλού. Υπήρχε ένας οικισμός εκεί από την Εποχή του Χαλκού και μερικοί από τους 2.000 κατοίκους του λένε ότι, στην αρχαιότητα, οι γυναίκες τους μεταμφιέζονταν σε άντρες με μανδήλες – ιστορίες που μεταδόθηκαν στις γενιές τους.

Της ανέφεραν αρχαίες ιστορίες για τις Αμαζόνες: «Μου είπαν, "όλες οι γιαγιάδες μας πολέμησαν. Οι άντρες ήταν όλοι μακριά με τα κοπάδια. Οι γυναίκες πάντα κάλυπταν τα πρόσωπά τους για να πολεμήσουν", όπως ακριβώς έλεγαν οι αρχαίες πηγές, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μην ήξεραν αν ήταν γυναίκες ή άνδρες».

Πηγή: LiFO, με πληροφορίες από Guardian