Οι σύγχρονοι άνθρωποι και οι Νεάντερταλ διασταυρώθηκαν πριν από 47.000 χρόνια

Οι άνθρωποι και οι Νεάντερταλ διασταυρώθηκαν πριν από 47.000 χρόνια. [Credit: Wikimedia Commons] Πρόσφατες γενετικές έρευνες αποκαλύπτουν ότ...

Οι άνθρωποι και οι Νεάντερταλ διασταυρώθηκαν πριν από 47.000 χρόνια.
[Credit: Wikimedia Commons]

Πρόσφατες γενετικές έρευνες αποκαλύπτουν ότι η ανάμειξη μεταξύ Νεάντερταλ και σύγχρονων ανθρώπων δεν ήταν ένα σύντομο ή μεμονωμένο γεγονός, αλλά μια διαρκής περίοδος αλληλεπίδρασης που διήρκεσε σχεδόν 7.000 χρόνια. Αυτή η περίοδος διασταύρωσης, η οποία άρχισε πριν από περίπου 47.000 χρόνια, επηρέασε σημαντικά τη γενετική σύνθεση των σύγχρονων ανθρώπινων πληθυσμών εκτός της Αφρικής.

Οι Νεάντερταλ, οι πλησιέστεροι εξαφανισμένοι συγγενείς μας, διαχωρίστηκαν από τους προγόνους των σύγχρονων ανθρώπων πριν από περίπου 500.000 χρόνια. Κατοίκησαν την Ευρασία, ενώ οι πρώτοι Homo sapiens παρέμειναν στην Αφρική. Η μετανάστευση των σύγχρονων ανθρώπων από την Αφρική πριν από περίπου 70.000 χρόνια δημιούργησε τις προϋποθέσεις για συναντήσεις με τους Νεάντερταλ, ιδίως σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Ευρώπη.

Η νέα μελέτη, η οποία επί του παρόντος αναμένει την αξιολόγηση και δημοσιεύεται ως προδημοσίευση στο bioRxiv, χρησιμοποίησε γονιδιώματα από 59 αρχαίους Homo sapiens και 275 σημερινά άτομα. Η έρευνα, με επικεφαλής την Priya Moorjani, πληθυσμιακή γενετίστρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, προσφέρει μια ολοκληρωμένη άποψη για το πώς τα γονίδια του Νεάντερταλ ενσωματώθηκαν στους σύγχρονους ανθρώπινους πληθυσμούς.

Κρανία Homo sapiens (αριστερά) και Νεάντερταλ (δεξιά) από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Κλίβελαντ. [Credit: hairymuseummatt (αρχική φωτογραφία), DrMikeBaxter (παράγωγο έργο)]

Η μελέτη εντόπισε ότι η πρωταρχική περίοδος ροής γονιδίων μεταξύ των Νεάντερταλ και των σύγχρονων ανθρώπων εκτεινόταν από περίπου 47.000 χρόνια πριν έως 40.000 χρόνια πριν. Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε από την ανάλυση μεγάλων τμημάτων DNA του Νεάντερταλ στα γονιδιώματα των αρχαίων ανθρώπων, τα οποία ήταν αισθητά μικρότερα σε μεταγενέστερα δείγματα.

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε γονιδιώματα από αρχαία ανθρώπινα λείψανα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από το Ust'-Ishim στη Σιβηρία, το Zlatý kůň στην Τσεχία και άτομα από τα σπήλαια Bacho Kiro της Βουλγαρίας και τα σπήλαια Peștera cu Oase της Ρουμανίας. Συγκρίνοντας αυτά τα αρχαία γονιδιώματα με εκείνα 275 σύγχρονων ατόμων από διαφορετικά παγκόσμια περιβάλλοντα, οι ερευνητές μπόρεσαν να παρακολουθήσουν την επιμονή και τη φθορά των γονιδίων του Νεάντερταλ με την πάροδο του χρόνου.

Ο Fernando Villanea, γενετιστής πληθυσμών στο Πανεπιστήμιο του Colorado Boulder, τόνισε ότι η διασταύρωση δεν ήταν μάλλον σπάνια. Τα παλαιότερα άτομα από το Oase και το Bacho Kiro έδειξαν πολύ πρόσφατη καταγωγή από τον Νεάντερταλ, γεγονός που υποδηλώνει συχνές αλληλεπιδράσεις. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις, ωστόσο, δεν οδηγούσαν πάντα σε μακροχρόνιες γενετικές συνεισφορές, όπως αποδεικνύεται από την εξαφάνιση ορισμένων τμημάτων DNA του Νεάντερταλ στους σύγχρονους πληθυσμούς.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι κατά την πρώιμη περίοδο της διασταύρωσης, οι Νεάντερταλ συνεισέφεραν περίπου το 5% των γονιδίων στον μικτό πληθυσμό, γεγονός που σημαίνει ότι περίπου ένα στα είκοσι άτομα σε αυτόν τον πληθυσμό ήταν Νεάντερταλ. Με την πάροδο του χρόνου, η φυσική επιλογή και η γενετική παρέκκλιση μείωσαν το DNA των Νεάντερταλ στους σύγχρονους ανθρώπους σε περίπου 1-2%.

Ένας πατέρας Νεάντερταλ και η κόρη του. [Credit: Tom Bjorklund]

Η έρευνα επιβεβαίωσε ότι ορισμένα γονίδια του Νεάντερταλ ήταν κυριαρχικά και έτσι παρέμειναν στο ανθρώπινο γονιδίωμα. Τα γονίδια αυτά σχετίζονται με το χρωματισμό του δέρματος, την ανοσολογική απόκριση και το μεταβολισμό. Για παράδειγμα, τα γονίδια για την ανοιχτότερη απόχρωση του δέρματος μπορεί να βοήθησαν τους πρώτους ανθρώπους να προσαρμοστούν σε περιβάλλοντα με λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία, διευκολύνοντας την καλύτερη σύνθεση της βιταμίνης D.

Είναι ενδιαφέρον ότι η γονιδιακή ροή φαίνεται να ήταν κυρίως μονόδρομος. Το σύγχρονο ανθρώπινο DNA δεν φαίνεται να έχει εισέλθει στη γονιδιακή δεξαμενή των Νεάντερταλ, ένα φαινόμενο που παραμένει αινιγματικό. Ο Chris Stringer πρότεινε ότι ίσως τα υβρίδια που γεννήθηκαν από τέτοιες ενώσεις να ήταν λιγότερο επιτυχημένα, ενδεχομένως λόγω προβλημάτων υγείας ή γονιμότητας.

Αυτή η έρευνα παρέχει ένα λεπτομερές χρονοδιάγραμμα και μια κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα γονίδια του Νεάντερταλ διαμόρφωσαν τους σύγχρονους ανθρώπους.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Iasi, L. N. M., Chintalapati, M., Skov, L., Mesa, A. B., Hajdinjak, M., Peter, B. M., & Moorjani, P. (2024). Neandertal ancestry through time: Insights from genomes of ancient and present-day humans. doi:10.1101/2024.05.13.593955

Πηγή: Archaeology News