Η Παναγία στο Πάνθεον, μια εξαιρετικά σπάνια σωζόμενη εικόνα από τη βυζαντινή κυριαρχία της Ρώμης, έχει πλήρως αποκατασταθεί. Η εικόνα χρονο...
Η Παναγία στο Πάνθεον, μια εξαιρετικά σπάνια σωζόμενη εικόνα από τη βυζαντινή κυριαρχία της Ρώμης, έχει πλήρως αποκατασταθεί. Η εικόνα χρονολογείται από τον καθαγιασμό του αρχαίου ρωμαϊκού ναού ως χριστιανική βασιλική της Παναγίας και των Μαρτύρων στις 13 Μαΐου 609 μ.Χ. Ο ναός παραχωρήθηκε στον πάπα Βονιφάτιο Δ' από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Φωκά και ο πάπας τον μετέτρεψε σε εκκλησία αφιερωμένη στη Μαρία και σε όλους τους χριστιανούς μάρτυρες που είχαν πεθάνει από διωγμούς. Η εικόνα της Παναγίας δόθηκε πιθανότατα στον Βονιφάτιο από τον Φωκά ως μέρος των δώρων και των προσφορών που έγιναν προς τιμήν του αγιασμού της νέας εκκλησίας.
Στην εικόνα απεικονίζεται μια Παναγία Οδηγήτρια, ένα είδος χριστιανικής εικονογραφίας που απεικονίζει τη Μαρία να κρατά το μωρό Ιησού καθιστό στην αγκαλιά της και να δείχνει προς το μέρος του με το δεξί της χέρι. Το μοτίβο ήταν δημοφιλές στη βυζαντινή τέχνη από τον 5ο αιώνα. Ο θρύλος λέει ότι η πρώτη από αυτές τις εικόνες ζωγραφίστηκε από τον Ευαγγελιστή Λουκά και ανακαλύφθηκε στους Αγίους Τόπους από τη βυζαντινή αυτοκράτειρα Αέλια Ευδοκία, σύζυγο του Θεοδοσίου Β'.
Ζωγραφισμένη με αυγοτέμπερα σε πίνακα από ξύλο φτελιάς, η Παναγία στο Πάνθεον είναι θραύσμα του πρωτότυπου που ήταν πολύ μεγαλύτερο, μακρύτερο και κατασκευασμένο από τρεις σανίδες. Οι ιστορικοί τέχνης πιστεύουν ότι η Παναγία αναπαρίστατο κάποτε σε πλήρη μορφή, πολύ σπάνια για μια εικόνα αυτού του τύπου, οι μεγάλες διαστάσεις της δημιουργήθηκαν για να ταιριάζουν με τις μεγάλες διαστάσεις του οίκου της. Τη λάτρευαν οι προσκυνητές για αιώνες και πολλά στρώματα βερνικιού και υπερβαφής εφαρμόστηκαν στην προσπάθεια να διατηρηθεί, ακόμη και όταν το ξύλο και το αρχικό χρώμα φθείρονταν. Οι επεμβάσεις αυτές απέτυχαν, φυσικά, αφήνοντας την εικόνα σε άθλια κατάσταση.
Τελευταία φορά αποκαταστάθηκε το 1961, μετά την οποία μεταφέρθηκε σε ένα μικρό παρεκκλήσι μέσα στο Πάνθεον για λόγους ασφαλείας, ενώ ένα αντίγραφο του 1959 τοποθετήθηκε στην αψίδα πάνω από την Αγία Τράπεζα. Η νέα αποκατάσταση χρησιμοποίησε πολύ λιγότερο επεμβατικές μεθόδους με έμφαση στην απομάκρυνση των ευρημάτων των προηγούμενων επεμβάσεων και στην πλήρωση των πολλών σημείων απώλειας χρώματος με υλικά και τεχνικές που είναι πλήρως αναστρέψιμες, αν αυτό καταστεί αναγκαίο στην πορεία. Οι διαδικασίες διάγνωσης και αποκατάστασης διήρκεσαν οκτώ μήνες. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά, η χρυσή λάμψη του φόντου του και η αρχική παλέτα αναβίωσαν.
Πέρυσι, το υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας ανακοίνωσε προς γενική κατακραυγή ότι το Πάνθεον θα χρεώνει για πρώτη φορά εισιτήριο εισόδου στους επισκέπτες. Το προκαθορισμένο εισιτήριο θα κόστιζε 5 ευρώ (εκπτώσεις για άτομα 18-25 ετών, δωρεάν για τους κατοίκους της Ρώμης, τα παιδιά και τα άτομα με ειδικές ανάγκες), ενώ το 70% των εσόδων θα πήγαινε στο Υπουργείο Πολιτισμού για τη χρηματοδότηση της συντήρησης του μνημείου και το 30% στην Εκκλησία. Η είσοδος θα εξακολουθούσε να είναι δωρεάν την πρώτη Κυριακή, αν και τα εισιτήρια θα έπρεπε να έχουν κλειστεί εκ των προτέρων.
Παρά τις κραυγές διαμαρτυρίας για μια εκκλησία που χρεώνει είσοδο, το πιο επισκέψιμο μνημείο της Ρώμης δεν έχασε ούτε λεπτό. Τον πρώτο μήνα από την έναρξη της πώλησης των εισιτηρίων στις 3 Ιουλίου 2023, σχεδόν 230.000 επισκέπτες επισκέφθηκαν το Πάνθεον, βάζοντας 865.000 ευρώ στα ταμεία του, ξεπερνώντας κατά πολύ τις προσδοκίες. Το Πάνθεον είναι κερδοφόρο και το ιταλικό Υπουργείο Πολιτισμού χρησιμοποιεί τα χρήματα αυτά για τη βελτίωση της πρόσβασης στον αρχαίο ναό και την αποκατάσταση των πολιτιστικών θησαυρών του, όπως η εικόνα και το αρχαίο πολύχρωμο μαρμάρινο δάπεδο.
Πηγή: The History Blog
Δεν υπάρχουν σχόλια