«Ο λόρδος Colin Renfrew, ο ανανεωτής της αρχαιολογικής επιστήμης και ο μεγαλύτερος μελετητής του Κυκλαδικού Πολιτισμού, δεν είναι πια μαζί μ...
«Ο λόρδος Colin Renfrew, ο ανανεωτής της αρχαιολογικής επιστήμης και ο μεγαλύτερος μελετητής του Κυκλαδικού Πολιτισμού, δεν είναι πια μαζί μας» έγραψε ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Δημήτρης Αθανασούλης γνωστοποιώντας την θλιβερή είδηση.
Ο βαρώνος Άντριου Κόλιν Ρένφριου (Colin Renfrew) Σκωτσέζος (25 Ιουλίου 1937) ήταν Βρετανός αρχαιολόγος, παλαιογλωσσολόγος. Διακρίθηκε για το ερευνητικό του έργο του σχετικά με τη ραδιοχρονολόγηση, την προϊστορία των γλωσσών, την αρχαιογενετική, καθώς και την πρόληψη της αρχαιοκλοπής σε αρχαιολογικούς χώρους. Ανέπτυξε την υπόθεση της Ανατολίας, μη καθολικά αποδεκτή, η οποία υποστηρίζει ότι πρωτοϊνδοευρωπαϊκή, η ανακατασκευασμένη πρόγονος των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών, προήλθε περίπου πριν από 9.000 χρόνια από την Ανατολία και μετανάστευσε με την εξάπλωση της γεωργίας σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Η υπόθεση αυτή αντιτίθεται φαινομενικά στην Υπόθεση Κούργκαν της Μαρίγια Γκιμπούτας, η οποία αναφέρει ότι οι Πρωτοϊνδοευρωπαίοι εξαπλώθηκαν μέσω μετανάστευσης των λαών από τη στέπα του Πόντου-Κασπίας περίπου πριν από 6.000 χρόνια.
Πρώην καθηγητής της αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και διευθυντής του Ινστιτούτου McDonald είναι πλέον μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας και μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.
Βίος
Ο Ρένφριου μαθήτευσε στο Σχολείο Σαιντ Άλμπανς, στο Χερτφορντσάιρ και από το 1956 έως το 1958 υπηρέτησε τη θητεία του στη Βρετανική Βασιλική Αεροπορία. Κατόπιν πήγε στο Κολέγιο του αγ. Ιωάννη wστο Κέιμπριτζ όπου σπούδασε Αρχαιολογία και Ανθρωπολογία, αποφοιτώντας το 1962. Το 1965 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στους "Νεολιθικό πολιτισμό και τον πολιτισμό της Χαλκοκρατίας στις Κυκλάδες και τις εξωτερικές τους σχέσεις".
Το 1965 διορίστηκε στη θέση του λέκτορα στο Τμήμα Προϊστορίας και Αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο του Σέφιλντ. Μεταξύ του 1968 και του 1970, Ο Ρένφριου διηύθυνε τις ανασκαφές στους Σιταγρούς της Μακεδονίας, στην Ελλάδα. Το 1968 ανεπιτυχώς διεκδίκησε την κοινοβουλευτική εκλογική περιφέρεια Σέφιλντ Μπράιτσάιντ για λογαριασμό του Συντηρητικού Κόμματος. Εκείνη τη χρονιά εξελέγη μέλος της Εταιρείας Αρχαιοδιφών του Λονδίνου, το 1970 εξελέγη μέλος της Εταιρείας Αρχαιοδιφών της Σκωτίας και το 2000 έγινε επίτιμο μέλος του Συλλόγου Αρχαιοδιφών της Σκωτίας.
Το 1972 ο Κόλιν Ρένφριου έγινε καθηγητής της αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, διαδεχόμενος τον Μπάρι Κάνλαϊφ. Κατά την παραμονή του στο Σαουθάμπτον διηύθυνε τις ανασκαφές στο Κουάντερνες στο Όρκνι και τη Φυλακωπή της Μήλου, στην Ελλάδα. Το 1973 δημοσίευσε το Πριν τον Πολιτισμό: Η Επανάσταση της Ραδιοχρονολόγησης και η Προϊστορική Ευρώπη, στην οποία αμφισβήτησε την παραδοχή ότι η προϊστορική πολιτιστική καινοτομία προήλθε από την Εγγύς Ανατολή και στη συνέχεια εξαπλώθηκε στην Ευρώπη. Επίσης ανέσκαψε μαζί με την Μαρίγια Γκιμπούτας τους Σιταγρούς στην Ελλάδα.
Το 1980 ο Ρένφριου εξελέγη Μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας. Το 1981 εξελέγη καθηγητής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, θέση που κατείχε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Το 1990 Renfrew διορίστηκε Διεθυντής του Ινστιτούτου Αρχαιολογικής Έρευνας McDonald[17]. Το 1987 δημοσίευσε το Αρχαιολογία και γλώσσα: Το Παζλ των Ινδοευρωπαϊκών Πηγών, ένα βιβλίο για τους Πρωτοϊνδοευρωπαίους. Με την «Υπόθεση της Ανατολίας» θεώρησε ότι οι Πρωτοϊνδοευρωπαίοι έζησαν 2.000 χρόνια πριν από τους Κουργκάν, στην Ανατολία, αργότερα μετανάστευσαν στην Ελλάδα, στη συνέχεια στην Ιταλία, τη Σικελία, την Κορσική, στη μεσογειακή ακτή της Γαλλίας, της Ισπανίας και στην Πορτογαλία. Ένας άλλος κλάδος μετανάστευσε κατά μήκος των ποταμών στις εύφορες κοιλάδες του Δούναβη και του Ρήνου στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Από το 1987-1991 ήταν συνδιευθυντής στις ανασκαφές της Μαρκιανής στην Αμοργό και στον κάβο του Δασκαλιού, στην Κέρο.
Το 2004 αποσύρθηκε από την θέση του καθηγητή και από το 2006-2008 διηύθυνε νέες ανασκαφές στο κυκλαδίτικο νησί Κέρος. Μέχρι σήμερα ήταν συνδιευθυντής της αρχαιολογικής έρευνας στην Κέρο.
Δήλωση της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη για την απώλεια του Colin Renfrew
Πληροφορούμενη την απώλεια του Colin Renfrew, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Με μεγάλη θλίψη πληροφορήθηκα την απώλεια του Colin Renfrew, ενός σπουδαίου αρχαιολόγου, που καταλείπει μεγάλη κληρονομιά και καινοτόμες προσεγγίσεις.
Στη μακρόχρονη επιστημονική του σταδιοδρομία, ο Colin Renfrew συνδύασε αρμονικά τη διδασκαλία με τη συγγραφή, την έρευνα και την ανασκαφική δραστηριότητα, αφήνοντας διακριτή την σφραγίδα του σε κάθε τομέα.
Σημαντικότατη, και πολλαπλώς επιδραστική, υπήρξε η ακαδημαϊκή συμβολή του στην προϊστορία των γλωσσών, τη ραδιοχρονολόγηση, την αρχαιογενετική και τη νευροαρχαιολογία. Κάτι που όχι μόνον αποδεικνύει την ευρύτητα των γνώσεών του και το βάθος της επιστημονικής οπτικής του, αλλά διαμόρφωνε και ένα πρότυπο επιστημονικής προσέγγισης, που εδραζόταν σε συνολική εποπτεία των επιμέρους αντικειμένων, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στο ογκώδες συγγραφικό του έργο.
Η παρουσία του στην έρευνα του πεδίου ήταν πάντοτε ακάματη: Από τον προϊστορικό οικισμό των Σιταγρών Δράμας για να αφιερωθεί στις Κυκλάδες, στη Φυλακωπή της Μήλου, τη Μαρκιανή της Αμοργού και, επί χρόνια και έως το τέλος, στην Κέρο. Ισως, να ήταν η αγάπη του για τον Κυκλαδικό Πολιτισμό και τα νησιά, που τον δημιούργησαν, η αιτία που από πολύ νωρίς αφοσιώθηκε στον αγώνα κατά της αρχαιοκαπηλίας και του παράνομου εμπορίου αρχαιοτήτων, στα οποία αφιέρωσε τεράστια ενέργεια.
Είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά τον Colin Renfrew. Είχα τη χαρά να θαυμάσω έναν άψογο συνδυασμό θεωρίας και πράξης, και την αφοσίωση με την οποία υπηρετούσε την επιστήμη του. Σε κάθε συζήτηση μαζί του, ο συνομιλητής του μπορούσε εύκολα και να διαπιστώσει τη μεγάλη του αγάπη για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της.
Στην οικογένειά του, τους φίλους και τους μαθητές του απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήρια.
Πηγή: Cyclades Open, Wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια