Το «καπάκι» του θησαυρού της Ελεύθερνας. Οι «βόλτες» του, όπως και οι αντίστοιχες στον λαιμό του θησαυρού, ήταν ειδικά σχεδιασμένες για να δ...
 |
| Το «καπάκι» του θησαυρού της Ελεύθερνας. Οι «βόλτες» του, όπως και οι αντίστοιχες στον λαιμό του θησαυρού, ήταν ειδικά σχεδιασμένες για να δυσκολεύουν τους επίδοξους σφετεριστές του περιεχομένου του. |
Στα σχολικά βιβλία Ιστορίας δεν αναδεικνύονται επαρκώς τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων.
«Υπάρχει μια πολλαπλή έλλειψη και ως εκ τούτου μια πολλαπλή ανάγκη να αποκατασταθεί ένα κρυφό τραύμα εθνικής μνήμης: αγνοούμε ή, για να το θέσω ηπιότερα, υποτιμούμε τον ρόλο της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας ως ουσιώδους συστατικού του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού».
Ετσι ξεκίνησε η κουβέντα μας με τον ομότιμο καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κ. Θεοδόσιο Τάσιο με αφορμή το πρόσφατο συνέδριο της Εταιρείας Διερεύνησης της Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒΥΤ), κάποιες από τις ανακοινώσεις του οποίου θα διαβάσετε στις επόμενες σελίδες.
Σύμφωνα με τον διακεκριμένο έλληνα καθηγητή, «δεν υπάρχει κανένας πολιτισμός στον κόσμο ο οποίος να μην εδράζεται στην οικονομία και στην τεχνολογία. Δεν γίνεται αλλιώς, έτσι είναι η φύσις των πραγμάτων. Πώς να στηθεί πολιτισμός χωρίς πόλιν, πώς να στηθεί πολιτισμός χωρίς οικονομία, πώς να περπατήσει η οικονομία χωρίς τεχνολογία; Δεν γίνεται! Αρα, είναι προφανέστατον ότι ένας πολιτισμός δεν μπορεί να περιγραφεί ή μάλλον δεν μπορούμε να τον νιώσουμε παρά μόνον αν ξεκινήσουμε από τις ρίζες του, την οικονομία και την τεχνολογία».
Είναι γεγονός ότι από τα σχολικά βιβλία Ιστορίας, τα οποία εστιάζουν πρωτίστως στους πολέμους, λείπουν ή δεν αναδεικνύονται επαρκώς τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων. Ετσι, η εικόνα που έχουμε για αυτούς είναι μάλλον ελλιπής αφού «δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η τεχνοφιλία τους, η οποία είναι φανερή ήδη από τη μυθολογία τους, δηλαδή από την ψυχολογική διάθεση αυτών των ανθρώπων» σημείωσε ο κ. Τάσιος, ο οποίος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του θύμισε στο ακροατήριο του συνεδρίου ότι «στη ρίζα της ίδιας της θρησκείας των αρχαίων Ελλήνων βρίσκονται δύο ολύμπιοι θεοί-μηχανικοί, ο Ηφαιστος και η Αθηνά».
Πράγματι, από «τα περίτεχνα και άλυτα δεσμά» που όπως αναφέρεται στην «Οδύσσεια» χρησιμοποίησε ο Ηφαιστος για να δέσει στο συζυγικό του κρεβάτι την άπιστη Αφροδίτη και τον εραστή της τον Αρη, μέχρι τα τεράστια εγγειοβελτιωτικά έργα των Μυκηναίων, τις αθηναϊκές τριήρεις (που αποδείχθηκαν το «υπερόπλο» των Αθηναίων στη διάρκεια των Περσικών Πολέμων) και τις ελεπόλεις (δηλαδή τους αυτοκινούμενους πολεμικούς πύργους) που χρησιμοποίησε ο Μέγας Αλέξανδρος στην εκστρατεία του, η ιστορία των ελληνικών φύλων είναι (και) μια ιστορία ανάπτυξης της τεχνολογίας. Την οποία δεν θα πρέπει να αγνοούμε.
Στην επούλωση αυτού του κρυφού τραύματος εθνικής μνήμης στοχεύει τα τελευταία 40 χρόνια η ΕΔΑΒΥΤ μέσω διαλέξεων, μαθημάτων, συνεδρίων αλλά κυρίως μέσω του ερευνητικού έργου των μελών της.
Οι επιστήμονες της ΕΔΑΒΥΤ αφενός μελετούν με σύγχρονα μέσα τα ανασκαφικά ευρήματα, αφετέρου – ανατρέχοντας στις πηγές και μελετώντας τα διεξοδικά – «ζωντανεύουν» τα αρχαία τεχνολογικά επιτεύγματα αποδεικνύοντας τη λειτουργικότητά τους. Με άλλα λόγια συμπληρώνουν κομμάτι-κομμάτι το παζλ της Ιστορίας μας.
Και για αυτό χρωστούμε σε όλους ένα μεγάλο «ευχαριστώ».
Πηγή: Ι. Σουφλέρη, Το Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια