Στιγμιότυπο από την ανασκαφή στη συμβολή των οδών Ερεχθείου και Καλλισπέρη χθες το μεσημέρι. «Ελπίζω να μη φθάσουν τα αγάλματα μέχρι τα θεμέ...
 |
| Στιγμιότυπο από την ανασκαφή στη συμβολή των οδών Ερεχθείου και Καλλισπέρη χθες το μεσημέρι. |
«Ελπίζω να μη φθάσουν τα αγάλματα μέχρι τα θεμέλιά μου», ακούμε μια γυναίκα να λέει με αγωνία στους αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών που ήταν και χθες στην ανασκαφή της οδού Ερεχθείου. «Μην ανησυχείτε, θα φυλάσσεται και το σπίτι σας από την Αστυνομία», απαντάει μια αρχαιολόγος καθησυχαστικά.
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση οι εργασίες για την εγκατάσταση φυσικού αερίου στη συμβολή των οδών Ερεχθείου και Καλλισπέρη θα ήταν μια αιτία καθημερινής ταλαιπωρίας και διαμαρτυριών από τους περιοίκους για τον δρόμο που παραμένει κλειστός και τα αυτοκίνητα που δεν μπορούν να περάσουν και να σταθμεύσουν. Τα τελευταία 24ωρα όμως έχει γίνει κάτι περισσότερο από την ατραξιόν της γειτονιάς. Οι περίοικοι και οι γύρω καταστηματάρχες αγωνιούν το ίδιο με τους αρχαιολόγους για το τι μπορεί να κρύβεται κάτω από τον δρόμο τους.
Γύρω από τον εκσκαφέα και τους αρχαιολόγους βρίσκουμε συγκεντρωμένους Αθηναίους, οι οποίοι έμαθαν για τον μαρμάρινο κορμό του Ερμή Ludovisi που ανακαλύφθηκε την Παρασκευή, διαβάτες και τουρίστες με καφέ στο χέρι που σταματούν και προσπαθούν –μάταια– να ρίξουν μια ματιά μέσα στην αττική γη, αλλά και έναν πιτσιρικά σκαρφαλωμένο πάνω στα κλαδιά μιας ελιάς στη συμβολή των δύο δρόμων. Μήπως είναι τυχεροί και δουν κάτι καινούργιο να βγαίνει από το χώμα;
 |
| Ενα από τα νέα ευρήματα που φανερώθηκε στιγμιαία με την απομάκρυνση του προστατευτικού παραβάν. |
Οι αρχαιολόγοι που δουλεύουν από το πρωί έχουν καλύψει περιμετρικά τον χώρο για να ανακόψουν τη φόρα των περίεργων βλεμμάτων που όσο περνάει η ώρα πυκνώνουν. Κανάλια κάνουν ζωντανές συνδέσεις και φωτογράφοι προσπαθούν να πετύχουν μια γωνία λήψης που να μην εμφανίζει μόνο τις πλάτες των αρχαιολόγων που φαίνονται να έχουν εντοπίσει νέα ευρήματα. Φωτογράφοι του υπουργείου Πολιτισμού αποτυπώνουν το σημείο και τα ευρήματα, αλλά το βάθος στο οποίο βρέθηκαν καθιστά αδύνατη έστω και μια κλεφτή ματιά από όσους στέκονται απ’ έξω.
Οταν απομακρύνθηκε το προστατευτικό παραβάν, διακρίναμε ορισμένα αντικείμενα – Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, έχουν βρεθεί και δεύτερο άγαλμα και αρχιτεκτονικά μέλη.
Λίγο πριν από τις 12 το μεσημέρι η κίνηση γύρω από το σκάμμα πυκνώνει. Οι αρχαιολόγοι σηκώνουν μια νάιλον μεμβράνη γύρω από την ανασκαφή και τοποθετούν πάνελ από μαλακό υλικό στο έδαφος. Υπάρχει μια αίσθηση προσμονής για το τι θα ακολουθήσει. Από τις σκιές που κινούνται πίσω από το νάιλον «παραβάν» γίνεται φανερό ότι οι αρχαιολόγοι ανασύρουν κάποια τεχνουργήματα μέσα από την ανασκαφή. «Είναι συγκινητικό», ακούμε κάποιον να λέει μέσα από τον κόσμο που παρακολουθεί. Πράγματι, ακόμη κι αν δεν φαίνεται τι ακριβώς βγαίνει έξω από το σκάμμα, όλοι νιώθουν ότι βρίσκονται μπροστά σε μια σημαντική στιγμή. Οταν επιτέλους απομακρύνεται το προστατευτικό παραβάν, διακρίνουμε ορισμένα αντικείμενα –ίσως αρχιτεκτονικά μέλη– στην άκρη της ανασκαφής και άλλα μικρότερα, τοποθετημένα προσεκτικά σε πλαστικά δοχεία.
Τα νέα ευρήματα επιβεβαιώνουν το χθεσινό ρεπορτάζ της «Κ» (10/12/2024) που σημείωνε μεταξύ άλλων ότι η μαρμάρινη ανδρική μορφή τύπου Ερμή είναι μέρος ενός συνόλου και ενισχύονται ακόμη περισσότερο οι πρώτες ενδείξεις ότι θα έρθουν στην επιφάνεια παρόμοια ευρήματα. Ωστόσο, μέχρι και την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές το υπουργείο Πολιτισμού δεν είχε προχωρήσει σε νέα ανακοίνωση για το είδος των ευρημάτων. Σύμφωνα πάντως με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες της «Κ», έχουν βρεθεί και δεύτερο άγαλμα και αρχιτεκτονικά μέλη.
 |
| Το άγαλμα στον τύπο του Ερμή Ludovisi που εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών φυσικού αερίου. |
Η περιοχή
Η ανασκαφή πραγματοποιείται στα νότια της Ακρόπολης, σε μια περιοχή που στους αυτοκρατορικούς χρόνους (1ος-5ος αιώνας μ.Χ.) υπήρχαν πολυτελείς αστικές επαύλεις. Σήμερα είναι δύσκολο να φανταστούμε τη μεταμόρφωση της αρχαίας Αθήνας σε μια ρωμαϊκή συνοικία της Υστερης Αρχαιότητας, αλλά όπως λέει ο καθηγητής Μανόλης Κορρές κάτι τέτοιο ήταν συνηθισμένο σε εποχές παρακμής και αλλαγής ηγεσίας. «Τα ίδια τα σπίτια εκείνη την εποχή ήταν ελαφριές κατασκευές και σε περιόδους παρακμής γρήγορα κατέρρεαν ή τα εγκατέλειπαν οι κάτοικοί τους. Ετσι εξηγείται γιατί μεγάλες αστικές περιοχές γίνονταν γρήγορα αγροί». Από τις ρωμαϊκές επαύλεις της εποχής, εξηγεί ο καθηγητής, αν και κατασκευασμένες με όχι και τόσο στέρεα υλικά (σε σχέση με τα σημερινά) λόγω των συνηθειών της εποχής, δεν έλειπε η μεγαλοπρέπεια και συχνά υπήρχαν στα σπίτια πολυτελή αγάλματα είτε ως διακοσμητικά στοιχεία ή για λατρευτικούς σκοπούς. Ειδικά τα χρόνια μεταξύ 1ου και 3ου αιώνα μ.Χ. υπό τη διοίκηση του Αυγούστου ήταν μια καλή εποχή για την Αθήνα. «Η τέχνη έφθασε τότε στα επίπεδα της κλασικής Αθήνας. Οι Ρωμαίοι θαύμαζαν την κλασική εποχή και εμφανίζεται ο πρώτος κλασικισμός», σημειώνει ο κ. Κορρές και θυμίζει ότι εκείνη την περίοδο οικοδομείται και το Ηρώδειο (2ος αιώνας μ.Χ.), το οποίο δεν θα μπορούσε να χτιστεί εάν δεν ήταν περίοδος ηρεμίας. Ευρήματα αυτής της εποχής που εντοπίστηκαν στο «οικόπεδο Μακρυγιάννη», σημειώνει ο κ. Κορρές, παρουσιάζονται στο Μουσείο της Ανασκαφής που άνοιξε πρόσφατα και βρίσκεται κάτω από το Μουσείο της Ακρόπολης.
Πηγή: Σ. Ιωαννίδης, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια