Η ανακάλυψη της νεολιθικής Αφροδίτης του Kołobrzeg ξαναγράφει την ιστορία της Πομερανίας

Η Αφροδίτη του Kołobrzeg. [Credit: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu] Το Μουσείο της πόλης Kołobrzeg στην Πολωνία παρουσίασε πρόσφατα μια ...

Η Αφροδίτη του Kołobrzeg. [Credit: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu]

Το Μουσείο της πόλης Kołobrzeg στην Πολωνία παρουσίασε πρόσφατα μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις που έχουν γίνει στην Κεντρική Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες: τη λεγόμενη Αφροδίτη του Kołobrzeg, ένα ασβεστολιθικό ειδώλιο ηλικίας άνω των 6.000 ετών που βρέθηκε στην περιοχή Podczele και ξαναγράφει την ιστορία της νεολιθικής περιόδου στην περιοχή της Δυτικής Πομερανίας.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν ειδικοί και ερευνητές από διάφορα ιδρύματα, μεταξύ των οποίων ο αρχαιολόγος Marcin Krzepkowski από το Ίδρυμα Relicta, η καθηγήτρια Iwona Sobkowiak-Tabaka από το Πανεπιστήμιο Adam Mickiewicz και ο Δρ Grzegorz Szczurek από το Ινστιτούτο Διεπιστημονικής Ιστορικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Kalisz.

Το κομμάτι, το οποίο ονομάστηκε «Αφροδίτη του Kołobrzeg» λόγω της ομοιότητάς του με εικονικά παλαιολιθικά ειδώλια Αφροδίτης, ανακαλύφθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 από τον Waldemar Sadowski από την Ομάδα Εξερεύνησης και Έρευνας Parsęta, μια οργάνωση που συνδέεται με το Μουσείο Πολωνικών Όπλων.

Η Αφροδίτη του Kołobrzeg κατά την παρουσίασή της στο μουσείο.
 [Credit: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu]

Είναι κατασκευασμένο από ασβεστόλιθο που περιέχει απολιθώματα μικρών μαλακίων και πολυχαιτικών σκουληκιών. Έχει μήκος περίπου 12 εκατοστά και διαθέτει ένα σχηματικό στυλ τυπικό για άλλες παρόμοιες παραστάσεις που σχετίζονται με τη γονιμότητα, με στήθη που καλύπτονται από τα χέρια, προεξέχοντες γοφούς και δυσανάλογα μεγάλο κεφάλι σε σύγκριση με τα πόδια και χωρίς χαρακτηριστικά προσώπου. Η επίπεδη πλάτη υποδηλώνει ότι μπορεί να ήταν προσαρτημένο σε κάποιο στήριγμα ή να χρησιμοποιούνταν σε τελετουργίες, υπόθεση που υποστηρίζεται από σημάδια εργαλείων στην επιφάνειά του.

Ένα νεολιθικό αίνιγμα στα εδάφη της Βαλτικής

Αυτό που κάνει αυτή την Αφροδίτη ένα εξαιρετικό εύρημα είναι το γεωγραφικό πλαίσιο στο οποίο ανακαλύφθηκε: αν και παρόμοια ειδώλια έχουν βρεθεί σε νεολιθικές θέσεις στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολία, η εμφάνισή της στη Δυτική Πομερανία είναι πρωτοφανής. «Δεν υπάρχουν παράλληλα στην Πολωνία», τόνισε ο Krzepkowski κατά τη διάρκεια της παρουσίασης. Το εύρημα μπορεί να συνδέεται με τις πρώτες αγροτικές κοινότητες που εγκαταστάθηκαν κατά μήκος του ποταμού Parsęta και θα μπορούσε να είναι απομεινάρι λατρείας γονιμότητας ή κοινοτικών τελετών, αν και η ακριβής λειτουργία του παραμένει άγνωστη.

Η Αφροδίτη του Kołobrzeg.
[Credit: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu]

Η ομάδα που το μελετά, η οποία περιλαμβάνει γεωλόγους όπως η Barbara Studencka από το Μουσείο της Γης PAN και αρχαιολόγους όπως η Aldona Kurzawska, συνεχίζει να εργάζεται για να προσδιορίσει την προέλευση του λίθου και τις τεχνικές λάξευσης. Το Μουσείο Πολωνικών Όπλων ετοιμάζει ήδη μια μόνιμη έκθεση στην οποία η Αφροδίτη θα λάβει κεντρική θέση μαζί με άλλα προϊστορικά αντικείμενα από την περιοχή.

Για τη δήμαρχο Mieczkowska, η ανακάλυψη όχι μόνο εμπλουτίζει την τοπική κληρονομιά αλλά και τοποθετεί το Kołobrzeg στον διεθνή χάρτη της αρχαιολογικής έρευνας. Η καθηγήτρια Sobkowiak-Tabaka πρόσθεσε ότι το ειδώλιο αμφισβητεί τις παραδοσιακές αφηγήσεις σχετικά με τον νεολιθικό συμβολισμό στην Ανατολική Ευρώπη, ανοίγοντας νέες γραμμές μελέτης σχετικά με τις πολιτιστικές συνδέσεις μεταξύ των πληθυσμών της Βαλτικής και της Παραδουνάβιας περιοχής.

Πηγή: LBV Magazine, The History Blog