Μπρα ντε φερ για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Αποψη της Duveen Gallery στο Βρετανικό Μουσείο, όπου φιλοξενούνται τα Γλυπτά του Παρθενώνα. [Credit: ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/INTIMENEWS] Η μία πλευρ...

Αποψη της Duveen Gallery στο Βρετανικό Μουσείο, όπου φιλοξενούνται τα Γλυπτά του Παρθενώνα. [Credit: ΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/INTIMENEWS]

Η μία πλευρά θα επιχειρηματολογήσει υπέρ της επιστροφής στην Ελλάδα. Η άλλη θα εκθέσει τους λόγους για τους οποίους πρέπει να παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο. Οσο όμως και αν ακούγεται σαν άλλο ένα ντιμπέιτ για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, η συζήτηση που θα διεξαχθεί στις 29 Σεπτεμβρίου στην Παλαιά Βουλή είναι και κάτι παραπάνω. Κατ’ αρχήν, δεν περιλαμβάνει κάποιον πολιτικό.

«Σκεφτήκαμε ότι αν καλούσαμε πολιτικούς, η συζήτηση μπορεί να εκτροχιαζόταν από τον κύριο στόχο μας, που είναι η απάντηση στο ερώτημα “σε ποιον ανήκει η τέχνη”», λέει στην «Κ» ο 27χρονος Φίλιππος Πετρόπουλος, ιδρυτής και πρόεδρος του Debate House, του μη κερδοσκοπικού οργανισμού για την προώθηση του υγιούς δημόσιου διαλόγου, που διοργανώνει το ντιμπέιτ. «Από νωρίς επίσης αντιληφθήκαμε», προσθέτει, «ότι στη Βρετανία και στην Ελλάδα υπάρχει μια άτυπη “γραμμή”, να μη συμμετέχουν σε τέτοιες εκδηλώσεις θεσμικά πρόσωπα, όπως πολιτικοί ή διευθυντές μουσείων».

Για παράδειγμα, η πρώην Βρετανίδα πρωθυπουργός των Συντηρητικών, Λιζ Τρας. Στην πρόσκληση να συμμετάσχει στο ντιμπέιτ απάντησε αρνητικά, επικαλούμενη τις συνεχιζόμενες διπλωματικές συζητήσεις μεταξύ ελληνικής και βρετανικής πλευράς για τα Γλυπτά. Για αυτόν τον λόγο, αλλά και γιατί το ζήτημα αντιμετωπίστηκε ως νομικό, ηθικό και φιλοσοφικό, η ομάδα του Debate House (μαζί με το Democracy and Culture Foundation που συνδιοργανώνει την εκδήλωση) αποφάσισε να επικεντρωθεί σε ανθρώπους που, όπως λέει ο κ. Πετρόπουλος, «έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα των Γλυπτών σε όλη τους την καριέρα».

Στη μια γωνία του πάνελ (υπέρ της επιστροφής) θα βρίσκονται η δικηγόρος Ειρήνη Σταματούδη, καθηγήτρια Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας και η αρχαιολόγος Ελενα Κόρκα, επίτιμη γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού. Απέναντί τους (κατά της επιστροφής) θα έχουν τον ιστορικό, νομικό και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Εξετερ, Ντόμινικ Σέλγουντ, καθώς και τον κλασικό αρχαιολόγο και συγγραφέα Μάριο Τραμπούκο ντέλα Τορέτα. Το ντιμπέιτ θα έχει τίτλο «The Return of the Parthenon Sculptures: Who Owns the History?» και θα γίνει στην Παλαιά Βουλή, όπου ξεκίνησαν οι πρώτες νομικές ενέργειες της Ελλάδας για την επιστροφή των Γλυπτών. Το γεγονός ότι στην Παλαιά Βουλή, όπου στεγάζεται το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, εκτίθεται η κτητορική επιγραφή του «Ρολογιού του Ελγιν», το οποίο ο Σκωτσέζος λόρδος πρόσφερε στην Αθήνα μετά την αρπαγή των Γλυπτών, έχει επίσης μια σημασία.

Ο Φίλιππος Πετρόπουλος, πρόεδρος του Debate House.

«Είναι αν θέλετε και λίγο αμφιλεγόμενο το να έρθουν στην Ελλάδα κάποιοι Βρετανοί και να ισχυριστούν ότι τα Μάρμαρα πρέπει να παραμείνουν στο Λονδίνο», λέει ο κ. Πετρόπουλος και προσθέτει ότι ντιμπέιτ τέτοιου μεγέθους και επιπέδου δεν έχει διοργανωθεί ξανά στη χώρα. Φαντάζεται πάντως κανείς ότι τα οφέλη της εκδήλωσης δεν εξαντλούνται στην πρωτοτυπία της, σωστά; «Τον κόσμο τον ανακαλύπτεις όταν έχεις όλη την εικόνα. Το να έχεις την επιμέρους, ότι τα Γλυπτά μας ανήκουν δικαιολογημένα, βάσει λογικών επιχειρημάτων, δεν αρκεί. Πρέπει να ξέρεις και για ποιο λόγο επιμένει η άλλη πλευρά», λέει ο κ. Πετρόπουλος. «Νομίζω ότι αν έρθετε, θα ακούσετε κάποια όχι απαραιτήτως 100% πειστικά, αλλά πάντως σοβαρά επιχειρήματα για την παραμονή των Γλυπτών στη Βρετανία, με βασικότερο ότι τα μουσεία δεν έχουν πλέον εθνικό χαρακτήρα, αλλά παγκόσμιο», συνεχίζει. «Ο μέσος Ελληνας που θα παρακολουθήσει το ντιμπέιτ, μπορεί να μην πειστεί ότι τα Μάρμαρα πρέπει να παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο, αλλά θα έχει αποκτήσει μια ολοκληρωμένη εικόνα. Αυτή η κριτική σκέψη μας βοηθάει και ευρύτερα, ως πολίτες, ώστε να μην πέφτουμε θύματα του λαϊκισμού. Να αναγνωρίζουμε και άλλες πτυχές ενός ζητήματος. Το γεγονός ότι δεν τις βλέπουμε, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν».

Αυτοί ήταν και οι αρχικοί στόχοι του Debate House, που ξεκίνησε στην καραντίνα σαν διαδικτυακή προσπάθεια μιας παρέας φοιτητών και έφτασε να προσκαλεί στο κανάλι του στο YouTube πολιτικούς, ακαδημαϊκούς, τεχνοκράτες κ.ά., προκειμένου να συζητήσουν σε ένα πλαίσιο γόνιμου διαλόγου, με κανόνες και με σεβασμό στην αντίθετη άποψη. Το πρώτο ντιμπέιτ πολιτικών διεξήχθη το 2022 μεταξύ του Κωνσταντίνου Κυρανάκη και του Κώστα Ζαχαριάδη, βουλευτών τότε της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ – είχε ως θέμα την πανεπιστημιακή αστυνομία και για τις ανάγκες του είχαν αγοραστεί δύο πόντιουμ από κατάστημα ποικίλων ειδών. Εδώ και ένα χρόνο βέβαια, το Debate House αποτελεί επίσημο οργανισμό, ενώ την ομάδα του συναπαρτίζουν ο Χρίστος Λαγκαδιανός και ο Μελέτης Φλεβαράκης. Ανήκουν στη Γενιά Ζ, η οποία, «όταν ανοίγει την τηλεόραση, δεν βλέπει διαλόγους με διαφορετικές προσεγγίσεις σε ένα πρόβλημα της κοινωνίας, αλλά ατάκες, τοξικότητα, υβριστικά σχόλια και κάτι με το οποίο δεν μπορεί να ταυτιστεί. Κλείνει λοιπόν την τηλεόραση, κλείνει την πόρτα στην πολιτική και απέχει από την ενεργό συμμετοχή στην κοινωνία», λέει ο κ. Πετρόπουλος.

Ετσι και στο θέμα των Γλυπτών: την άλλη άποψη δεν την έχουμε λάβει ιδιαίτερα υπόψη μας, συνεχίζει. «Καλό είναι όμως να ερχόμαστε αντιμέτωποι με αμφισβητήσεις που δεν τις χωράει ο νους μας. Υπάρχει άνθρωπος που υποστηρίζει ότι τα Γλυπτά δεν πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα; Και όμως, υπάρχει. Και θα μπορούμε να τον ακούσουμε, με ηρεμία και με χρόνο».

Πηγή: Ν. Ζώης, Καθημερινή