Ανακαλύφθηκε βυθισμένο λιμάνι που συνδέεται με σήραγγα με το ναό της Taposiris Magna

Ένα άγνωστο λιμάνι που ανακαλύφθηκε στην ακτή της Αλεξάνδρειας. [Credit: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Αιγύπτου] Μια κοινή ερευνητική ...

Ένα άγνωστο λιμάνι που ανακαλύφθηκε στην ακτή της Αλεξάνδρειας.
[Credit: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Αιγύπτου]

Μια κοινή ερευνητική ομάδα αποκάλυψε αδιάσειστα στοιχεία για την ύπαρξη ενός αρχαίου βυθισμένου λιμανιού, που συνδέεται άμεσα με τον ναό της Taposiris Magna με τη Μεσόγειο, μια ανακάλυψη που αναδιαμορφώνει την αντίληψη για το αρχαίο παράκτιο τοπίο και υπογραμμίζει τη βαθιά ναυτική κλίση του αιγυπτιακού πολιτισμού κατά την πτολεμαϊκή περίοδο.

Τα ευρήματα είναι αποτέλεσμα της εργασίας της Δομινικανής αρχαιολογικής αποστολής που δραστηριοποιείται στην περιοχή του ναού Taposiris Magna, δυτικά της πόλης της Αλεξάνδρειας, υπό τη διεύθυνση της Δρ Kathleen Martínez του Universidad Nacional Pedro Henríquez Ureña, σε συνεργασία με τον Δρ Robert Ballard, ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο του Ocean Exploration Trust.

Τα αποτελέσματα της γεωφυσικής και αρχαιολογικής μελέτης, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον Δρ Larry Mayer, διευθυντή του Κέντρου Χαρτογράφησης Ακτών και Ωκεανών του Πανεπιστημίου του New Hampshire, τη Διοίκηση Υδρογραφικών Μελετών του Αιγυπτιακού Ναυτικού (ENHD) και τη Γενική Διοίκηση Υποβρύχιων Αρχαιοτήτων του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, έχουν προσδιορίσει με σαφήνεια τη διαμόρφωση του χώρου.

Χάρτης του ευρήματος. 
[Credit: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Αιγύπτου]

Τα δεδομένα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός προστατευμένου εσωτερικού λιμανιού που προστατεύεται φυσικά από κοραλλιογενείς σχηματισμούς, μια λιμενική δομή σχεδιασμένη για να προστατεύει τα πλοία από τα καιρικά φαινόμενα. Εντός αυτής της περιμέτρου, εντοπίστηκαν πολυάριθμες πέτρινες και μεταλλικές άγκυρες διαφόρων μεγεθών, καθώς και σημαντική συγκέντρωση αμφορέων που χρονολογούνται στην πτολεμαϊκή περίοδο, ευρήματα που αποτελούν αδιάψευστα υλικά στοιχεία της έντονης εμπορικής δραστηριότητας που λάμβανε χώρα εκεί.

Η βαθυμετρική και η ιζηματολογική ανάλυση έχουν επίσης αποδείξει ότι η αρχαία ακτογραμμή βρισκόταν περίπου τέσσερα χιλιόμετρα μακριά από την τρέχουσα, καταδεικνύοντας τη δραματική γεωγραφική αλλαγή που συνέβη κατά τη διάρκεια των αιώνων.

Παράλληλα με τη χαρτογράφηση του λιμανιού, οι ανασκαφές έφεραν στο φως ένα δομικό στοιχείο τεράστιας σημασίας: την επέκταση μίας υπόγειας σήραγγας που συνέδεε φυσικά το συγκρότημα του ναού Taposiris Magna με τη Μεσόγειο, εκτεινόμενο μέχρι την περιοχή που οι ερευνητές ονόμασαν «Salam 5». Σε αυτό το σημείο, οι δύτες κατέγραψαν μια σειρά αρχαιολογικών ευρημάτων που ενισχύουν σημαντικά την υπόθεση της τελετουργικής ή υλικοτεχνικής θαλάσσιας δραστηριότητας που συνδέεται με το ιερό.

Ερείπια του αρχαίου λιμανιού. 
[Credit: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Αιγύπτου]

Από το 2002, η αρχαιολόγος Kathleen Martínez αναζητά στον ναό τον τάφο της Κλεοπάτρας. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί 27 τάφοι με 10 μούμιες, δύο από τις οποίες είναι επιχρυσωμένες, γεγονός που υποδηλώνει ότι εδώ μπορεί να έχει ταφεί κάποιο πρόσωπο βασιλικής καταγωγής.

Οι αιγυπτιακές αρχές έχουν επισημάνει τις συνέπειες αυτής της ανακάλυψης. Ο κ. Sherif Fathy, Υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, δήλωσε ότι η ανακάλυψη αυτή αντικατοπτρίζει το ιστορικό βάθος και τη θαλάσσια διάσταση της αρχαίας Αιγύπτου, επιβεβαιώνοντας ότι οι ακτές της δεν ήταν απλά κέντρα πολιτισμού, αλλά στρατηγικοί άξονες εμπορικών και πολιτιστικών ανταλλαγών με τον αρχαίο κόσμο. Διαβεβαίωσε ότι το Υπουργείο θα συνεχίσει να υποστηρίζει αυτά τα ερευνητικά προγράμματα που συμβάλλουν στην αποκάλυψη των βυθισμένων θησαυρών της χώρας.

Από την πλευρά του, ο Δρ. Mohamed Ismail Khalid, Γενικός Γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων, τόνισε την επιστημονική αξία της ανακάλυψης. Υπογράμμισε ότι η τοποθεσία ενός βυθισμένου λιμανιού στην Taposiris Magna αποτελεί σημαντική συμβολή στην αιγυπτιακή ενάλια αρχαιολογία, δεδομένου ότι δεν αναφέρεται στις αρχαίες ιστορικές πηγές.

Αντικείμενα που βρέθηκαν βυθισμένα.
[Credit: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Αιγύπτου]

Η Δρ. Kathleen Martínez, επικεφαλής της αποστολής, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα αυτά ανοίγουν ένα εντελώς νέο κεφάλαιο στην ιστορική μελέτη της περιοχής Taposiris Magna και ότι η ομάδα της θα συνεχίσει το έργο της με στόχο να ξεδιαλύνει τα μυστήρια που εξακολουθούν να παραμένουν κρυμμένα σε αυτήν την εξαιρετικά πλούσια αρχαιολογική περιοχή.

Αυτή η ανακάλυψη είναι μέρος μιας σειράς αξιοσημείωτων ευρημάτων που έγιναν από την ίδια αποστολή. Τον προηγούμενο χρόνο, η αποστολή είχε ανακαλύψει θεμέλια κάτω από τον νότιο τοίχο του εξωτερικού περιβόλου του ναού, τα οποία περιείχαν μια ποικιλία από αναθηματικά αντικείμενα, ταφικά αντικείμενα και τελετουργικά στοιχεία που παρέχουν μια πιο λεπτομερή εικόνα των τελετουργικών πρακτικών του χώρου κατά την ύστερη πτολεμαϊκή περίοδο.

Μεταξύ των αντικειμένων που ανακτήθηκαν σε προηγούμενες εκστρατείες βρίσκονται συνολικά 337 νομίσματα, πολλά από τα οποία φέρουν την εικόνα της βασίλισσας Κλεοπάτρας VII, μαζί με ένα σύνολο τελετουργικών κεραμικών αγγείων, λύχνους λαδιού, ασβεστολιθικά αγγεία για την αποθήκευση τροφίμων και καλλυντικά σκεύη, χάλκινα αγαλματίδια και ένα ιδιαίτερα σημαντικό σκαραβαίο-φυλαχτό με την επιγραφή «Η δικαιοσύνη του Ρα λάμπει».

Ένα χάλκινο δαχτυλίδι αφιερωμένο στη θεά Αθώρ και μια μεγάλη σειρά οστράκων και κεραμικών θραυσμάτων συμπληρώνουν τον κατάλογο, υλικά που επέτρεψαν τη χρονολόγηση της κατασκευής των τειχών του ναού στον 1ο αιώνα π.Χ., καθώς και την ταυτοποίηση των ερειπίων ενός παλαιότερου ναού, ελληνικής περιόδου και του 4ου αιώνα π.Χ., ο οποίος θα είχε καταστραφεί στο διάστημα μεταξύ του 2ου αιώνα π.Χ. και των αρχών της χριστιανικής εποχής.

Πηγή: LBV Magazine