«Πούντα Αγκάλη»: Η πρώτη γνωστή μόνιμη εγκατάσταση της Τελικής Νεολιθικής περιόδου στη Μήλο

Εικ.1 Πούντα Αγκάλη: Τα κτηριακά κατάλοιπα Διάλεξη της δρος Αναστασίας Αγγελοπούλου (Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων) με τίτλο «”Π...

Εικ.1 Πούντα Αγκάλη: Τα κτηριακά κατάλοιπα

Διάλεξη της δρος Αναστασίας Αγγελοπούλου (Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων) με τίτλο «”Πούντα Αγκάλη”: Η πρώτη γνωστή μόνιμη εγκατάσταση της Τελικής Νεολιθικής περιόδου στη Μήλο»

Η διάλεξη θα δοθεί στα ελληνικά και πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Κυκλαδικού Σεμιναρίου της Αρχαιολογικής Εταιρείας που διοργανώνει η Μαρίζα Μαρθάρη.

Παρακολουθήσετε διαδικτυακά μέσω zoom τη διάλεξη.

Η σωστική ανασκαφή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στην «Πούντα Αγκάλη» (εικ. 1), στην ανατολική ακτή της Μήλου και στους πρόποδες του υψώματος Δεμενεγάκι, ανατρέπει ριζικά όσα γνωρίζαμε για τον πρώιμο εποικισμό του νησιού, καθώς αποκάλυψε τον πρώτο γνωστό νεολιθικό οικισμό, που χρονολογείται στη Νεώτερη Νεολιθική ΙΙ ή Τελική Νεολιθική περίοδο (4500–3200 π.Χ.). 

Τα ευρήματα, συμπεριλαμβανομένων πήλινων ειδωλίων, φωτίζουν άγνωστες πτυχές της ανθρώπινης παρουσίας και των στρατηγικών επιβίωσης στο ιδιαίτερο νησιωτικό τοπίο, ανοίγοντας νέους δρόμους για την επαναξιολόγηση της πολιτισμικής εξέλιξης των Κυκλάδων και των πρώιμων κοινωνιών του Αιγαίου. Ο οικισμός της Πούντας κατοικήθηκε από μια τοπική αγροκτηνοτροφική κοινότητα, της οποίας οι δραστηριότητες περιλάμβαναν επίσης οικοτεχνικές και εξειδικευμένες εργαστηριακές πρακτικές, όπως η επεξεργασία οψιανού και η παραγωγή κεραμικής. Η παρουσία εισηγμένης κεραμικής επιβεβαιώνει τη συμμετοχή των κατοίκων της εγκατάστασης σε ευρύτερα δίκτυα ανταλλαγών.

Η αξιοποίηση του χώρου, μετά την εγκατάλειψη του οικισμού, ως κέντρου κατεργασίας οψιανού κατά την Τελική Νεολιθική περίοδο (Εικ. 2) — αντίστοιχου με τα μεγάλα εργαστήρια στις φυσικές πηγές του υλικού, στο Δεμενεγάκι και Στα Νύχια — αναδεικνύει τη μοναδική σημασία του στο Αιγαίο και καταδεικνύει ότι οι σχετικές δραστηριότητες δεν περιορίζονταν σε μετακινούμενους πληθυσμούς, όπως θεωρούνταν έως πρόσφατα. Αντιθέτως, συνδέονταν και με μόνιμες κοινότητες της Μήλου, οι οποίες πιθανότατα συμμετείχαν και στη διακίνηση της πολύτιμης πρώτης ύλης. 

Εικ. 2 Πούντα Αγκάλη: Αμφιπρόσωπες αιχμές από οψιανό

Η Πούντα Αγκάλη ανοίγει ένα νέο, πολυεπίπεδο κεφάλαιο στη μελέτη της προϊστορίας του Αιγαίου, αναδεικνύοντας τη σημασία της ολιστικής προσέγγισης ενός ανασκαφικού συνόλου. Η συνδυαστική μελέτη των ευρημάτων και των περιβαλλοντικών συνθηκών επιτρέπει βαθύτερη κατανόηση της εξέλιξης του προϊστορικού πολιτισμού, φωτίζοντας τις καθημερινές πρακτικές, την τεχνογνωσία και τη δυναμική σχέση των νεολιθικών κοινοτήτων με τον ευρύτερο αιγαιακό κόσμο. 

Πηγή: Αιγεύς