Δεν είναι ένα παραμύθι για γίγαντες – ο πρώτος ολοκληρωμένος αρχαίος σκελετός ανθρώπου με γιγαντισμό ανακαλύφθηκε κοντά στη Ρώμη, σύμφων...
Με ύψος 2,02 μέτρα (202 εκατοστά), ο άνθρωπος αυτός θα ήταν ένας γίγαντας στη Ρώμη του 3ου αιώνα μ.Χ., όπου οι άνδρες κατά μέσο όρο είχαν ύψος 1,67 μ. (167 εκατοστά). Αντίθετα, ο ψηλότερος άνδρας σήμερα έχει ύψος 2,51 μ. (251 εκατοστά).
Η εύρεση τέτοιων σκελετών είναι σπάνια, επειδή ο γιγαντισμός είναι εξαιρετικά σπάνιος, ενώ σήμερα, επηρεάζει περίπου τρία άτομα στο ένα εκατομμύριο σε παγκόσμια κλίμακα. Η κατάσταση αυτή αρχίζει στην παιδική ηλικία, όταν μια δυσλειτουργία της υπόφυσης προκαλεί αφύσικη ανάπτυξη.
Δύο σκελετικά υπολείμματα, ένας από την Πολωνία και ένας άλλος από την Αίγυπτο, είχαν χαρακτηριστεί στο παρελθόν ως «πιθανές» περιπτώσεις γιγαντισμού, αλλά το Ρωμαϊκό δείγμα είναι η πρώτη σαφής περίπτωση γιγαντισμού από το αρχαίο παρελθόν, όπως δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης, Simona Minozzi, από το πανεπιστήμιο της Πίζας , στην Ιταλία.
Συναρμολογώντας έναν γίγαντα
Ο ασυνήθιστος σκελετός βρέθηκε το 1991, κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην νεκρόπολη Fidenae, μια περιοχή που διαχειρίζεται εμμέσως αρχαιολογικά από τη Ρώμη.
Εκείνη την εποχή, το Αρχαιολογικό Συμβούλιο Επίβλεψης της Ρώμης, το οποίο διαχειριζόταν το έργο, επεσήμανε ότι ο τάφος του άνδρα ήταν ασυνήθιστα μεγάλος. Κατά τη διάρκεια ανθρωπολογικής εξέτασης που διενεργήθηκε αργότερα, όμως, βρέθηκε ότι τα οστά ήταν επίσης ασυνήθιστα. Λίγο αργότερα, απεστάλησαν στην ομάδα Minozzi για περαιτέρω ανάλυση.
Για να διαπιστώσουν εάν ο σκελετός είχε γιγαντισμό, η ομάδα εξέτασε τα οστά και βρήκαν στοιχεία βλάβης στο κρανίο, λόγω της παρουσίας όγκου στην υπόφυση, ο οποίος διαταράσσει την λειτουργία της υπόφυσης, με αποτέλεσμα την υπερπαραγωγή της ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης.
Άλλα ευρήματα – όπως δυσανάλογα μακριά άκρα και αποδείξεις ότι τα οστά εξακολουθούσαν να αυξάνονται ακόμα και στην πρώιμη ενήλικη ζωή – υποστήριξαν την διάγνωση του γιγαντισμού, σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 2 Οκτωβρίου στο περιοδικό Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism.
Ο πρόωρος θάνατός του – πιθανότατα μεταξύ 16 και 20 ετών – θα μπορούσε, επίσης, να οφείλεται λόγω του γιγαντισμού, ο οποίος σχετίζεται με καρδιαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα, δήλωσε η Minozzi, η οποία τόνισε ότι η αιτία του θανάτου του παραμένει άγνωστη.
Ένας γίγαντας της Αρένας;
Η Charlotte Roberts, βιοαρχαιολόγος στο πανεπιστήμιο του Durham στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε ότι είναι «σίγουρα πεπεισμένη για τη διάγνωση» του γιγαντισμού. Αλλά θα ήθελε να μάθει περισσότερα.
«Δεν μπορείς να μελετήσεις μόνο την ασθένεια, θα πρέπει να εξετάσουμε το ευρύτερο αντίκτυπο για το πώς οι άνθρωποι αυτοί λειτουργούσαν μέσα στην κοινωνία, και αν είχαν διαφορετική μεταχείριση», είπε η Roberts.
Τα αντικείμενα που είναι θαμμένα μαζί με το σώμα, για παράδειγμα, μπορούν να προσφέρουν ενδείξεις για τον κοινωνικό ρόλο του ατόμου στη ζωή και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε από την κοινότητά του.
Ο Ρωμαίος γίγαντας, όμως, βρέθηκε χωρίς ταφικά κτερίσματα, δήλωσε η Minozzi, επικεφαλής της μελέτης. Και, πρόσθεσε, ότι η ταφή του ήταν χαρακτηριστική της εποχής, γεγονός που υποδηλώνει ότι αποτέλεσε μέρος της κοινωνίας που έζησε.
«Δεν γνωρίζουμε τίποτα για το ρόλο ή την παρουσία των γιγάντων στο ρωμαϊκό κόσμο», είπε – εκτός από το γεγονός ότι τον 2ο μ.Χ. αιώνα, ο αυτοκράτορας Maximinus Thrax περιγράφεται στη βιβλιογραφία ως ο «άνθρωπος βουνό».
Η Minozzi σημειώνει, ωστόσο, ότι η αυτοκρατορική Ρωμαϊκή υψηλή κοινωνία «ανέπτυξε μια έντονη τάση για διασκεδαστές με εμφανείς σωματικές δυσπλασίες, όπως καμπούρηδες και νάνους – έτσι μπορούμε να υποθέσουμε ότι ακόμη και ένας γίγαντας παρήγαγε αρκετό ενδιαφέρον και περιέργεια».
Μεγάλες ασθένειες
Όποια και αν ήταν η τύχη του Ρωμαίου γίγαντα στη ζωή του, οι πληροφορίες που μπορούν να αντληθούν μετά το θάνατό του θα μπορούσαν κάποια μέρα να βοηθήσουν περαιτέρω την επιστήμη.
«Κανονικά, ένας γιατρός θα πρέπει να ψάχνει έναν ασθενή με νόσο σε βραχυπρόθεσμη διάρκεια», δηλώνει η Roberts. «Έχουμε τη δυνατότητα να δούμε σκελετούς από αρχαιολογικούς χώρους, ηλικίας χιλιάδων ετών. Μπορούμε να αρχίσουμε να εξετάζουμε το πώς οι ασθένειες έχουν αλλάξει σε συχνότητα με την πάροδο του χρόνου».
Αν από τη μελέτη των αρχαίων καταλοίπων «μπορούμε να διδάξουμε τον τρόπο ζωής και να βοηθήσουμε τον προγραμματισμό του μέλλοντος», είπε, «αυτό είναι ένα καλό πράγμα».
Πηγή: National Geographic
Δεν υπάρχουν σχόλια