Αρχαιολογικές επισκέψεις στις Κυκλάδες: Αφιέρωμα στη Νάξο - Μέρος 3ο

Τμήμα Μυκηναϊκής πόλης στη Γρόττα Νάξου Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στο νησί της Νάξου. Διαβάστε εδώ το 2ο Μ...

Τμήμα Μυκηναϊκής πόλης στη Γρόττα Νάξου

Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στο νησί της Νάξου.

Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στο νησί της Νάξου.

1. Επιτόπιο Μουσείο Μητρόπολης

Το Επιτόπιο Μουσείο Μητρόπολης δημιουργήθηκε το 1999 και είναι το πρώτο στο είδος του μουσείο στην Ελλάδα και ένα από τα ελάχιστα διεθνώς, που δίνει την δυνατότητα περιήγησης ανάμεσα στα αρχαία κατάλοιπα, στο ίδιο ακριβώς σημείο όπου αυτά βρέθηκαν κατά την ανασκαφή: από τη μυκηναϊκή πόλη των τελευταίων αιώνων της δεύτερης π.Χ. χιλιετίας, διατηρήθηκε τμήμα του πλίνθινου σε λίθινη κρηπίδα τείχους της.

Επιτόπιο Μουσείο Μητρόπολης, εξωτερικά

Επιτόπιο Μουσείο Μητρόπολης: εργαστήριο κεραμεικής φαγεντιανών με τα αγγεία κατά χώραν σε θήκες

Οι αρχαιότητες στο Επιτόπιο Μουσείο της πόλης

Μέσα από το τείχος αποκαλύφθηκαν χώροι εργαστηρίων κατασκευής αγγείων: πάγκοι πάνω στους οποίους ήταν ακουμπισμένα ακόμη άψητα αγγεία, λεκάνες για το βάψιμο των τελευταίων με καολίνη, φούρνος για το ψήσιμο, κοντά στον οποίο βρέθηκε ένας από τους μεγαλύτερους γνωστούς μυκηναϊκούς κρατήρες (εκτίθενται αντίγραφα). Πρόκειται για έναν από τους λίγους και ο καλύτερα διατηρημένος χώρος εργαστηριακής δραστηριότητας της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στο Αιγαίο.

Οι κατασκευές και τα ευρήματα έδωσαν πολλές πληροφορίες για τη βιοτεχνική υποδομή του οικισμού και για το εκτεταμένο δίκτυο των επαφών της Νάξου με την ηπειρωτική Ελλάδα, την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο κατά τον 12ο και τον 11ο αιώνα π.Χ. H αποκάλυψη του κεραμικού εργαστηρίου καθιστά τη Νάξο το μοναδικό κέντρο παραγωγής εικονιστικών και άλλων αγγείων πολυτελείας του 12ου αι., στο οποίο έχει βρεθεί ο εργαστηριακός χώρος κατασκευής τους, ή τουλάχιστον ένας από τους χώρους αυτούς.

Ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα είναι και ο χωμάτινος τύμβος της Γεωμετρικής περιόδου, που απέδιδε ηρωική λατρεία στις ταφές των προγόνων. Τον 2ο μ.Χ. αιώνα ανεγέρθηκαν σπίτια, κατάλοιπα των οποίων μπορούν να θαυμάσουν οι επισκέπτες.

2. Το υπό διαμόρφωση «Επιτόπιο Μουσείο» στη Γρόττα

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων έχει ήδη ξεκινήσει τις εργασίες διαμόρφωσης ενός αρχαιολογικού «πυρήνα» στο δυτικό άκρο της Γρόττας, στο οποίο οι επισκέπτες θα μπορούν περιηγηθούν ανάμεσα σε σημαντικά ιδιωτικού και δημόσιου χαρακτήρα κατάλοιπα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που ήρθαν στο φως σε σωστικές ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.

Πλακόστρωτη οδός της Υστεροκυκλαδικής ΙΙ περιόδου

Πρόκειται για δρόμο/πλακόστρωτη οδό της Υστεροκυκλαδικής ΙΙ περιόδου (15ος αιώνας π.Χ) που συνέδεε τα δύο λιμάνια της Νάξου και οριοθετούσε ογκώδεις κατασκευές, ίσως δημόσια κτήρια, στοιχεία των οποίων (δάπεδο από λευκό κονίαμα και στιβαροί τοίχοι) διατηρούνται σε εξαιρετική κατάσταση σε άμεση εγγύτητα με οικιστικά κατάλοιπα της δεύτερης μυκηναϊκής πόλης (ΥΕ ΙΙΙΓ, 12ος αιώνας π.Χ.).

3. Αρχαιολογική Συλλογή Σαγκρίου

Η Αρχαιολογική Συλλογή Σαγκρίου, ιδρυθείσα το 2001, περιλαμβάνεται στον περιβάλλοντα αρχαιολογικό χώρο του αρχαϊκού ναού της Δήμητρας, στον Γύρουλα Σαγκρίου. Η λατρεία στο σημείο αυτό τεκμηριώνεται ακόμα και έως τον 6ο αι. μ.Χ., οπότε ο ναός μετατρέπεται σε χριστιανική βασιλική, ωστόσο η πολύ μεγάλη σημασία του για την εξέλιξη της μνημειακής αρχιτεκτονικής των κλασικών χρόνων έγκειται στο γεγονός ότι παρακολουθούνται στο εν λόγω ναϊκό οικοδόμημα οι αρχιτεκτονικές εξελίξεις που ακολουθούν το τελευταίο οικοδόμημα των Υρίων και πρόκειται να κορυφωθούν έναν περίπου αιώνα αργότερα στον κλασικό Παρθενώνα.

Αρχαιολογική Συλλογή Σαγκρίου, εξωτερικά

Αρχαιολογική Συλλογή Σαγκρίου, εξωτερικά

Αρχαιολογική Συλλογή Σαγκρίου

Στη Συλλογή, που έχει αποσπάσει το διεθνές βραβείο Europa Nostra για τον τρόπο κατασκευής του κτηρίου και εναρμόνισής του με το φυσικό περιβάλλον, εκτίθενται ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στον Γύρουλα, όπως αγγεία, σκεύη και εργαλεία, τμήματα από το αέτωμα, τη στέγη και τους κίονες που βρίσκονταν στο εσωτερικό του αρχαίου ναού, αγάλματα Κούρων, επιγραφές, καθώς και τμήματα του άμβωνα και παράθυρα από μάρμαρο από τον παλαιοχριστιανικό ναό.

4. Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Στη θέση Ύρια, στο κέντρο της κοιλάδας του Λειβαδιού, λειτούργησε από τον 14o αι. π.Χ. έως και την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας ένα από τα σπουδαιότερα ιερά της πόλεως των Ναξίων, αφιερωμένο στο Διόνυσο.

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Αρχαιολογική Συλλογή Υρίων

Η λατρεία από τη Μυκηναϊκή εποχή (14ος π.Χ. αι.) έως τη Μεσογεωμετρική περίοδο (800-750 π.Χ.) ήταν υπαίθρια. Ακολούθησε η οικοδόμηση τεσσάρων διαδοχικών κτηρίων, στην ίδια θέση και με τον ίδιο προσανατολισμό, τα οποία εξυπηρέτησαν τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες των πιστών. Σήμερα έχει αποκατασταθεί ο μνημειώδης ναός της Αρχαϊκής εποχή, πρόδρομος του Παρθενώνα, ο οποίος μετατράπηκε σε χριστιανική Βασιλική στον 5ο αιώνα μ.Χ.. Η μικρή Αρχαιολογική Συλλογή, εντός του ομώνυμου χώρου περιέχει ευρήματα που προήλθαν από τις εκεί ανασκαφές.

5. Αρχαιολογική Συλλογή Κουρουνοχωρίου

Τον Ιούλιο του 2010 εγκαινιάστηκε η Αρχαιολογική Συλλογή/ Κέντρο Ενημέρωσης Επισκεπτών στο Κουρουνοχώρι Μελάνων. Το Κέντρο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Συντήρηση και ανάδειξη του αρχαίου υδραγωγείου και του Ιερού των Πηγών» με χρηματοδότηση από το Γ΄ ΚΠΣ, φορέα εκτέλεσης το Πανεπιστήμιο Αθηνών και φορέα λειτουργίας την τ. ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, νυν Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Η Συλλογή στεγάζεται στην 50 τ.μ. δυτική αίθουσα του πρώην δημοτικού σχολείου Κουρουνοχωρίου, ενός τυπικού σχολικού κτηρίου που κατασκευάστηκε στη δεκαετία του 1950 από ντόπιους τεχνίτες και παραχωρήθηκε από τον Δήμο Νάξου για 99 χρόνια στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Αρχαιολογική Συλλογή Κουρουνοχωρίου

Ολόκληρα ή αποσπασματικά μαρμάρινα γλυπτά και άλλα αντικείμενα σε διάφορες φάσεις εργασίας, μαρμάρινα κεραμίδια και κεραμεική διαφόρων φάσεων του Ιερού των Πηγών στο Φλεριό, χαρακτηριστικά στοιχεία από διάσπαρτους πηλοσωλήνες του υδραγωγείου που συλλέχθηκαν από την περιοχή του Κουρουνοχωρίου, αφιερώματα στο Ιερό του Φλεριού οργανώθηκαν σε ένα σύνολο το οποίο, χάρη στο συνοδευτικό ενημερωτικό-εποπτικό υλικό, φωτίζει την καλλιτεχνική παραγωγή, την καθημερινή ασχολία, την οικονομία την κοινωνική πρόνοια και τις λατρευτικές πρακτικές της αρχαίας ζωής στο νησί της Νάξου.

Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στο νησί της Νάξου.

Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στο νησί της Νάξου.

Πηγή: Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων