Ο ρωμαϊκός ναός που βρέθηκε στη Γαλλία μπορεί να ήταν αφιερωμένος στον θεό του πολέμου Άρη

Καλλιτεχνική απεικόνιση του ναού ή του λατρευτικού ιερού στο La Chapelle-des-Fougeretz όπως θα έμοιαζε τον 1ο αιώνα μ.Χ. [Credit: Marie Mill...

Καλλιτεχνική απεικόνιση του ναού ή του λατρευτικού ιερού στο La Chapelle-des-Fougeretz όπως θα έμοιαζε τον 1ο αιώνα μ.Χ. [Credit: Marie Millet, INRAP]

Ένας μεγάλος ναός που πιθανώς χρησιμοποιούσαν Ρωμαίοι στρατιώτες για εκατοντάδες χρόνια ανακαλύφθηκε από αρχαιολόγους στη βορειοδυτική Γαλλία.

Αρχαιολόγοι στη βορειοδυτική Γαλλία ανακάλυψαν αυτό που μπορεί να ήταν ναός του θεού του πολέμου Άρη, που χρονολογείται στον 1ο αιώνα π.Χ.

Ο ναός, ή ιερό, είναι μέρος ενός ρωμαϊκού συγκροτήματος που εκτείνεται σε περισσότερα από 17 στρέμματα και ανακαλύφθηκε πέρυσι στο La Chapelle-des-Fougeretz της Βρετάνης και πιθανότατα το επισκέφτηκαν Ρωμαίοι στρατιώτες που είχαν αποσταλεί στην περιοχή.

«Το μέγεθος του ιερού δείχνει ότι ήταν ένα σημαντικό μέρος για τη θρησκεία», είπε η Françoise Labaune-Jean, μία από τους διευθυντές των ανασκαφών και αρχαιολόγος στο Εθνικό Ινστιτούτο Προληπτικής Αρχαιολογικής Έρευνας (INRAP). 

Ο χώρος του ιερού κοντά στην πόλη Rennes στη Βρετάνη ήταν ελαφρώς υπερυψωμένος και έβλεπε ολόκληρη την περιοχή.
[Credit: Emmanuelle Collado, INRAP]

Ο χώρος ήταν γνωστός για τα αρχαιολογικά αντικείμενα της δεκαετίας του 1970. Οι τελευταίες ανασκαφές από το γαλλικό αρχαιολογικό ινστιτούτο INRAP ξεκίνησαν το 2022. [Credit: Françoise Labaune-Jean, INRAP]

Εκατοντάδες ρωμαϊκά αντικείμενα έχουν ανακαλυφθεί στον χώρο, από καθημερινά αντικείμενα μέχρι αυτά που πιστεύεται ότι συμμετείχαν σε θρησκευτικές τελετές. [Credit: Emmanuelle Collado, INRAP]

Το La Chapelle-des-Fougeretz έχει αναγνωριστεί για τον πλούτο των αρχαιολογικών καταλοίπων του από τη δεκαετία του 1970 και ανασκάφηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1990, δηλώνει η Labaune-Jean. Οι τελευταίες ανασκαφές ξεκίνησαν το 2022.

Η τοποθεσία είναι ελαφρώς υπερυψωμένη, με επιβλητική θέα στη λεκάνη της Rennes. Αυτή η άποψη καθιστά «πιθανό ότι οι θρησκευτικές τελετές γίνονταν εδώ από το Condate [τη ρωμαϊκή πόλη στο λεκανοπέδιο] και τη γύρω περιοχή», συμπληρώνει η Labaune-Jean.

Ο θεός του πολέμου

Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η τοποθεσία ήταν αφιερωμένη στον θεό Άρη μετά την ανακάλυψη ενός χάλκινου αγαλματιδίου του θεού του πολέμου το 2022, ενώ σιδερένια όπλα που εναποτέθηκαν σε μια τάφρο γύρω από το ιερό υποδηλώνουν επίσης την συχνή παρουσία στρατιωτών.

Ωστόσο, ένας μεγάλος αριθμός ειδωλίων από τερακότα, που ίσως αντιπροσώπευαν την θεά Αφροδίτη και τις μητέρες θεές, βρέθηκαν επίσης σε έναν κοντινό λάκκο.

«Όπως συμβαίνει συχνά με τα θρησκευτικά κτίρια της αρχαιότητας, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε σε ποια θεότητα μπορεί να ήταν αφιερωμένα», είπε η Labaune-Jean, σημειώνοντας ότι δεν έχουν βρεθεί επιγραφές ή μεγάλα αγάλματα στον χώρο. «Όταν η μελέτη των αντικειμένων που ανακαλύφθηκαν εκεί φτάσει σε πιο εξελιγμένο στάδιο, θα είναι ίσως δυνατό να προταθούν άλλες συμπληρωματικές θεότητες».

Η ανακάλυψη το 2022 ενός χάλκινου ειδώλου του θεού του πολέμου Άρη δείχνει ότι ήταν μια από τις θεότητες που λατρευόταν στο ιερό.
[Credit: Emmanuelle Collado, INRAP]

Ο Ιούλιος Καίσαρας κατέκτησε τη Βρετάνη - που οι Ρωμαίοι την αποκαλούσαν "Armorica" - το 56 π.Χ.

Το ιερό στο La Chapelle-des-Fougeretz φαίνεται να χρονολογείται από εκείνη την εποχή και χρησιμοποιήθηκε μέχρι τον 5ο αιώνα μ.Χ., σύμφωνα με την ανακοίνωση δήλωση  από το INRAP.

Οι αρχαιολόγοι δεν είναι σίγουροι γιατί το συγκρότημα εγκαταλείφθηκε, αλλά μπορεί να συνδέεται με την κατάρρευση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκείνη την εποχή.

Αυτές οι χάλκινες λαβές για ένα χάλκινο αγγείο είναι διακοσμημένες με αετούς, σύμβολο της Ρώμης και των λεγεώνων του ρωμαϊκού στρατού.
[Credit: Emmanuelle Collado, INRAP]

Συγκρότημα ναών

Το συγκρότημα του ναού επεκτάθηκε με την πάροδο του χρόνου για να συμπεριλάβει μια μικρή πόλη με δημόσια λουτρά και ένα νεκροταφείο που περιέχει περίπου 40 τάφους.

Μερικοί από τους τάφους είχαν αντικείμενα κατασκευασμένα από ασήμι, όπως βραχιόλια, περόνες και πόρπες ζωνών, ενώ ένας άλλος είχε ένα στιλέτο και τμήματα από λουρί για άλογα. Εκατοντάδες καθημερινά αντικείμενα έχουν επίσης ανακαλυφθεί εκεί, συμπεριλαμβανομένων επίπλων και θραυσμάτων αγγείων, γυαλιού και μετάλλου.

Ο ρόλος της Labaune-Jean είναι να συντηρεί και να μελετά γρήγορα τα αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, τα οποία διαφορετικά θα μπορούσαν να αλλοιωθούν γρήγορα όταν εκτεθούν στον αέρα ή το φως. Οι ακτίνες Χ και η τρισδιάστατη απεικόνιση χρησιμοποιούνται επίσης για την τεκμηρίωση των ανακαλύψεων.

Τα πολλά νομίσματα που βρέθηκαν στον χώρο του ιερού είναι ένα μείγμα ρωμαϊκών και τοπικών γαλατικών χρημάτων.
[Credit: Emmanuelle Collado, INRAP]

Ο Eric Norde, αρχαιολόγος του ολλανδικού αρχαιολογικού οργανισμού RAAP, ο οποίος ανασκάπτει ένα ιερό που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες κοντά στο Zevenaar της Ολλανδίας, δήλωσε ότι είναι προσεκτικός σχετικά με την απόδοση του ιερού στο La Chapelle- des-Fougeretz μόνο στον θεό Άρη.

Αυτό συμβαίνει επειδή το ιερό Zevenaar δείχνει ότι οι ρωμαϊκοί ναοί συχνά συνδέονταν με αρκετές θεότητες. «Όταν κοιτάζεις μόνο τα γλυπτά και τα όπλα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό, θα συμπεράνεις ότι μόνο ο Ηρακλής ήταν σεβαστός», είπε σχετικά στο Live Science.

Αλλά η προσεκτική έρευνα δείχνει αντί αυτού ότι πολλοί διαφορετικοί θεοί λατρεύονταν εκεί. «Είναι αρκετά επικίνδυνο να αναθέτεις μια θεότητα σε ένα ιερό με βάση μόνο τα ευρήματα και όχι επιγραφές ή κείμενα».

Πηγή: Live Science