Καμήλες-φαντάσματα στη Βίβλο

Ο Αβραάμ ταξιδεύει στη Χαναάν πάνω σε καμήλα, σε εικονογράφηση από Βίβλο του 19ου αιώνα. Η Βίβλος είναι γεμάτη από περιγραφές με καμ...

Ο Αβραάμ ταξιδεύει στη Χαναάν πάνω σε καμήλα, σε εικονογράφηση από Βίβλο του 19ου αιώνα.

Η Βίβλος είναι γεμάτη από περιγραφές με καμήλες, όμως, όπως υποστηρίζουν ισραηλινοί επιστήμονες, τα συγκεκριμένα ζώα εμφανίστηκαν πολύ αργότερα από το πρώτο μισό της δεύτερης χιλιετίας π.Χ., εποχή κατά την οποία εξιστορούνται οι ζωές ιουδαίων πατριαρχών όπως του Αβραάμ, του Ιακώβ και του Ιωσήφ.

Η ανακάλυψη των επιστημόνων ότι οι καμήλες στο Ισραήλ χρησιμοποιούνταν πολύ αργότερα από τα γεγονότα που εξιστορεί η Βίβλος σημαίνει, όπως οι ίδιοι λένε, ότι αυτή γράφτηκε ή ανασυντάχθηκε αιώνες μετά τα γεγονότα που αναφέρει και πως το περιεχόμενό της δεν μπορεί να εκλαμβάνεται πάντοτε ως ιστορικά αξιόπιστο.

Δύο αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, ο Έρεζ Μπεν Γιοσέφ και η Λιντάρ Σαπίρ Χεν, επιχείρησαν να διαπιστώσουν πότε εμφανίστηκαν οι πρώτες εξημερωμένες καμήλες στο Ισραήλ. Για τον σκοπό αυτό μελέτησαν σημαντικό όγκο απολιθωμένων οστών και αξιοποιώντας τις δυνατότητες της μεθόδου χρονολόγησης με ραδιενεργό άνθρακα 14 κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πρώτες εξημερωμένες καμήλες εμφανίστηκαν στο Ισραήλ τα τελευταία 30 χρόνια του 10ου αιώνα π.Χ.

Πρόκειται με άλλα λόγια για μια εποχή κατά πολύ μεταγενέστερη από εκείνη των πατριαρχών της Βίβλου και του βασιλείου του Δαβίδ. Οι δυο αρχαιολόγοι εξέτασαν και οστά από καμήλες τα οποία αποδείχτηκε πως προέρχονταν από παλιότερες εποχές, όμως δεν επρόκειτο για εξημερωμένες καμήλες.

Ήταν ζώα που οι γηγενείς κυνηγούσαν για να τραφούν με το κρέας τους και όχι για να τα εξημερώσουν ώστε να μετακινούνται με αυτά ή να τα χρησιμοποιούν για τη μεταφορά φορτίων. Αυτή η τελευταία περίπτωση είναι και ένας καθοριστικός παράγοντας που υποδεικνύει ποια είδη οστών ανήκουν σε εξημερωμένες καμήλες.

Οι ισραηλινοί ειδικοί, μελετώντας τις αλλοιώσεις στα οστά των ζώων που προκαλούνταν από  τα μεγάλα φορτία που κουβαλούσαν, ήταν σε θέση να προσδιορίσουν ποιες καμήλες ήταν εξημερωμένες και ποια εποχή στο αρχέγονο παρελθόν έγινε σταδιακά αυτή η εξημέρωση.

Οι δύο ειδικοί, οι οποίοι δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στην επιθεώρηση «Τελ Αβίβ», υποστηρίζουν ότι οι εξημερωμένες καμήλες προήλθαν στην ευρύτερη περιοχή του Ισραήλ κατά πάσα πιθανότητα από την Αραβική Χερσόνησο, που συνορεύει με την κοιλάδα Αραβά.

Κατά την άποψή τους, οι Αιγύπτιοι εκμεταλλεύονταν ορυχεία χαλκού στην περιοχή και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ήταν αυτοί που χρησιμοποιούσαν εξημερωμένες καμήλες και τις εισήγαγαν στην περιοχή μεταφέροντας προϊόντα από τις εξορύξεις.

Παλαιότερα, ως ζώα μεταφοράς χρησιμοποιούνταν μουλάρια και γαϊδούρια. «Η εισαγωγή της καμήλας στην περιοχή μας ήταν μια πολύ σημαντική οικονομική και κοινωνική εξέλιξη» δήλωσε ο δρ Μπεν Γιοσέφ. «Η καμήλα είναι αυτή που επέτρεψε τις εμπορικές συναλλαγές με τόπους μακρινούς όπως η Ινδία και αλλού. Είναι βέβαιο ότι τα συνήθη ζώα μεταφοράς, όπως τα γαϊδούρια, δεν θα κατάφερναν να διασχίσουν την απόσταση από τη μια όαση της ερήμου έως την άλλη».

Από την άλλη όμως πλευρά, ένα είναι σίγουρο. Η εικόνα των τριών Μάγων να προσέρχονται στη Βηθλεέμ πάνω σε καμήλες για να δώσουν τα δώρα στον νεογέννητο Ιησού κρύβει μια μεγάλη δόση αλήθειας. Εκείνη την εποχή οι καμήλες είχαν πράγματι εξημερωθεί.

Πηγή: Σ. Κρίκκης, Τα Νέα