Οι μυκηναϊκοί θαλαμοειδείς τάφοι στην Απάθεια της Τροιζηνίας

Στα πλαίσια της 1ης συνάντησης του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου που θα πραγματοποιηθεί στις 19:00 στο Αμφιθέατρο Α. Αργυριάδη (Κεντρικό Κτή...

Στα πλαίσια της 1ης συνάντησης του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου που θα πραγματοποιηθεί στις 19:00 στο Αμφιθέατρο Α. Αργυριάδη (Κεντρικό Κτήριο Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημίου 30), η Δρ. Ελένη Κονσολάκη, Επίτιμη Διεύθυντρια της ΚΣΤ´ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων θα παρουσιάσει ομιλία με θέμα: «Οι μυκηναϊκοί θαλαμοειδείς τάφοι στην Απάθεια της Τροιζηνίας».

Η περιοχή Απάθεια βρίσκεται σε απόσταση περίπου 3 χλμ. προς τα δυτικά της κωμόπολης του Γαλατά, στα νότια της οδού που οδηγεί από τον Γαλατά προς την Τροιζήνα. Στα υψώματα πάνω από την πεδιάδα της Απάθειας, στις βορεινές υπώρειες της οροσειράς Αδέρες, ανασκάφηκαν από το 1985 έως και το 1993 επτά θαλαμοειδείς τάφοι, οι οποίοι ανήκαν σε δύο άγνωστα έως τότε μυκηναϊκά νεκροταφεία. Το πρώτο από αυτά, που ονομάσαμε Κάτω Νεκροταφείο, βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 100 μ. και το δεύτερο, που ονομάσαμε Επάνω Νεκροταφείο, σε απόσταση 500 μ. προς τα ΝΑ. του προηγούμενου, σε υψόμετρο περίπου 300 μ. Έξι από τους τάφους που ερευνήθηκαν ανήκουν στο Κάτω Νεκροταφείο και ένας στο Επάνω Νεκροταφείο. Σε αυτές τις δύο θέσεις πρέπει να υπάρχουν και άλλοι θαλαμοειδείς τάφοι που δεν εντοπίσθηκαν. 

Η ανακάλυψη των θαλαμοειδών τάφων αποτέλεσε την πρώτη ένδειξη για την αναζήτηση της μυκηναϊκής Τροιζήνας στην περιοχή προς τα ανατολικά της γνωστής πόλης των ιστορικών χρόνων. Οι επιφανειακές έρευνες που έγιναν στη συνέχεια στην ευρύτερη περιοχή ανάμεσα στην Τροιζήνα και τον Γαλατά οδήγησαν κατόπιν στην ανακάλυψη και ανασκαφή τριών σπουδαίων θολωτών τάφων στον λόφο της Μεγάλης Μαγούλας, ο οποίος βρίσκεται προς τα ΒΑ της Απάθειας, σε απόσταση περίπου 2 χλμ. από τα εκεί μυκηναϊκά νεκροταφεία. 

Η χρήση του Επάνω Νεκροταφείου, όπως έδειξαν τα ευρήματα του τάφου που ερευνήθηκε, άρχισε από την ΥΕ ΙΙ περίοδο, στην διάρκεια της οποίας τοποθετείται και η κατασκευή των θολωτών τάφων 2 και 3 στη Μεγάλη Μαγούλα. Ο τάφος εκείνος (Β1) περιείχε πολλαπλές ταφές, η τελευταία των οποίων ανήκε στην ΥΕ ΙΙΙΑ2. Οι πέντε από τους έξι τάφους του Κάτω Νεκροταφείου (Α1-Α6) περιείχαν επίσης ταφές της ΥΕ ΙΙΙΑ2, ενώ ο έκτος φαίνεται να είχε χρησιμοποιηθεί ως οστεοφυλάκιο, καθώς περιείχε πολλούς διαλυμένους σκελετούς και διάσπαρτη κεραμική των περιόδων ΥΕ ΙΙΙΑ-Γ, προερχόμενα πιθανότατα από τάφους που καθαρίσθηκαν για να δεχθούν νέες ταφές. 

Τα νεκροταφεία της Απάθειας συμπληρώνουν την εικόνα της μυκηναϊκής Τροιζήνας που μας έδειξαν σε όλη της την μεγαλοπρέπεια οι ανασκαφές στη Μεγάλη Μαγούλα και ταυτόχρονα μας παρέχουν τη δυνατότητα να συγκρίνουμε τις ηγεμονικές ταφές με εκείνες των κοινών ανθρώπων της ίδιας εποχής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν ορισμένες ταφικές πρακτικές που ανιχνεύονται στους θαλαμοειδείς της Απάθειας (χοές εντός του θαλάμου, θυσία σκύλου, ενταφιασμός μετά από αποτρόπαιο θάνατο κ.ά.).

Πηγή: Αιγεύς