Οι διαμελισμένοι Κούροι μπαίνουν στο... χειρουργείο

Δεν τα έκλεψαν απλώς και προσπάθησαν να τα πουλήσουν, αλλά και τα τραυμάτισαν βαρύτατα.

Οι αρχαιοκάπηλοι που ανέσκαψαν λαθραία στην Κλένια και απέσπασαν βίαια τους δύο Κούρους από τη γη, στη συνέχεια τους έσπασαν σε κομμάτια, ώστε να μπορούν να τους μεταφέρουν αλλά και να τους πουλήσουν ακριβότερα. Έτσι, τα δύο πανέμορφα αρχαϊκά αγάλματα χρειάζονται λεπτότατες «εγχειρήσεις» προκειμένου να σταθούν σε αίθουσα του Μουσείου Κορίνθου, απ' όπου θα ατενίζουν τους επισκέπτες στις αρχές του 2016. Κοχλιωτές ράβδοι τιτανίου θα πρέπει να διαπεράσουν τα πόδια τους, όπως και κάποια άλλα σημεία στα χέρια και στις κεφαλές. Με τους δολοφόνους που τεμαχίζουν τα νεκρά σώματα των θυμάτων τους προκειμένου να τα ξεφορτωθούν ευκολότερα παρομοίασε τους αρχαιοκάπηλους ο καθηγητής ΕΜΠ Μανόλης Κορρές, κατά τη διάρκεια συζήτησης για την ανάταξη και συντήρηση των Κούρων που έγινε προχθές στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Όπως είπε, οι δράστες σπάνε τα αγάλματα για να τα κρύβουν και να τα μετακινούν ευκολότερα. Επίσης, αν κάποιος αγοράσει το κυρίως «σώμα» του αρχαίου, θα δώσει όσα όσα και για τα ελλείποντα τμήματα. Οι αρχαιοκάπηλοι καταδικάστηκαν σε φυλάκιση και πρόστιμο 10,5 εκατ, ευρώ. Αλλά η ζημιά έχει γίνει. Και αυτήν κλήθηκε να αποκαταστήσει η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας.

Οι δίδυμοι Κούροι χρονολογούνται περί το 530 π.Χ. όπως λέει ο έφορος αρχαιοτήτων Κορινθίας Κωνσταντίνος Κίσσας. Κατασχέθηκαν τον Μάιο του 2010 σε χέρια αρχαιοκαπήλων και επεστράφησαν στην Κορινθία την επόμενη χρονιά. Το ύψος τους είναι κοντά στο 1,80 μ. και το βάρος τους περί τα 220 κιλά (ο ένας είναι ελαφρώς κοντύτερος και ελαφρύτερος από τον άλλον). Τα δύο αγάλματα σώζονται σε 12 συγκολλούμενα τμήματα το πρώτο και σε 14 το δεύτερο. Ο εντοπισμός τους εμπλούτισε τις γνώσεις μας για την αρχαϊκή τέχνη, ενώ βοήθησε στην ανεύρεση εκτεταμένου νεκροταφείου των 6ου, 5ου και 4ου αι. πΧ. στην Κλένια. Εντός του βρέθηκαν και οι μοναδικοί σε αυτό το νεκροταφείο δίδυμοι σαρκοφάγοι, πάνω από τους οποίους έστεκαν ως επιτάφια σήματα οι δύο Κούροι. Η προϊσταμένη του Κέντρου Λίθου, Κέλυ Κουζέλη, είπε στο ΚΑΣ πως τα αγάλματα είναι κατασκευασμένα από παριανό μάρμαρο, που δεν είναι όμως πρώτης ποιότητας και είναι σημαντικό να γίνουν οι λιγότερες δυνατές παρεμβάσεις. Τις ανασκαφές είχε ξεκινήσει ο Κ. Κίσσας με τους συνεργάτες του. Όπως έχει πει, από τα ανασκαφικά δεδομένα «διαπιστώθηκε ότι προορίζονταν για να διαιωνίσουν τη μνήμη δύο ανδρών, ηλικίας περίπου 35 ετών. Τα σπουδαία αυτά αγάλματα θα ήταν στημένα στην πιο περίοπτη θέση του νεκροταφείου».

Η ταύτιση προϊόντων αρχαιοκαπηλίας με την ακριβή αρχαιολογική τους θέση αποτελεί σπανιότατη περίπτωση και η έκθεση στο Μουσείο εξασφαλίζει τη σωστή αρχαιολογική αντιμετώπιση. Η συζήτηση στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, όπου εξετάστηκε η μελέτη συντήρησης και στατικής επάρκειας, ήταν έντονη. Την παρουσίασαν ο Σωκράτης Κουρσούμης, η Αργυρώ Τσίγκρη και ο συντάκτης της, μηχανικός Αγγελος Παπαθανασίου. Μεγάλη συζήτηση έγινε για τις ράβδους τιτανίου, συνήθη πρακτική για την ανάταξη των αγαλμάτων. Η μελέτη πήρε «πράσινο φως» από τα μέλη του ΚΑΣ με οριακή πλειοψηφία έξι προς πέντε. Με αυτήν, τα αγάλματα δεν θα κινδυνεύσουν ακόμα και σε μεγάλο σεισμό. Θα υλοποιηθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς, οπότε τελειώνει το έργο ΕΣΠΑ στο οποίο εντάχθηκε η επανέκθεση της αίθουσας. Στον καθαρισμό θα χρησιμοποιηθούν ήπιες μέθοδοι, αλλά και λέιζερ.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος