Οι ανακαλύψεις στο Ακάκι και στη Λάρνακα γίνονται αφορμή να πάμε ξανά στα μοναδικά μωσαϊκά της Κύπρου.
Οι ανακαλύψεις στο Ακάκι και στη Λάρνακα γίνονται αφορμή να πάμε ξανά στα μοναδικά μωσαϊκά της Κύπρου.
Οι δύο σπουδαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που έφεραν στο φως εξαιρετικής τεχνοτροπίας και ιστορικής σημασίας ψηφιδωτά δάπεδα σε Λάρνακα και Ακάκι είναι η αφορμή για να επισκεφτούμε, ίσως ξανά, τα σημαντικότερα ψηφιδωτά της Κύπρου που αγνοούσαμε την ομορφιά και ίσως την ύπαρξή τους.
Αν και οι δύο τελευταίες ανακαλύψεις δεν είναι επισκέψιμες εντούτοις υπάρχουν τα εξαιρετικά ψηφιδωτά της Πάφου και του Κουρίου που μπορούν να γίνουν αυτή την περίοδο μία πολύ καλή αφορμή για μίνι εξορμήσεις.
Τα ψηφιδωτά στο Ακάκι
Μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στην Κύπρο ήρθε στο φως στον αρχαιολογικό χώρο Ακακίου, πολύ κοντά στη Λευκωσία, στην τοποθεσία Πιάθκια. Πρόκειται για εντυπωσιακά ψηφιδωτά δάπεδα που χρονολογούνται στον 4ο αιώνα μ.Χ. και βρίσκονται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση.
Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως τα πολύ σημαντικά ψηφιδωτά δάπεδα πριν από ένα χρόνο, ωστόσο δεν γνωστοποιήθηκε η ανακάλυψη μέχρι τη συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας για την πλήρη αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου. Η σκηνή του Ιπποδρόμου θεωρείται σπάνιο θέμα και συναντάται μόλις σε επτά αρχαιολογικούς χώρους στον κόσμο, που χρονολογούνται στην Ρωμαϊκή περίοδο. Ακόμη πιο σπάνιο είναι το θέμα στις ανατολικές επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με μόλις δύο να βρίσκονται στην Ελλάδα. Οι υπόλοιπες, βρίσκονται στην Γαλλία, την Ισπανία και την Βόρεια Αφρική.
Το ψηφιδωτό της Λάρνακας
Μεγάλης αρχαιολογικής αξίας και σπάνιας ομορφιάς ψηφιδωτό της ρωμαϊκής ή ελληνιστικής εποχής, μήκους περίπου 20 μέτρων, έφερε πρόσφατα σωστική ανασκαφή που γίνεται στη Λάρνακα, επί της οδού Κυριάκου Μάτση.
Τα πρώτα σημάδια του ψηφιδωτού εντοπίστηκαν πριν από αρκετό καιρό κατά τη διάρκεια των εργασιών για το αποχετευτικό. Από τις έρευνες που έκανε το Τμήμα Αρχαιοτήτων διαφάνηκε ότι πρόκειται για τεράστιο ψηφιδωτό που φτάνει τα 20 Χ 4,5 μέτρα. Το ψηφιδωτό διατηρήθηκε σε πολύ καλή κατάσταση και κατά πρώτη εκτίμηση φαίνεται να χωρίζεται σε πλαίσια που παριστάνουν τους άθλους του Ηρακλή.
Τα ψηφιδωτά της Νέας Πάφου
Η πόλη της Νέας Πάφου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου. Είναι κτισμένη πάνω σε ένα μικρό ακρωτήρι στη νοτιοδυτική ακτή του νησιού. Η πόλη ιδρύθηκε στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. από το βασιλιά της Πάφου Νικοκλή, ο οποίος μετέφερε εκεί την έδρα του βασιλείου του από την Παλαίπαφο (τα σημερινά Κούκλια). Στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. η Κύπρος εντάσσεται στο βασίλειο των Πτολεμαίων με πρωτεύουσα τη Σαλαμίνα. Μέχρι τα τέλη του 2ου αι. π.Χ. όμως η Νέα Πάφος απέκτησε τόσο σημαντικό ρόλο, ως πολιτικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής, ώστε οι Πτολεμαίοι, που έδρευαν στην Αλεξάνδρεια, μετέφεραν την πρωτεύουσα εκεί. Ως εκ τούτου, η πόλη προστατευόταν από ισχυρά τείχη.
Από το 1980 η Νέα Πάφος, μαζί με τον αρχαιολογικό χώρο της Παλαίπαφου, έχουν περιληφθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Νέα Πάφου περιλαμβάνει σήμερα μερικά από τα πιο εντυπωσιακά και σημαντικά ψηφιδωτά μωσαϊκά της κυπριακής αρχαιολογίας.
Ψηφιδωτά στην Οικία του Διόνυσου
Η Οικία του Διόνυσου είναι ένα πολυτελές κτίσμα της ρωμαϊκής περιόδου που ανήκει στον τύπο της ελληνιστικής οικίας. Φαίνεται ότι κτίστηκε στα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. και καταστράφηκε με τους σεισμούς των αρχών του 4ου αι.
Από τα 2000 τετραγωνικά μέτρα του κτηρίου, το ένα τέταρτο κοσμείται με ψηφιδωτά δάπεδα που απεικονίζουν θέματα μυθολογικά, τρυγητού, κυνηγίου κ.ά. Στην είσοδο της οικίας υπάρχει δάπεδο κατασκευασμένο με θαλάσσια βότσαλα, το οποίο απεικονίζει το μυθικό θαλάσσιο τέρας Σκύλλα, και ανήκει σε προγενέστερο ελληνιστικό κτήριο.
Ψηφιδωτά στην Οικία του Ορφέα
Η Οικία του Ορφέα όπως και η οικία του Διονύσου, πρόκειται για ένα πολυτελές κτίσμα που ανήκει στον τύπο της ελληνιστικής οικίας. Χρονολογείται στο τέλος του 2ου-αρχές του 3ου αι. μ.Χ. Κοσμείται και αυτή με σημαντικά ψηφιδωτά δάπεδα. Το σπουδαιότερο απεικονίζει μια εξαιρετικής ποιότητας παράσταση του Ορφέα ανάμεσα στα ζώα. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι το ψηφιδωτό αυτό σώζει επιγραφή όπου αναφέρεται το όνομα του καλλιτέχνη. Άλλα ψηφιδωτά της ίδιας οικίας απεικονίζουν τον Ηρακλή και το λιοντάρι της Νεμέας και μια Αμαζόνα με άλογο.
Ψηφιδωτά στην έπαυλη του Θησέα
Η έπαυλη του Θησέα κτίστηκε στο δεύτερο μισό του 2ου αι. μ.Χ. Λόγω των μεγάλων διαστάσεών της (περιελάμβανε πάνω από 100 δωμάτια), θεωρείται ότι ήταν η οικία του Ρωμαίου ανθύπατου. Πολλά δωμάτια, καθώς και οι τρεις στοές γύρω από το κεντρικό αίθριο, καλύπτονται με ψηφιδωτά δάπεδα. Τρία δωμάτια στη νότια πτέρυγα του κτηρίου φέρουν ψηφιδωτά δάπεδα που ανήκουν όμως σε τρεις διαφορετικές φάσεις. Το αρχαιότερο, που χρονολογείται στο τέλος του 3ου αι. ή τις αρχές του 4ου αι. απεικονίζει το Θησέα να παλεύει με το Μινώταυρο μέσα στο Λαβύρινθο. Στο ψηφιδωτό αυτό είναι εμφανείς οι μεταγενέστερες επιδιορθώσεις που έγιναν πιθανώς μετά τους σεισμούς των μέσων του 4ου αι. Στα τέλη του 4ου αι. χρονολογείται ένα ψηφιδωτό δάπεδο που παρουσιάζει τον Ποσειδώνα και την Αμφιτρίτη. Τέλος, στις αρχές του 5ου αι. ένα καινούργιο ψηφιδωτό προστέθηκε στην κύρια αίθουσα της έπαυλης, το οποίο απεικονίζει το πρώτο λουτρό του νεογέννητου Αχιλλέα.
Ψηφιδωτά στην έπαυλη του Αιώνα
Η Έπαυλη του Αιώνα μόνο ένα τμήμα της οικίας αυτής έχει ανασκαφεί μέχρι στιγμής. Στο δάπεδο της αψιδωτής αίθουσας υποδοχής βρίσκεται το πλέον θεαματικό ψηφιδωτό της Πάφου, που χρονολογείται στο πρώτο μισό του 4ου αι. μ.Χ.
Το αρίστης ποιότητας ψηφιδωτό περιλαμβάνει πέντε πίνακες που απεικονίζουν με την σειρά το νεογέννητο Διόνυσο, τη Λήδα και τον Κύκνο, το διαγωνισμό ομορφιάς μεταξύ της Κασσιόπειας και των Νηρηιδών, τον Απόλλωνα και το Μαρσύα και, τέλος, το θρίαμβο του Διονύσου. Η πλούσια διακόσμηση και η παρουσία μοναδικών προσωποποιήσεων στις ψηφιδωτές παραστάσεις, υποδηλώνουν ότι πίσω από αυτές κρύβεται ένα βαθύτερο νόημα.
Για να τα επισκεφθείς
Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4), Δ- Κ: 8.30 - 17.00.
Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9), Δ- Κ: 8.30 - 19.30.
Τιμή εισιτηρίου: €4,50.
Ψηφιδωτά στην Παλαίπαφο
Εκεί στην οικία της Λήδας που είναι μία ρωμαϊκή οικία που βρίσκεται στην τοποθεσία Αλώνια, βορειοδυτικά του Ιερού της Αφροδίτης στα Κούκλια υπάρχει ένα εξαιρετικό μωσαϊκό δάπεδο. Από την οικία αυτή σώθηκε μόνο το κεντρικό δωμάτιο (το τρικλίνιο), που έφερε ένα εξαιρετικό δείγμα ψηφιδωτού δαπέδου του τέλους του 2ου αιώνα μ.Χ., το οποίο απεικονίζει τη Λήδα και τον Κύκνο. Σήμερα εκτίθεται στο Τοπικό Μουσείο των Κουκλιών, το οποίο στεγάζεται μέσα στη Μεσαιωνική Αγρέπαυλη.
Για να τα επισκεφθείς
Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4), Δ-K: 8.30 - 17.00
Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9), Δ-Κ: 8.30 - 19.30
Τα ψηφιδωτά στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου
Το Κούριο δεν είναι μόνο γνωστό για το εξαιρετικό του θέατρο και την ρωμαϊκή αγορά αλλά στην ευρύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου υπάρχουν υπέροχα ψηφιδωτά στην οικεία του Αχιλλέα και Ευστόλιου. Πολλά από τα δωμάτια της οικίας του Αχιλλέα κοσμούνταν με ψηφιδωτά δάπεδα. Το πιο ενδιαφέρον από αυτά είναι το ψηφιδωτό που απεικονίζει τη σκηνή που ο Αχιλλέας αποκαλύπτει την ταυτότητά του στον Οδυσσέα, ο οποίος είναι μεταμφιεσμένος σε έμπορο, στην αυλή του βασιλιά της Σκύρου Λυκομήδη. Οι ανασκαφείς διατύπωσαν την υπόθεση ότι ο χώρος αυτός χρησίμευε για την υποδοχή υψηλών επισκεπτών.
Η Οικία του Ευστολίου που χρονολογείται στα τέλη του 4ου- αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. αποτελείται από πολλά δωμάτια, τα οποία συγκεντρώνονται γύρω από δύο εσωτερικές αυλές, και ένα σύμπλεγμα λουτρών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ψηφιδωτά δάπεδα που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του κτιρίου. Μέσα από τις επιγραφές αποκαλύπτεται το όνομα του ιδιοκτήτη της οικίας, του Ευστολίου, καθώς και η χριστιανική του ταυτότητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις επιγραφές αναφέρεται και ο Απόλλωνας, ο παλαιότερος προστάτης του Κουρίου. Το κτήριο αυτό φαίνεται ότι είχε κτιστεί αρχικά ως ανακτορική οικία, η οποία μετατράπηκε σε δημόσιο χώρο, ένα είδος λέσχης.
Για να τα επισκεφθείς:
Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4), Δ- Κ: 8.15 - 17.15.
Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9), Δ- Κ: 8.30 - 19.45.
Τιμή εισιτηρίου: €4,50.
Πηγή: TimeOut Cyprus
Δεν υπάρχουν σχόλια