Πανοραμική λήψη από αέρος μετά την πυρκαγιά του 1917 στη Θεσσαλονίκη, με το καμένο ιστορικό κέντρο στην ανατολική πλευρά. Είναι μία από τ...
 |
| Πανοραμική λήψη από αέρος μετά την πυρκαγιά του 1917 στη Θεσσαλονίκη, με το καμένο ιστορικό κέντρο στην ανατολική πλευρά. Είναι μία από τις πολλές φωτογραφίες που παρουσιάζονται στην έκθεση «Το τέλος της παλιάς μας πόλης - Θεσσαλονίκη 1870-1917», την οποία ετοιμάζει το Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης για τα 100 χρόνια από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917. |
«Το τέλος της παλιάς μας πόλης – Θεσσαλονίκη 1870-1917», είναι ο τίτλος της μεγάλης έκθεσης που ετοιμάζει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης για τα 100 χρόνια από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917, στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, που εγκαινιάζεται την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου.
Ο Γιάννης Επαμεινώνδας με την αρχιτεκτονική του ματιά στήνει ένα εικονογραφικό σκηνικό της Θεσσαλονίκης για να αναδείξει τη μεταμόρφωση της πόλης πριν και μετά την κατεδάφιση του παραθαλάσσιου τείχους, τη μετάβασή της από την περίκλειστη μεσαιωνική πόλη στην ανοιχτή προς τη θάλασσα και το εμπόριο κοσμοπολίτισσα. Επτά πανοραμικές σπάνιες φωτογραφίες από ελληνικά και ξένα αρχεία ιστορούν τις αλλαγές της, με πρωταγωνιστές το εξάμετρο πανόραμα του Χέρμπερτ Σέις του 1873 και την επίμαχη φωτογραφία με το θαλάσσιο τείχος (1863-67) των αδελφών Αμπντουλάχ από τα εθνικά Αρχεία της Ουγγαρίας, που άναψε τη συζήτηση στο Διαδίκτυο για την ταυτοποίησή της όταν παρουσιάστηκε στο Facebook από την ομάδα «Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης».
Πλαισιωμένες από πέντε σωζόμενα σχέδια του Εμπράρ, χάρτες και ζωγραφικά έργα Αγγλων και Γάλλων στρατιωτών της εποχής (Γκαλερί Καλφαγιάν) περιγράφουν την ακμή και την παρακμή της πόλης κατά τη μετάβασή της από τον Μεσαίωνα στη νεωτερική εποχή, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη σύγχρονη Ελλάδα, από την κοινοτική οργάνωση στο ομοιογενές εθνικό κράτος, από την εύφλεκτη ξυλόπηκτη πόλη στα μέγαρα από μπετόν αρμέ, από τα δαιδαλώδη αδιέξοδα, στις χαράξεις του σχεδίου Εμπράρ.
Αυτό το τέλος, και κάθε τέλος που περιέκλειε μια νέα αρχή ή μια νέα συνέχεια, διατρέχει το εικονογραφικό υλικό ξεκινώντας χρονολογικά από τις παλαιότερες φωτογραφίες της δεκαετίας 1863-1873 με τις τέσσερις σπάνιες λήψεις του Szkely/Σέκελι.
«Η ιδέα ήταν να μη στήσουμε μια ακόμη έκθεση για την πυρκαγιά αλλά να εστιάσουμε στην πρώτη περίοδο εκσυγχρονισμού της Θεσσαλονίκης για να αναδείξουμε ότι η σύγχρονη πόλη δεν γεννήθηκε μόνο με τον ερχομό της Ελληνικής πολιτείας ή με το σχέδιο Εμπράρ», διευκρινίζει ο διευθυντής του ΜΙΕΤ και επιμελητής της έκθεσης, Γιάννης Επαμεινώνδας.
Η πόλη, εξηγεί, είχε τη δική της προϊστορία εκσυγχρονισμού στο πλαίσιο των οθωμανικών Τανζιμάτ, με δίκτυα, υποδομές, δημόσια κτίρια που άλλαζαν την όψη αλλά και την ουσία της. Από την κατεδάφιση των τειχών το 1870 ώς τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έπαψε να αλλάζει, να καίγεται, να ανοικοδομείται πάνω σε νέα ευρωπαϊκά πρότυπα, περιοχές να παραμένουν ίδιες για δεκαετίες κι άλλες να χάνονται σταδιακά επηρεασμένες από την πολυκύμαντη ιστορία της.
Πηγή: Γ. Μυρτσιώτη, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια