Ελπίδες για το διατηρητέο του 19ου αιώνα στην Οσσα

Η οικία Χατζή - Χατζηχριστάκη στην Οσσα Λαγκαδά αποτελεί εξαιρετικά ενδιαφέρον δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Μακεδονίας του 19ου αι...

Η οικία Χατζή - Χατζηχριστάκη στην Οσσα Λαγκαδά αποτελεί εξαιρετικά ενδιαφέρον δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Μακεδονίας του 19ου αιώνα. [Credit: Αγγ. Μήτσας]

Με προσήλωση στον στόχο, που είναι η αποκατάσταση της παραδοσιακής οικίας Χατζή – Χατζηχριστάκη στον ιστορικό οικισμό της Οσσας στον Δήμο Λαγκαδά, πολύ κοντά στη Θεσσαλονίκη, μια ομάδα ανθρώπων του τόπου έχει κάθε λόγο να ελπίζει. Ο Αγγελος Μήτσας, τοπικός σύμβουλος Κοινότητας Οσσας του Δήμου Λαγκαδά και συντηρητής αρχαιοτήτων, αγωνίζεται μέσα από τον δραστήριο Σύλλογο Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα» για να επιτύχει το αυτονόητο. Να σώσει ένα σπάνιο δείγμα αρχιτεκτονικής, το οποίο, μάλιστα, είναι ιδιοκτησία του Δήμου Λαγκαδά και κηρυγμένο διατηρητέο μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού από το 2004.

Η Οσσα είναι οικισμός με πολλά αποκατεστημένα σπίτια (το παλιό σχολείο είχε χτιστεί σε σχέδια του Ξενοφώντα Παιονίδη το 1926) και η δράση του συλλόγου «Η Αγία Κυράννα» (ντόπια νεομάρτυρας) ευαισθητοποιεί το κοινό και έχει ήδη συμβάλει στην αποκατάσταση του παλαιού παντοπωλείου.

Για την προοπτική που ανοίγει και πάλι για τη διάσωση και αποκατάσταση της οικίας Χατζή – Χατζηχριστάκη, ο Αγγελος Μήτσας εξηγεί πως «μέσα στο 2021, με πρωτοβουλία της Κοινότητας Οσσας, του Συλλόγου Οσσαίων “Η Αγία Κυράννα” και με τη σύμφωνη γνώμη του Δήμου Λαγκαδά επαναφέραμε το θέμα στην επιφάνεια και προχωρήσαμε σε μια σημαντική συνεργασία». Σημαντική υπήρξε η συνδρομή του Τμήματος Αρχιτεκτόνων, του Τμήματος Αγρονόμων Τοπογράφων και του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ΑΠΘ στην «Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Μνημείων Πολιτισμού».

Οπως λέει ο Αγγελος Μήτσας, «με την πολύτιμη συνεισφορά καθηγητών και φοιτητών, ήδη έχει εκπονηθεί μια διπλωματική εργασία με την τρισδιάστατη αποτύπωση του μνημείου και αυτή τη στιγμή συντάσσεται εκ νέου η μελέτη αναστήλωσης, αποκατάστασης και επανάχρησης του μνημείου, με τις σχετικές επικαιροποιήσεις, προκειμένου να κατατεθεί στον Δήμο Λαγκαδά και να προωθηθεί αρμοδίως στο υπουργείο Πολιτισμού και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για τη σχετική διαδικασία προς ένταξη σε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα». Δύο ακόμη μελέτες αποκατάστασης είχαν εκπονηθεί στο παρελθόν (2004 και 2010), που είχαν τύχει της έγκρισης των αρμοδίων υπηρεσιών, «χωρίς όμως έως σήμερα να έχουν αντιμετωπιστεί με την πρέπουσα σοβαρότητα και να έχουν αξιοποιηθεί αναλόγως, με συνέπεια να είναι ήδη παρωχημένες, αφού η κατάσταση διατήρησης του κτιρίου έχει αλλάξει δραματικά». Η κατάσταση της ιστορικής οικίας είναι σε στάδιο προχωρημένης φθοράς και η παρέμβαση πρέπει να είναι άμεση. «Σήμερα, 18 χρόνια μετά την κήρυξη του μνημείου και 12 χρόνια μετά την τελευταία μελέτη», λέει ο Αγγελος Μήτσας, «η κατάσταση του μνημείου επιδεινώνεται καθημερινά και τραγικά, με κατά τόπους καταρρεύσεις και φθορές, ιδιαίτερα στο κεντρικό και βορειοανατολικό τμήμα του. Μια κατάσταση που δεν τιμά καθόλου ούτε το αρμόδιο υπουργείο ούτε την Τοπική Αυτοδιοίκηση… Ταυτόχρονα, όμως, προσβάλλει τους κατοίκους και τους δημότες μας για την επικρατούσα κατάσταση και για το δημόσιο χρήμα που αναλώθηκε έως τώρα».

Πηγή: Ν. Βατόπουλος, Καθημερινή