Η στιγμή που τα κομμάτια του αρχαίου υφάσματος (λεπτομέρειά τους στην ένθετη φωτογραφία) σαρώνονται ψηφιακά από τον αξονικό τομογράφο του Ατ...
 |
| Η στιγμή που τα κομμάτια του αρχαίου υφάσματος (λεπτομέρειά τους στην ένθετη φωτογραφία) σαρώνονται ψηφιακά από τον αξονικό τομογράφο του Αττικού Νοσοκομείου. |
Ουδείς από όσους περνούσαν καθημερινά επί της οδού Θηβών 217 μπορούσε να φανταστεί ότι κάτω από τα πόδια του σε βάθος μόλις 1,4μ. από την επιφάνεια της ασφάλτου βρισκόταν μια χάλκινη τεφροδόχος. Σφραγισμένη και θαμμένη σε ένα λακκοειδή τάφο, κρατούσε καλά κρυμμένο και σχεδόν αναλλοίωτο το μυστικό της για 25 αιώνες: τρία σπάνια κομμάτια ενός φίνου λινού και κεντημένου με μάλλινες (ή μήπως μεταξωτές;) κλωστές, που αποτελούν το μοναδικό υφασμάτινο εύρημα από πυρά του 5ου αι. π.Χ. που παραμένει διπλωμένο όπως τοποθετήθηκε στη χάλκινη τεφροδόχο. Ταυτοχρόνως είναι το μοναδικό που βρίσκεται στην Ελλάδα και φέρει ίχνη πιθανά κεντητής διακόσμησης, καθώς παρόμοια ευρήματα από το Κορωπί φυλάσσονται στο Μουσείο Βικτωρίας και Αλβέρτου στο Λονδίνο.
Χωρισμένο σε δύο μέρη και ξεχασμένο για δύο και πλέον δεκαετίες στις αποθήκες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, το πολύτιμο εύρημα αφού έφτασε ως τον αξονικό τομογράφο του Αττικού Νοσοκομείου, χάρη σε μια νέα μελέτη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού - η οποία έτυχε ομόφωνης γνωμοδότησης χθες από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο - θα “μιλήσει” για τον τρόπο που ήταν κεντημένο, τα σχέδια που το κοσμούσαν και τα χρώματά του. “Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σε έκταση υφασμάτινα ευρήματα που έχουν βρεθεί ως σήμερα και μάλιστα σε καλή κατάσταση”, λέει στα “ΝΕΑ” η προϊσταμένη Τμήματος Εφαρμοσμένης Έρευνας και υπεύθυνη για τη συντήρηση του ευρήματος, δρ. Χριστίνα Μαργαρίτη. “Δύο είναι οι βασικοί παράγοντες που επέτρεψαν τη διατήρηση του υφάσματος. Πρώτον ο χαλκός που έχει βιοκτόνες ιδιότητες και δεύτερον το ότι το αγγείο ήταν σφραγισμένο, μην επιτρέποντας την οξείδωση του περιεχομένου του”, συνεχίζει προσθέτοντας ότι είναι σπάνια η εύρεση υφασμάτων στην Ελλάδα καθώς δεν ευνοούν τη διατήρησή τους οι κλιματικές συνθήκες.
Δεδομένου ότι είθισται στο ύφασμα της τεφροδόχου να τοποθετούνται τα υπολείμματα οστών και η τέφρα του νεκρού (η σορός του οποίου έχει καεί στην πυρά) οι συντηρητές δεν θέλησαν να ξεδιπλώσουν τα υφάσματα διαστάσεων 20Χ20Χ10 εκ. ώστε να μην χαθεί υλικό σχετικό με τα ταφικά έθιμα. Γι’ αυτό σε πρώτο στάδιο σαρώθηκαν ψηφιακά από τον αξονικό τομογράφο του Αττικού Νοσοκομείου με επικεφαλής τον συντηρητή- ακτινολόγο Γιάννη Σαραντέα. Και εν συνεχεία αποφάσισαν την ψηφιακή αποδίπλωσή τους από το MK-Lab στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.
Τα πρώτα στοιχεία του ευρήματος που ήρθε στο φως τη δεκαετία του 1980 στο πλαίσιο σωστικής ανασκαφής, αλλά ως το 2008 είχε μείνει ξεχασμένο στις μουσειακές αποθήκες, δείχνουν πως ήταν λινό και λεπτό. Φέρει οπές που μαρτυρούν ότι ήταν κεντημένο χωρίς να αποκλείεται κάποιου άλλου είδους διακόσμησης με κλωστή ζωικής προέλευσης, (μαλλί πιθανόν που δεν σώθηκε καθώς το αλκαλικό περιβάλλον δεν προσφέρεται για τη διατήρηση του) και ελάχιστα ίχνη χρώματος (πιθανόν μωβ). Συρρικνωμένο σήμερα, στις πλήρεις διαστάσεις του μπορεί να έφτανε το 1Χ1μ.
Εκτός όμως από τα τρία τμήματα του υφάσματος, στα οποία η ψηφιακή διερεύνηση έδειξε ότι δεν περιείχαν στάχτη ή οστά στο εσωτερικό τους, υπήρχε και τμήμα ενός εξ αυτών στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, το οποίο εντοπίστηκε μόλις το 2021 από την προϊσταμένη τμήματος συντήρησης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων, Αικατερίνη-Τατιάνα Παναγοπούλου. Είχε ξεδιπλωθεί, μαζί με υπολείμματα οστών και τις πήλινες ληκύθους -κτερίσματα της ταφής. Το σύνολο του ευρήματος αναμένεται να επανενωθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά μετά το πέρας της έρευνας των συντηρητών, ενώ προγραμματίζεται να βρει και μια θέση στον υπό σύνθεση ψηφιακό ευρωπαϊκό άτλαντα Euroweb, ο οποίος θα αναρτηθεί εντός του έτους.
Πηγή: Μ. Αδαμοπούλου, Τα Νέα
Δεν υπάρχουν σχόλια