Η «Ερυθραία Σίβυλλα» του Ζαν-Ζακ Καφιερί (1759) Η θεά Δήμητρα, που έξι μήνες το χρόνο, όταν η κόρη της Περσεφόνη κατέβαινε στον Κάτω Κόσμο, ...
 |
| Η «Ερυθραία Σίβυλλα» του Ζαν-Ζακ Καφιερί (1759) |
Η θεά Δήμητρα, που έξι μήνες το χρόνο, όταν η κόρη της Περσεφόνη κατέβαινε στον Κάτω Κόσμο, εκείνη έφερνε τον χειμώνα στη γη και στους ανθρώπους. Η Σίβυλλα, που μάντευε όλα τα μελλούμενα. Ο Δίας και οι Τιτάνες, ο ημίθεος Ηρακλής κι ένα σωρό άλλοι μύθοι –και όχι μόνον – απ’ όλο τον κόσμο. Σε μια ευφάνταστη έκθεση, που εξερευνά τους «Υπόγειους κόσμους» και δανείζεται τον υπότιτλό της από ένα διάσημο μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν, με μια ελαφρά παραφθορά: «Είκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από την γη».
Σε ερωτήματα,όπως «Τι κρύβεται από κάτω;», «Πώς μοιάζουν πραγματικά αυτά τα αόρατα βασίλεια που κεντρίζουν τη φαντασία μας;» απαντά έτσι αυτή η έκθεση, που εγκαινιάστηκε στο μουσείο Λούβρο-Λανς (το εκτός έδρας μουσείο του Λούβρου στην πόλη Λανς) με 200 περίπου έργα και ποικίλα αντικείμενα, που συνθέτουν ένα εντελώς πρωτότυπο σύνολο. Γιατί η παρουσίαση δεν σταματά μόνον στην τέχνη αλλά επεκτείνεται «εις βάθος» με πολύτιμους λίθους και απολιθώματα από «ντουλάπι περιέργειας» περασμένων αιώνων.
 |
| Εύα Ζοσπάν «Νυμφαίο», εγκατάσταση |
Η ελληνική μυθολογία
Τους επισκέπτες καλωσορίζει η «Ερυθραία Σίβυλλα», άγαλμα του Ζαν-Ζακ Καφιερί (1759), που απέδωσε σε μάρμαρο τη μορφή της μάντισσας από την Λυδία –κόρη νύμφης και κοινού θνητού- για την οποία λέγεται, ότι είχε προβλέψει τόσο τον Τρωικό Πόλεμο όσο και την έλευση του Χριστού. Θεωρήθηκε λοιπόν ως ο κατάλληλος οδηγός για την γνωριμία με τον υπόγειο κόσμο, που θέλει να φέρει στην επιφάνεια η έκθεση.
Ακολουθούν όμως και άλλες πολλές μυθολογικές φιγούρες και αρχαίοι μύθοι, από τους Τιτάνες, που όπως πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες προκαλούσαν τους σεισμούς γιατί ο Δίας τους είχε θάψει βαθιά μέσα στη γη και αντίστοιχα ως τον ρωμαίο θεό Βουλκάνο, ο οποίος με τη σειρά του έθαψε τον γίγαντα Μίμα κάτω από τον Βεζούβιο, σφραγίζοντας όμως έτσι την μοίρα της πόλης της Πομπηίας.
Μόλις τον 18ο αιώνα εξάλλου οι επιστήμονες άρχισαν να εξερευνούν, τι πραγματικά βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της Γης. Οι προηγούμενες μάλιστα υποθέσεις ακούγονται σήμερα εξωφρενικές. Όπως ότι το κέντρο του κόσμου είναι άδειο, ότι αντίθετα, είναι γεμάτο με νερό ή ακόμη χειρότερα, ότι είναι το μέρος, όπου πήγαιναν οι καταραμένες ψυχές μετά το θάνατο.
 |
| Ζαν Αρπ «Δήμητρα» (1961) |
Έτσι η έκθεση δεν παραλείπει την διερεύνηση και αυτών των ανεδαφικών υποθέσεων άλλων εποχών, που έφερναν στην επιφάνεια σκοτεινές δυνάμεις και φόβους για αυτά που συμβαίνουν κάτω από τα πόδια μας: την πτώση στην άβυσσο και τα τέρατα που κρύβονται στα βάθη…
 |
| Ζαν-Φρανσίς Ομπερτάν «Τραγούδια στο νερό» (1912). |
Η Μητέρα Γη
Αλλά οι συγκεκριμένοι «Υπόγειοι κόσμοι» δεν σταματούν φυσικά στους μύθους. Επισημαίνουν επίσης, όλες τις πρακτικές δυνατότητες αξιοποίησης του υπόγειου χώρου για τον σχεδιασμό διαδρομών προαστιακού, ακόμη και πόλεων και κατοικιών για έναν συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό. Επιπλέον η έκθεση εμπνέεται και από την ιστορία του παρελθόντος της βιομηχανικής εξόρυξης άνθρακα της περιοχής Ο-ντε-Φρανς στην βόρεια Γαλλία και εξετάζει τη γονιμότητα της γης στο υπέδαφος.
 |
| Ζοζέφ Φρανκ «Ο Ηρακλής αρπάζει την Άλκηστη από τον Κάτω Κόσμο» (1806) |
Μια ενότητα έτσι, εξερευνά την έννοια της Μητέρας Γης, της αρχέγονης θεάς που κυβερνά τον πλανήτη. Κι εδώ οι μητέρες – θεές σε όλη την ιστορία της μυθολογίας περιλαμβάνουν από την σκανδιναβή θεά Φρίγια ως την ινδουίστρια θεά Ντούργκα και φυσικά την αρχαία Ελληνίδα Δήμητρα, μητέρα της Περσεφόνης.
Η έκθεση διαθέτει ακόμη, τμήμα βιβλιοθήκης και χώρο κινηματογράφου για τους επισκέπτες, όπου μπορούν να διαβάζουν και να παρακολουθούν ερμηνείες στο σινεμά με ιστορίες του κόσμου κάτω από τα πόδια μας.
Πηγή: M. Θερμού, MonoNews
Δεν υπάρχουν σχόλια