Πάπυροι που περιέχουν αλληλογραφία μεταξύ Ρωμαίων εκατόνταρχων βρέθηκαν στην αρχαία Βερενίκη

Ένα από τα κείμενα σε πάπυρους που βρέθηκαν στην αρχαία Βερενίκη.  [Credit: K. Braulińska] Πολωνοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν θησαυρό αρχαί...

Ένα από τα κείμενα σε πάπυρους που βρέθηκαν στην αρχαία Βερενίκη.
 [Credit: K. Braulińska]

Πολωνοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν θησαυρό αρχαίων αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων παπύρων που περιέχουν επιστολές ρωμαϊκών εκατόνταρχων που υπηρετούσαν στην Αίγυπτο, στην Βερενίκη στην ακτή της Ερυθράς Θάλασσας.

Με επικεφαλής τη δρα Marta Osypińska από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Wroclaw, μια διεθνής ομάδα ανακάλυψε αυτό το αξιοσημείωτο εύρημα κατά την ανασκαφή ενός νεκροταφείου ζώων.

Μαζί με τους παπύρους, αποκάλυψαν μια σειρά από αντικείμενα, όπως κεραμικά από την Ιταλία, τη Μεσόγειο, την Αφρική και την Ινδία, ρωμαϊκά νομίσματα και μία χαρακτηριστική πόρπη μανδύα, που πιθανώς υποδεικνύει τη θέση του γραφείου ή της κατοικίας ενός εκατόνταρχου.

Άποψη των ανασκαφών στην αρχαία Βερενίκη.
[Credit: Ινστιτούτο Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο του Wrocław]

Η σημασία αυτής της ανακάλυψης είναι τεράστια, ιδιαίτερα σε μια περιοχή όπου οι τοποθεσίες της ρωμαϊκής εποχής είναι σπάνιες. Η Δρ Osypińska σημειώνει ότι η ιστορική αφήγηση της Αιγύπτου συχνά παραβλέπει αυτή την περίοδο λόγω της σύνδεσής της με την ξένη κατάκτηση. Ωστόσο, το εύρος των ευρημάτων στην αρχαία Βερενίκη προσφέρει μια απαράμιλλη εικόνα της καθημερινής ζωής των αρχαίων κατοίκων της.

Η Βερενίκη, η οποία ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Τιβέριο λίγο μετά την προσάρτηση της Αιγύπτου από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, χρησίμευσε ως μια σημαντική πόλη-λιμάνι. Πιστεύεται ότι η Τρίτη Λεγεώνα της Κυρηναϊκής, γνωστή για το ρόλο της σε γεγονότα όπως η καταστολή της εξέγερσης της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ., μπορεί να είχε σταθμεύσει εκεί. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις, συμπεριλαμβανομένων των ρωμαϊκών νομισμάτων, παρέχουν απτές αποδείξεις της ρωμαϊκής παρουσίας στη Βερενίκη.

Οι πάπυροι που αποκαλύφθηκαν περιέχουν αλληλογραφία μεταξύ εκατόνταρχων ή διοικητών ρωμαϊκών λεγεώνων. Ονόματα όπως ο Haosus, ο Lucinius και ο Petronius εμφανίζονται σε αυτές τις επιστολές, οι οποίες περιγράφουν λεπτομερώς πεζά θέματα όπως οι τιμές των αγαθών και υλικοτεχνικές ρυθμίσεις για τους λεγεωνάριους. Μια τέτοια επιστολή του Petronius προς τον Lucinius απεικονίζει τις πρακτικές ανησυχίες για τον εφοδιασμό των στρατευμάτων: «Σου δίνω τα χρήματα, τους στέλνω με  dromedarius (ένα στράτευμα λεγεωνάριων που κινούνταν με αραβικές καμήλες). Φρόντισέ τους, ώστε να εφοδιάζονται με μοσχάρια και στύλους σκηνής».

Ανασκαφές στο νεκροταφείο ζώων στην αρχαία Βερενίκη, όπου βρέθηκαν οι πάπυροι. [Credit: Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Wroclaw]

Η αρχαιολογική ομάδα έκανε την ανακάλυψη σε έναν χώρο που πιστεύεται ότι ήταν το γραφείο ή η κατοικία ενός εκατόνταρχου, δίπλα στο νεκροταφείο των ζώων. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς το τοπίο μετατοπίστηκε, τα απομεινάρια της παρουσίας των λεγεωνάριων αναμείχθηκαν με τις ταφές των ζώων, διατηρώντας αυτά τα ανεκτίμητης αξίας αντικείμενα.

Αρχικά, η σημασία των παπύρων υποτιμήθηκε, καθώς βρέθηκαν σε μικρούς, φαινομενικά ασήμαντους κυλίνδρους. Ωστόσο, με την τεχνογνωσία του καθηγητή Rodney Asta από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, ο οποίος συνέθεσε με επιμέλεια τα θραύσματα, οι επιστολές άρχισαν να αποκαλύπτουν τα μυστικά τους.

Η παρουσία αυτών των εγγράφων δίπλα σε ταφές ζώων υποδηλώνει μια στενή σχέση μεταξύ των διαμερισμάτων του εκατόνταρχου και του νεκροταφείου, υποδεικνύοντας ενδεχομένως τελετουργικές ή πρακτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του στρατού και των τοπικών κοινοτήτων.

Η ανασκαφή, μέρος του προγράμματος «Μη-άνθρωποι στην κοινότητα της Βερενίκης», που χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Επιστημών, αποτελεί σημαντική συμβολή στην κατανόηση της αρχαίας αιγυπτιακής κοινωνίας και των αλληλεπιδράσεών της με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Πηγή: Archaeology News