Από τα νησιωτικά τοπία της κεραμικής στη δυναμική της κινητικότητας στο βορειοανατολικό Αιγαίο της Ύστερης Χαλκολιθικής - Πρώιμης Εποχής του Χαλκού

Η γεωγραφική εστίαση και η μεθοδολογική προσέγγιση της έρευνας.  [Credit: Σέργιος Μενελάου, υπόβαθρο από Google Earth] Διάλεξη του δρος Σέργ...

Η γεωγραφική εστίαση και η μεθοδολογική προσέγγιση της έρευνας.
 [Credit: Σέργιος Μενελάου, υπόβαθρο από Google Earth]

Διάλεξη του δρος Σέργιου Μενελάου (BSA Williams Fellow in Ceramic Petrology) με τίτλο «From ceramic islandscapes to mobility dynamics in the Late Chalcolithic-Early Bronze Age northeast Aegean».

Η διάλεξη εντάσσεται στα Upper House Seminars της Βρετανικής Σχολής Αθηνών.

Η γεωπολιτισμική περιοχή του βορειοανατολικού Αιγαίου, που περιλαμβάνει τα ελληνικά νησιά και τις δυτικές ακτές της Ανατολίας, είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της δυναμικής της Ύστερης Χαλκολιθικής και της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, μιας περιόδου που χαρακτηρίζεται από εκτεταμένες πολιτισμικές, κοινωνικές και τεχνολογικές αλληλεπιδράσεις και μετασχηματισμούς. 

Στη διάλεξη αυτή παρουσιάζεται μια συστηματική ανάλυση κεραμικής από βασικές θέσεις της περιοχής, όπως η Πολιόχνη (Λήμνος), η Θέρμη (Λέσβος), το Εμπορειό (Χίος) και το Ηραίο (Σάμος), με στόχο τόσο να χαρακτηριστούν οι τοπικές κεραμικές παραδόσεις όσο και να διερευνηθεί ο ρόλος της διαπεριφερειακής συνδεσιμότητας των θέσεων αυτών με το ευρύτερο νησιωτικό και παράκτιο τοπίο του Αιγαίου. Με μια διαχρονική προσέγγιση, η έρευνα αυτή διερευνά την κεραμική παραγωγή, την εξειδίκευση και την κυκλοφορία, καθώς και την ανταλλαγή βιοτεχνικών γνώσεων στο βορειοανατολικό Αιγαίο κατά την ύστερη 4η και 3η χιλιετία π.Χ. Παρά τις εκτεταμένες ανασκαφές και τις δημοσιεύσεις από τα μέσα του 20ού αιώνα, οι θέσεις αυτές έχουν σε μεγάλο βαθμό παραβλεφθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της αιγαιο-ανατολικής προϊστορίας. Η έρευνά μας αμφισβητεί αυτή την παράβλεψη, προτείνοντας ότι η περιοχή αυτή αποτελούσε κεντρικό κόμβο πολιτιστικής και τεχνολογικής μετάδοσης, με κοινότητες που ήταν πολύ πιο διασυνδεδεμένες και κοινωνικά πολύπλοκες από ό,τι είχε υποτεθεί μέχρι σήμερα.

Βιογραφικό

Ο Σέργιος Μενελάου, επί του παρόντος υπότροφος Williams στην Κεραμική Πετρολογία στο Εργαστήριο Fitch της Βρετανικής Σχολής Αθηνών (BSA), είναι αρχαιολόγος που ειδικεύεται στην ολοκληρωμένη ανάλυση κεραμικής από το Αιγαίο και την Κύπρο. Η έρευνά του επικεντρώνεται κυρίως στην προϊστορική αρχαιολογία του Αιγαίου, της Ανατολίας και της Κύπρου, με ιδιαίτερη έμφαση στις νησιωτικές κοινωνίες και τη διασύνδεσή τους.

Έχοντας πραγματοποιήσει τις προπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου (2008-2012), ο Σέργιος απέκτησε το μεταπτυχιακό του δίπλωμα (MSc) στα Αρχαιολογικά Υλικά από το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Sheffield το 2013. Ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή στο ίδιο ίδρυμα το 2018, ενώ ακολούθησε μεταδιδακτορική υποτροφία στο Πανεπιστήμιο Koç (ANAMED (Ερευνητικό Κέντρο για τους Πολιτισμούς της Ανατολίας) στην Κωνσταντινούπολη από το 2018 έως το 2019. Μεταξύ 2020 και 2022 διετέλεσε κύριος ερευνητής του προγράμματος με τίτλο «Borderlands as areas of mobility and connectivity during the third millennium BC: Examining regional ceramic technologies between the east Aegean islands, western Anatolia and Cyprus» στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Για να παρακολουθήσετε τη διάλεξη διά ζώσης, μπορείτε να εγγραφείτε εδώ.

Πηγή: Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών