Ο γρίφος των τεκτονικών σημαδιών

Η τρίαινα είναι το συνηθέστερο τεκτονικό σημείο σε όλα τα μινωικά ανάκτορα. [Credit: Κ. ΠΑΛΥΒΟΥ] Τρίαινες, αστέρια, διπλοί σταυροί, κλαδιά τ...

Η τρίαινα είναι το συνηθέστερο τεκτονικό σημείο σε όλα τα μινωικά ανάκτορα. [Credit: Κ. ΠΑΛΥΒΟΥ]

Τρίαινες, αστέρια, διπλοί σταυροί, κλαδιά τα λαξευμένα ή χαραγμένα σύμβολα πανω σε καλοδουλεμένους λίθους

Εξαιρετική δυσκολία ως προς την εκτίμηση του ρόλου τους παρουσιάζουν τα τεκτονικά σημεία, σύμβολα λαξευμένα ή χαραγμένα στην επιφάνεια καλοδουλεμένων λίθων.

Όπως είπε η ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Κλαίρη Παλυβού «Αν και οι ερμηνείες για την σκοπιμότητά τους ποικίλουν φαίνεται ότι έχουν σχέση με την τεχνολογία της λαξευτής πέτρας και με τη γραφή (με την έννοια ότι αποτελούν έναν γλωσσικό κώδικα).

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Μινωική Κρήτη, τα Τεκτονικά Σημεία εμφανίζονται στην μαζί με τα πρώτα ανάκτορα και εξαφανίζονται με το τέλος της ανακτορικής περιόδου, Συμβαδίζουν δηλαδή τόσο με την εμφάνιση της λαξευτής τοιχοποιίας όσο και της γραφής».

Στη μελέτη των τεκτονικών σημείων του λιγότερου γνωστού μινωικού ανακτόρου του Γαλατά και τη σύγκρισή τους με τα αντίστοιχα στα υπόλοιπα τέσσερα ανακτορικά συγκροτήματα (Κνωσσός, Φαιστός, Μάλια, Ζάκρος) αναφέρθηκε η ελληνίδα καθηγήτρια. Αυτά απεικόνιζαν τρίαινες, αστέρια, διπλούς σταυρούς, κλαδιά.

Για τη σημασία των τεκτονικών σημείων έχουν διατυπωθεί διάφορες ερμηνείες και όπως είπε η ελληνίδα καθηγήτρια «Υπάρχουν δύο τάσεις: η πρώτη κινείται στη σφαίρα του πνεύματος αποδίδοντας στα τεκτονικά σημεία έναν ρόλο αποτροπαϊκό, θρησκευτικό ή μαγικό και η δεύτερη αναγνωρίζει έναν πιο πρακτικό ρόλο. Θα μπορούσαν, παραδείγματος χάριν, να δηλώνουν την ταυτότητα μιας συντεχνίας, να αντιπροσωπεύουν διαφορετικά στάδια κατασκευής ή να οριοθετούν περιοχές».

Η κυρία Παλυβού, εκτιμά ότι η βασική παράμετρος που θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν για να πιθανολογηθεί η χρησιμότητά τους είναι η ορατότητά τους ή μη στην τελική κατασκευή: «αυτά που είναι ορατά μεταφέρουν ένα μήνυμα μακράς διάρκειας, ίσως θρησκευτικού τύπου. Εκείνα που είναι λαξευμένα στις επιφάνειες έδρασης των λίθων και παύουν να είναι ορατά όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή, ενδέχεται να αποτελούν μια πιο πρόσκαιρη σηματοδότηση, για πρακτικούς λόγους, όπως πχ η οριοθέτηση περιοχών».

Πηγή: Ι. Σουφλέρη, Το Βήμα