Θρακικός ναός του 3ου αιώνα π.Χ. ανακαλύφθηκε κάτω από μεγάλο τύμβο στη Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας

Τα καλοδιατηρημένα ερείπια ενός αρχαίου θρακικού ναού του 3ου αιώνα π.Χ. ανακαλύφθηκαν κάτω από έναν ταφικό τύμβο στο Πλόβντιβ της Βουλγαρία...

Τα καλοδιατηρημένα ερείπια ενός αρχαίου θρακικού ναού του 3ου αιώνα π.Χ. ανακαλύφθηκαν κάτω από έναν ταφικό τύμβο στο Πλόβντιβ της Βουλγαρίας. [Credit: PodTepeto]

Ένας αρχαίος θρακικός ναός του 3ου αιώνα π.Χ., ενός τύπου που δεν έχει ξαναδεί κανείς, ανακαλύφθηκε από αρχαιολόγους στο Πλόβντιβ της Βουλγαρίας, κάτω από έναν τεράστιο τεχνητό λόφο γνωστό ως «ο Μεγάλος Τύμβος» («Golyamata Mogila»).

Ο Μεγάλος Τύμβος έχει ανασκαφεί τα τελευταία τρία καλοκαίρια από μια ομάδα με επικεφαλής τον αρχαιολόγο Lyubomir Merdzhanov από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πλόβντιβ.

Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν από τον αναπληρωτή καθηγητή Kostadin Kisyov, διευθυντή του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πλόβντιβ.

Ο πρόσφατα ανασκαφέν αρχαίος θρακικός τύμβος βρίσκεται στη νότια περιοχή του Πλόβντιβ. Πριν από τις αρχαιολογικές ανασκαφές, οι οποίες τον έχουν πλέον αποκαλύψει, είχε ύψος 12 μέτρα και διάμετρο 90 μέτρα, σύμφωνα με το Radio Plovdiv.

Ο άγνωστος αρχαίος θρακικός ναός ανακαλύφθηκε στη βάση του Μεγάλου Τύμβου.

Τα καλοδιατηρημένα ερείπια ενός αρχαίου θρακικού ναού του 3ου αιώνα π.Χ. ανακαλύφθηκαν κάτω από έναν ταφικό τύμβο στο Πλόβντιβ της Βουλγαρίας. [Credit: PodTepeto]

Ο ναός του 3ου αιώνα π.Χ. είναι ένα κτίριο συνολικού μήκους 10 μέτρων και αποτελείται από δύο δωμάτια. Το ανατολικό δωμάτιο έχει πλάτος 4 μέτρα και μήκος 4 μέτρα, ενώ το δυτικό έχει μήκος 6 μέτρα και πλάτος 3 μέτρα.

Μεταξύ των δύο τμημάτων του ναού υπάρχει ένα τριγωνικό αέτωμα, και ένα λίθινο πλαίσιο εισόδου.

Οι αρχαίες θρακικές θρησκευτικές τελετές φαίνεται να τελούνταν στο τετράγωνο ανατολικό δωμάτιο, όπου οι αρχαιολόγοι έχουν βρει τα οστά επτά ειδών κατοικίδιων ζώων και ελαφιών, καθώς και πολυάριθμα αγγεία.

«Πέρυσι, ανακαλύψαμε και εξερευνήσαμε μόνο το ανατολικό δωμάτιο του ναού, στο οποίο δεν υπήρχαν ίχνη ταφών, καύσεων ή άλλων πτωμάτων», είπε ο Kisyov.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι τεχνικές κατασκευής που χρησιμοποιήθηκαν για τους θρακικούς ναούς ήταν χαρακτηριστικές μόνο για την περιοχή που κατοικούσαν στο παρελθόν οι θρακικές φυλές των Οδρυσών, των Βέσων και των Σαπαίων.

 [Credit: PodTepeto]

Ο πρόσφατα ανακαλυφθείς θρακικός ναός χρονολογείται από την εποχή που η αρχαία πόλη Πουλπουδέβα, η σημερινή Πλόβντιβ, κατακτήθηκε από τον βασιλιά Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και μετονομάστηκε σε Φιλιππούπολη.

Ο Kisyov δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η αρχιτεκτονική του θρακικού ναού είναι πολύ καλά διατηρημένη, όπως και όλα τα δομικά υλικά, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αποκατάστασης θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με σχετική ευκολία.

Ο ναός είχε δίρριχτη στέγη και τα μεγάλα ορθογώνια τετράγωνα μπλοκ, πάνω στα οποία στηριζόταν, έχουν επίσης διασωθεί. Το κτίριο κατασκευάστηκε με ένα μείγμα από πηλό και άμμο.

 [Credit: PodTepeto]

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ο πρόσφατα ανακαλυφθείς αρχαίος θρακικός ναός χτίστηκε με επαναχρησιμοποιημένα υλικά από άλλο αρχαίο κτίριο.

Ο διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πλόβντιβ το περιέγραψε ως ένα μοναδικό κτίριο μεταξύ των θρακικών ερειπίων που έχουν ανακαλυφθεί σε όλη τη Βουλγαρία.

Τόνισε ότι, σε αντίθεση με τον πρόσφατα ανακαλυφθέντα ναό, οι παλαιότεροι θρακικοί ναοί είχαν χτιστεί σύμφωνα με τις ελληνικές τεχνικές.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του Πανεπιστημίου Ορυκτολογίας και Γεωλογίας «St. Ivan Rilski» στη Σόφια, οι οποίοι εξέτασαν τον αρχαίο ναό, το κονίαμα του ναού, που αποτελείται από δύο μέρη άμμου και ένα μέρος πηλού, είναι πιο ανθεκτικό από το σύγχρονο σκυρόδεμα.

 [Credit: PodTepeto]

«Υπάρχουν συνολικά τρεις αρχαίοι θρακικοί τάφοι – στις πόλεις Filipovo και Brestovitsa – οι οποίοι κατασκευάστηκαν χρησιμοποιώντας τεχνικές παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτόν τον ναό. Οι αρχαίοι οικοδόμοι είχαν γνώση που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους», δήλωσε ο Kisyov, όπως αναφέρεται στο Plovdiv Online.

«Πέρυσι, όταν δοκιμάσαμε το κονίαμα, αποδείχθηκε ότι αυτό το κονίαμα από λάσπη με δύο μέρη άμμου και ένα μέρος πηλού ήταν πιο ανθεκτικό από το σκυρόδεμα», πρόσθεσε.

Ο Kisyov, ο οποίος παρουσίασε την ανακάλυψη στους δημοσιογράφους μαζί με τον δήμαρχο του Πλόβντιβ  Kostadin Dimitrov και τον αναπληρωτή δήμαρχο Plamen Panov, σημείωσε ότι οι αρχαίοι θρακιώτες οικοδόμοι είχαν εκτεταμένες γνώσεις αρχιτεκτονικής και κατασκευής.

Πρόσθεσε επίσης ότι οι αρχαιολογικές ανασκαφές ήταν δύσκολες επειδή η οροφή του ναού είχε καταρρεύσει στο εσωτερικό του.

 [Credit: PodTepeto]

Ο αρχαιολόγος αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου ανασκαφών το 2022, η ομάδα του βρήκε τα ερείπια μιας μεσαιωνικής εκκλησίας του 12ου-13ου αιώνα, της εποχής της Δεύτερης Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας, πάνω από τις αρχαίες θρακικές ναϊκές κατασκευές.

Στην ίδια τοποθεσία βρέθηκαν επίσης κατασκευές από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (15ος-19ος αιώνας).

Η εκκλησία από τον Ύστερο Μεσαίωνα δεν ήταν καλά διατηρημένη. Δίπλα της βρισκόταν ένα μεσαιωνικό νεκροταφείο.

Νωρίτερα, το 2024, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν επίσης έναν πλακόστρωτο δρόμο που οδηγούσε στην εκκλησία.

Ο Kisyov σημείωσε ότι η εκκλησία φαινόταν να έχει χτιστεί σκόπιμα πάνω από τον αρχαίο θρακικό ναό, ως μέρος ενός μοτίβου κληρονομιάς των χώρων λατρείας.

«Αυτό δείχνει την συνέχεια. Η εκκλησία βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου επειδή οι άνθρωποι στο Μεσαίωνα γνώριζαν ότι στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχε ένας ειδωλολατρικός ναός, ο οποίος ήταν ιερός, θρησκευτικός χώρος για τον τοπικό πληθυσμό», εξήγησε ο αρχαιολόγος, όπως αναφέρεται στο PodTepeto.

«Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση. Έχω μεγάλη εμπειρία στην έρευνα των θρακικών ταφικών τύμβων σε όλη τη Βουλγαρία. Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτουμε μια εκκλησία στην κορυφή ενός θρακικού τύμβου», πρόσθεσε.

«Όταν οι Θράκες έφτιαξαν τον τύμβο, αυτό ήταν ακόμα ένα λειτουργικό κτίριο. Το ίδιο συνέβη και στο Starosel (το οποίο είναι γνωστό για τον αρχαίο θρακικό τάφο του) – ακόμη και αν οι τάφοι λειτουργούσαν εκείνη την εποχή, όταν οι Θράκες εγκατέλειψαν τον αντίστοιχο οικισμό, πήραν μαζί τους τα λείψανα των νεκρών και τα ταφικά κτερίσματα και τα έθαψαν ξανά στα μέρη όπου εγκαταστάθηκαν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τέτοιοι τάφοι κρύβουν πολύ λίγα αντικείμενα κατά την ανασκαφή τους», εξήγησε ο Kisyov.

[Credit: PodTepeto]

Ο διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πλόβντιβ και ο δήμαρχος της πόλης συζήτησαν τις δυνατότητες δημιουργίας ενός αρχαιολογικού πάρκου in situ γύρω από τον αρχαίο θρακικό ναό του 3ου αιώνα π.Χ., το οποίο θα καλύπτει έκταση 2,5 στρεμμάτων στη νότια περιοχή του Πλόβντιβ.

Η έκθεση σημειώνει επίσης ότι ο Μεγάλος Τύμβος που ανασκάφηκε από την ομάδα του Kisyov ήταν ο μεγαλύτερος και τελευταίος σωζόμενος αρχαίος θρακικός τύμβος στην περιοχή του Πλόβντιβ.

Τα περισσότερα από τα περίπου 100 αρχαία θρακικά ταφικά μνημεία στο Πλόβντιβ καταστράφηκαν στο παρελθόν κατά την κατασκευή εργοστασίων και του δρόμου Kuklensko Shose.

Ο Μεγάλος Τύμβος καταχωρήθηκε για πρώτη φορά ως αρχαιολογικός χώρος στις αρχές του 20ού αιώνα από τους αρχαιολόγους Boris Dyakovich και Dimitar Tsonchev.

Δεδομένου ότι βρίσκεται νότια της αρχαίας Φιλιππούπολης, πιστεύεται ότι ο τύμβος συνδέεται με έναν προαστιακό οικισμό ή μια έπαυλη που ανήκε σε τοπικούς θρακιώτες αριστοκράτες.

Οι ανασκαφές του 2024 στο Μεγάλο Τύμβο, κατά τις οποίες αποκαλύφθηκε πλήρως ο αρχαίος θρακικός ναός του 3ου αιώνα π.Χ., χρηματοδοτήθηκαν με μόλις 15.000 ευρώ περίπου από τις τοπικές αρχές.

Συνολικά, ο Δήμος Πλόβντιβ έχει διαθέσει περίπου 300.000 ευρώ για αρχαιολογικές ανασκαφές και έρευνα στο τοπικό μουσείο για το 2024.

Πηγή: Archaeology in Bulgaria