Αρχαιολογικές επισκέψεις στις Κυκλάδες: Αφιέρωμα στην Βυζαντινή Άνδρο - Μέρος 5ο

Η Χάρτα του Ρήγα. Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο. Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος ...

Η Χάρτα του Ρήγα.

Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Διαβάστε εδώ το 3ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Διαβάστε εδώ το 4ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Χάρτα του Ρήγα

Η Χάρτα του Ρήγα ή Χάρτα της Ελλάδος αποτελεί σταθμό της ελληνικής χαρτογραφίας και ένα από τα σημαντικότερα έργα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, καθώς συντέλεσε στη διαμόρφωση των ιδεών και των ονείρων που ενέπνευσαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821. 

Πρόκειται για χάρτη δώδεκα φύλλων, συνολικών διαστάσεων 2 Χ 2,10 μ., ο οποίος τυπώθηκε το 1797 σε 1.220 αντίτυπα στο τυπογραφείο του J. Nitsch με χαράκτη τον Franz Müller.

Αποτελεί μία ιδιαίτερα πλούσια απεικόνιση της Βαλκανικής χερσονήσου με πλήθος πληροφοριών και συμβόλων που αναφέρονται στην ελληνική παρουσία είτε την εποχή της κατασκευής της, είτε σε παλαιότερες εποχές. 

Κομμάτι της Χάρτας (πάνω αριστερά).

Κομμάτι της Χάρτας (πάνω δεξιά).

Η περιοχή που απεικονίζεται στη Χάρτα είναι η περιοχή που ορίζεται από τον Δούναβη και το Λιβυκό Πέλαγος κατά γεωγραφικό πλάτος και από την Αδριατική μέχρι τον Εύξεινο Πόντο κατά γεωγραφικό μήκος, μαζί με μέρος της Μ. Ασίας, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. 

Κάθε ένα από τα σωζόμενα και γνήσια αντίτυπα της Χάρτας έχει τη δική του διαδρομή και μία δική του ιστορία να πει. Το αντίτυπο της Άνδρου είναι ένα από τα λίγα σωζόμενα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ανήκε στον Θεόφιλο Καΐρη (1784-1853), κορυφαίο Ανδριώτη διαφωτιστή, περιλαμβάνεται στα πρώτα καταγεγραμμένα αντικείμενα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Χώρας Άνδρου και έφτασε στο νησί με τη μέριμνα του. Πρόσφατα συντηρήθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Κομμάτι της Χάρτας (κάτω αριστερά).

Κομμάτι της Χάρτας (κάτω δεξιά).

Σήμερα φιλοξενείται στην έκθεση που διοργανώνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκόνου, συμμετέχοντας στους εορτασμούς για τη συμπλήρωση των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821, με τίτλο «Το αρχιπέλαγος φλέγεται». 

Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Διαβάστε εδώ το 3ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Διαβάστε εδώ το 4ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στη Βυζαντινή Άνδρο.

Βιβλιογραφία

Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς, Η Χάρτα του Ρήγα στον ψηφιακό κόσμο. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές και επιμορφωτικό πρόγραμμα για ενήλικες, http://www.maplibrary.gr/Charta_el.htm, τελευταία επίσκεψη 4-1-2021).

Παζαρλή, Μαρία Θ. (2014). «Ρήγα Βελεστινλή, “Χάρτα της Ελλάδος”: μία χαρτογραφική προσέγγιση». Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών (αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, http://ikee.lib.auth.gr/record/134409, τελευταία επίσκεψη 4-1-2021).

Πηγή: Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων