Ο μεγαλύτερος θησαυρός χρυσών νομισμάτων που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στο Ισραήλ και χρονολογείται στην εποχή του Χαλιφάτου των Φατιμιδώ...
Ο μεγαλύτερος θησαυρός χρυσών νομισμάτων που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στο Ισραήλ και χρονολογείται στην εποχή του Χαλιφάτου των Φατιμιδών, του οποίου η κυριαρχία (909 μ.Χ. έως 1171 μ.Χ.) εκτεινόταν από την Ερυθρά Θάλασσα μέχρι τις ακτές του Μαρόκου, βρέθηκε τις τελευταίες εβδομάδες στο βυθό της θάλασσας του αρχαίου λιμανιού του Εθνικού Πάρκου Καισάρειας. Ομάδα επισκεπτών δυτών από το καταδυτικό κέντρο του λιμανιού βρήκε το χαμένο θησαυρό.
Σύμφωνα με δηλώσει των δυτών, αρχικά νόμιζαν ότι είχαν εντοπίσει ένα νόμισμα από παιχνίδι και λίγο αργότερα κατάλαβαν ότι πρόκειται για «πραγματικό εύρημα». Σταδιακά, συγκέντρωσαν πολλά νομίσματα και γρήγορα τα επέστρεψαν στην ακτή, προκειμένου να ενημερώσουν τον διευθυντή του κέντρου καταδύσεων σχετικά με τα ευρήματά τους. Ο διευθυντής με την σειρά του ενημέρωσε για την ανακάλυψη την Μονάδα Ενάλιας Αρχαιολογίας της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων. Δύτες της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων μαζί με την ομάδα των δυτών που εντόπισε τον θησαυρό πήγαν και πάλι στο σημείο όπου βρέθηκαν τα νομίσματα και με την βοήθεια ανιχνευτή μετάλλων ανακάλυψαν περίπου 2.000 χρυσά νομίσματα διαφορετικών αξιών: ένα δηνάριο, μισό δηνάριο και τέταρτο του δηναρίου, διαφόρων διαστάσεων και βαρών.
Σύμφωνα με τον Kobi Sharvit, διευθυντή της Μονάδας Ενάλιας Αρχαιολογίας της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων, πρόκειται για συναρπαστικά και σπάνια ιστορικά στοιχεία της καθημερινής ζωής στην αρχαιότητα, που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια των χειμωνιάτικων καταιγίδων. «Η ανακάλυψη ενός τόσο μεγάλου θησαυρού νομισμάτων εγείρει πολλά ερωτήματα σχετικά με την παρουσία του στο βυθό της θάλασσας. Ίσως να υπάρχει το σκαρί ενός πλοίου, το οποίο ναυάγησε στο δρόμο του προς την έδρα του Χαλιφάτου στην Αίγυπτο με τους φόρους της περιοχής που είχαν συλλεχθεί. Ίσως ο θησαυρός των νομισμάτων να προοριζόταν για την πληρωμή των μισθών της στρατιωτικής φρουράς των Φατιμίδων που είχε στρατοπεδεύσει στην Καισάρεια και προστάτευε την πόλη. Μια άλλη θεωρία είναι ότι ο θησαυρός ήταν το φορτίο μεγάλου εμπορικού πλοίου που συναλλασσόταν με τις παράκτιες πόλεις και τα λιμάνια της Μεσόγειου και βυθίστηκε στο σημείο που βρέθηκαν τα νομίσματα. Στη Μονάδα Ενάλιας Αρχαιολογίας της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων ελπίζουν ότι με τις σωστικές ανασκαφές που θα διεξαχθούν εκεί, θα είναι δυνατόν να κατανοήσουμε το σύνολο του αρχαιολογικού πλαισίου, και έτσι να απαντήσουμε στα πολλά ερωτήματα που παραμένουν μέχρι στιγμής αναπάντητα σχετικά με το θησαυρό».
Σύμφωνα με τον Robert Cole, νομισματολόγο της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων: «Τα νομίσματα βρίσκονται σε άριστη κατάσταση διατήρησης και παρά το γεγονός ότι ήταν στο βυθό της θάλασσας για περίπου χίλια χρόνια, δεν απαιτείται κανένας καθαρισμός ή παρέμβαση στην κατάσταση διατήρησή τους στο εργαστήριο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο χρυσός είναι ένα ευγενές μέταλλο και δεν επηρεάζεται από τον αέρα ή το νερό. Τα νομίσματα που βρέθηκαν παρέμειναν σε νομισματική κυκλοφορία μετά την κατάκτηση της περιοχής από τους σταυροφόρους, ιδιαίτερα σε πόλεις-λιμάνια μέσω των οποίων διεξαγόταν το διεθνές εμπόριο της εποχής. Πολλά από τα νομίσματα που βρέθηκαν ήταν λυγισμένα και εμφανίζουν ίχνη από δόντια και δαγκωματιές, αποδεικτικά στοιχεία ότι ελέγχθηκαν με "φυσικό" τρόπο από τους ιδιοκτήτες τους ή τους εμπόρους. Άλλα νομίσματα φέρουν σημάδια φθοράς από την τριβή και τη χρήση, ενώ άλλα φαίνεται σαν να είχαν μόλις κοπεί».
Ο Kobi Sharvit είχε να πει έναν καλό λόγο για τους δύτες (Tzvika Feuer, Kobi Tweena, Avivit Fischler, Yoav Lavi και Yoel Miller) που βρήκαν το θησαυρό: «Οι δύτες αποτελούν πρότυπο πολίτη. Ανακάλυψαν το χρυσό θησαυρό αλλά έχουν και χρυσή καρδιά που αγαπά τη χώρα και την ιστορία της» και πρόσθεσε: «Ο νόμος περί προστασίας αρχαιοτήτων δηλώνει ότι όλες οι αρχαιότητες ανήκουν στο κράτος και ότι η αφαίρεση αρχαιοτήτων από τη θέση τους ή η πώληση και εμπορία τους αποτελεί αδίκημα που τιμωρείται μέχρι και πέντε χρόνια φυλάκιση. Στην περίπτωση αυτή, οι δύτες ανέφεραν τα ευρήματα. Ωστόσο, σε πολλές άλλες περιπτώσεις οι δύτες μεταφέρουν τα ευρήματα στο σπίτι τους, με αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών αρχαιολογικών πληροφοριών για πάντα. Ως εκ τούτου, η ανακάλυψη του θησαυρού υπογραμμίζει την ανάγκη να συνδυαστεί η ανάπτυξη του τόπου ως τόπου καταδυτικού τουρισμού με τους αντίστοιχους περιορισμούς που θα επιτρέψουν στο κοινό να βουτήξει εκεί μόνο όταν συνοδεύεται από επιθεωρητές ή εκπαιδευτές του καταδυτικού κέντρου».
Η Caesarea Development Company and Nature and Parks Authority χαιρέτισε την ανακάλυψη του θησαυρού. Σύμφωνα με δήλωσή της: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ανακάλυψη του εντυπωσιακού θησαυρού αναδεικνύει την μοναδικότητα της Καισαρείας ως αρχαίο λιμάνι της πόλης με πλούσια ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά. Μετά από 2.000 χρόνια εξακολουθεί να είναι σε θέση να σαγηνεύει πολλούς επισκέπτες, να συνεχίσει να καινοτομεί και να εκπλήσσει και πάλι όταν τμήματα του μυστηριώδους παρελθόντος της αποκαλύπτονται στη ξηρά και στη θάλασσα».
Το Ιστορικό της περιοχής
Το παλαιότερο νόμισμα που έχει βρεθεί σε θησαυρό είναι ένα τέταρτο του δηναρίου που κόπηκε στο Παλέρμο της Σικελίας κατά το δεύτερο μισό του 9ου αιώνα Κ.Π. Τα περισσότερα από τα νομίσματα ανήκαν στους Φατιμίδες χαλίφηδες Al-Ḥākim (996-1021 Κ.Π.) και στον γιο του Al-Ẓāhir (1021-1036), και κόπηκαν στην Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική. Αυτή η συλλογή νομισμάτων δεν περιλάμβαναν νομίσματα από τις ανατολικές ισλαμικές δυναστείες και συνεπώς δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα, ότι πρόκειται για θησαυρό των Φατιμίδων. Η μεγάλη αξία και τη σημασία του θησαυρού γίνεται εμφανέστερη όταν αυτός εξετασθεί υπό το πρίσμα των ιστορικών πηγών.
Για παράδειγμα, στην περιγραφή του περιηγητή και γεωγράφου Ibn Jubayr, αναφέρεται ότι οι μουσουλμάνοι κάτοικοι των οικισμών υποχρεούταν να καταβάλουν στην διοίκηση των Φατιμίδων την μισή παραγωγή των γεωργικών προϊόντων τους κατά τη στιγμή της συγκομιδής, εκτός από την καταβολή του κατά κεφαλή φόρου: ένα δηνάριο και πέντε καράτια (24 καράτια ισούταν με ένα δηνάριο). Αντίστοιχες περιγραφές στο Κάιρο από τον Geniza τον 11ο και 12ο αιώνα Κ.Π. αναφέρουν, μεταξύ άλλων, την εξαγορά κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων εβραίων αιχμαλώτων από το Ashkelon που μεταφέρθηκαν στην Αίγυπτο. Σύμφωνα με τις πηγές, η εβραϊκή κοινότητα κατέβαλε ποσό ύψους περίπου 500 χρυσών δηναρίων για να τους εξαγοράσει και να επιστρέψουν στο Ισραήλ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας τέτοιος θησαυρός έρχεται τυχαία στην επιφάνεια. Το 2010 ένας Βρετανός μάγειρας βρήκε με έναν απλό ανιχνευτή μετάλλων 52.000 ρωμαϊκά κέρματα κάτω από το έδαφος του Σόμερσετ της νοτιοδυτικής Αγγλίας, ενώ μία από τις μεγαλύτερες συλλογές νομισμάτων στον κόσμο, ένας σωρός νομισμάτων 4 τόνων, που αποτελούνταν από 550.000 κομμάτια, αναδύθηκε το 1992 μέσα από ένα μεγάλο πηγάδι στο χωριό Mir Zakah του ανατολικού Αφγανιστάν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας τέτοιος θησαυρός έρχεται τυχαία στην επιφάνεια. Το 2010 ένας Βρετανός μάγειρας βρήκε με έναν απλό ανιχνευτή μετάλλων 52.000 ρωμαϊκά κέρματα κάτω από το έδαφος του Σόμερσετ της νοτιοδυτικής Αγγλίας, ενώ μία από τις μεγαλύτερες συλλογές νομισμάτων στον κόσμο, ένας σωρός νομισμάτων 4 τόνων, που αποτελούνταν από 550.000 κομμάτια, αναδύθηκε το 1992 μέσα από ένα μεγάλο πηγάδι στο χωριό Mir Zakah του ανατολικού Αφγανιστάν.
Πηγή: The Archaeology News Network , Έθνος
Πηγές εικόνων: The Archaeology News Network , LiveScience
Δεν υπάρχουν σχόλια