Ένα μουσείο γεμάτο... μύθους

Τη διαχρονικότητα του πολιτισμού της Βοιωτίας από τους προϊστορικούς χρόνους έως και τη μεταβυζαντινή εποχή προβάλλει το νέο Αρχαιολογικό...

Τη διαχρονικότητα του πολιτισμού της Βοιωτίας από τους προϊστορικούς χρόνους έως και τη μεταβυζαντινή εποχή προβάλλει το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας, το οποίο εγκαινιάστηκε ύστερα από εννέα χρόνια προετοιμασίας. Λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο, ελεύθερη είσοδο έως το τέλος του μήνα, διαδραστικές εφαρμογές κ.ά. Το κοινό μπορεί να επισκεφθεί τον 640 τ.μ. αρχαιολογικό χώρο και για πρώτη φορά τον μεσαιωνικό πύργο, που έχει αναδειχθεί στην αυλή.

Ο Ηρακλής, ο Διόνυσος, ο Κάδμος, η Αντιγόνη, ο Οιδίποδας, η Ιοκάστη ήταν από τις πιο γνωστές μορφές στην αρχαία Θήβα. Ο Πίνδαρος, από τους σημαντικότερους λυρικούς ποιητές της. Σπουδαίος ποιητής ήταν και ο Ησίοδος, ενώ ο στρατηγός Επαμεινώνδας ήταν εκείνος που την απάλλαξε από τη σπαρτιατική κυριαρχία και τη μετέτρεψε σε ισχυρή πόλη-κράτος.

Δύναμη στην αρχαιότητα, μετά την Αθήνα και τη Σπάρτη, η Θήβα έχει πολλά να «διηγηθεί» στον σύγχρονο επισκέπτη. Το νέο μουσειακό συγκρότημα, που εγκαινιάστηκε προχθές και αναδεικνύει τη διαχρονικότητα του πολιτισμού της Βοιωτίας, από τους προϊστορικούς χρόνους ώς και τη μεταβυζαντινή εποχή, δίνει στο κοινό αυτή την ευκαιρία. Μια συγκινητική στιγμή για τους κατοίκους της πόλης, οι οποίοι από το 2007 έβλεπαν κλειστό το μουσείο τους. Δύο χρόνια χρειάστηκαν για να ολοκληρωθεί το κτίριο και περίπου έξι χρόνια για να ετοιμαστεί η επανέκθεση.

«Είναι μια μεγάλη γιορτή για την πόλη και για μας», λέει στην «Κ» η Αλεξάνδρα Χαραμή, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας. Το μουσείο με ελεύθερη είσοδο έως τα τέλη Ιουνίου, και 6 ευρώ εισιτήριο από τον Ιούλιο, λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο (από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ), εκτός Δευτέρας.

Η νέα έκθεση διαρθρώνεται σε 18 ενότητες, έντεκα από τις οποίες ακολουθούν χρονολογική σειρά, από την παλαιολιθική περίοδο έως και την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους, και παρουσιάζονται διαχρονικά ο πολιτισμός, η καθημερινή ζωή, η πολιτική και η κοινωνική εξέλιξη στη Βοιωτία. Σε εξειδικευμένες ενότητες φωτίζονται η ιστορία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών και των πρώτων αρχαιολογικών ερευνών στην περιοχή, οι μύθοι που συνδέονται μαζί της, η ακτινοβολία της από την αρχαιότητα έως και τη σύγχρονη εποχή. Βάρος δίνεται και στις τραγωδίες του θηβαϊκού μυθολογικού κύκλου.

«Είναι ένα καινούργιο μουσείο που μπορεί κανείς να περιηγηθεί άνετα και να πληροφορηθεί την ιστορία της Θήβας αλλά και της Βοιωτίας γενικότερα. Πράγματι καθυστέρησε να ολοκληρωθεί, όμως το έργο ήταν μεγάλο. Τεράστιος ο όγκος του υλικού, γιατί πρόκειται για διαχρονικό μουσείο. Εργο μεταξύ δύο εφορειών αρχαιοτήτων (η 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και η Θ΄ Εφορεία Προϊστορικών Κλασικών Αρχαιοτήτων) και της Διεύθυνσης Μουσείων του ΥΠΠΟ, εξαιρετικά δύσκολο, με τρεις διεθνείς διαγωνισμούς. Κάθε μέρα αντιμετωπίζαμε και ένα πρόβλημα. Ηταν μεγάλο, έγινε με αυτεπιστασία και σίγουρα δεν επρόκειτο για εύκολη υπόθεση», εξηγεί η κ. Χαραμή.

Η επέκταση και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου χρηματοδοτήθηκε από το Γ΄ ΚΠΣ με 8,1 εκ. ευρώ, ενώ η επανέκθεση των προϊστορικών, κλασικών και βυζαντινών συλλογών από το ΕΣΠΑ με 4,5 εκ. ευρώ. Το μουσείο διαθέτει πλέον εκθεσιακό χώρο εμβαδού 1.000 τ.μ., στεγάζει πλήθος αντικειμένων, αντιπροσωπευτικών των χιλιετιών της συνεχούς ανθρώπινης δραστηριότητας στη Βοιωτία, παρουσιάζει 2.700 εκθέματα και έχει διαδραστικές εφαρμογές. Το κοινό μπορεί να επισκεφθεί τον 640 τ.μ. αρχαιολογικό χώρο, ενώ για πρώτη φορά είναι επισκέψιμος και ο μεσαιωνικός πύργος που έχει στερεωθεί και αναδειχθεί στην αυλή.

Με 2.692 τ.μ. συνολικά, όπως το σχεδίασε ο Μιχάλης Σουβατζίδης, στεγάζει πολλά και εμβληματικά έργα. Ανάμεσά τους: εντυπωσιακοί αρχαϊκοί κούροι από το ιερό του Πτώου Απόλλωνα (6ος αι. π.Χ.), επιτύμβιες στήλες που εικονίζουν πολεμιστές στην κορύφωση της μάχης, πανέμορφες ζωγραφιστές σαρκοφάγοι από την Τανάγρα, πινακίδες γραμμικής Β΄. Εντυπωσιακές είναι και οι συμπληρωμένες (με τμήματα που μέχρι πρότινος ήταν στις αποθήκες) τοιχογραφίες που απεικονίζουν πομπή κυριών σε σκηνές κυνηγιού από το ανάκτορο του Ορχομενού, τα ευρήματα από το ιερό του Ηρακλή, που ιδρύθηκε τον 8ο αι. π.Χ., καθώς και η μοναδική επιτύμβια στήλη του Θεοδώρου. Πιθανόν χρησιμοποιήθηκε σε δύο φάσεις από μέλη της ιδίας οικογένειας, στην ύστερη ελληνιστική περίοδο και στον 1ο αι. π.Χ. Επίσης, τα βυζαντινά ψηφιδωτά του 5ου αι. μ.Χ., ευρήματα που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών επέκτασης του μουσείου κ.ά. Οι επισκέπτες παίρνουν και μια γεύση από την εμπειρία που ζει το κοινό στο Μουσείο της Ακρόπολης, βλέποντας από γυάλινα πλαίσια μέρος της ανασκαφής.

«Η Βοιωτία αποτελεί, κατά γενική ομολογία, τη μεγαλύτερη δεξαμενή μύθων του αρχαίου ελληνικού κόσμου», σημειώνει εύστοχα ο επίτιμος έφορος Βοιωτίας και επί 31 χρόνια αρχαιολόγος στην περιοχή, Βασίλης Αραβαντινός, στην εξαιρετική έκδοση «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών» του Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση. Ευκαιρία, λοιπόν, για ένα ταξίδι στο μακρινό παρελθόν της, στα κατορθώματα και στα πάθη των ηρώων της.

Πηγή: Γ. Συκκά, Καθημερινή