Η Eφορεία Aρχαιοτήτων Ζακύνθου, διοργανώνει την φετινή εκδήλωση εντός του ενετικού κάστρου της Ζακύνθου, την Κυριακή 17 Ιουλίου 2016...
Η Eφορεία Aρχαιοτήτων Ζακύνθου, διοργανώνει την φετινή εκδήλωση εντός του ενετικού κάστρου της Ζακύνθου, την Κυριακή 17 Ιουλίου 2016 στις 7 το απόγευμα.
Μεσαιωνική Μουσική της ευρωπαϊκής Μεσογείου: τραγούδια, μελωδίες και μπαλάντες
Η Filokalia Romana δημιουργήθηκε από τον μουσικό Νίκο Γράψα από την Λευκάδα, πριν μία δεκαετία.
Ο Νίκος Γράψας σπούδασε Ευρωπαϊκή και Βυζαντινή Μουσική, Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Πολιτισμό , μελέτησε και παρουσίασε τα μουσικά όργανα και τα ιδιώματα της μεσογειακής μουσικής επί πολλά χρόνια, εκδίδοντας μία πλούσια δισκογραφία αλλά και συγγραφικό έργο.
Πρόκειται για μία ανοιχτή μουσική ομάδα που ασχολείται με την μελέτη, καταγραφή και παρουσίαση της Μεσογειακής Μουσικής από τα πρώτα της ίχνη, κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους, μέχρι και των ημερών μας είτε αυτό αφορά ανώνυμα λαϊκά τραγούδια είτε έντεχνα, συμπεριλαμβανωμένων επώνυμων τροβαδούρων, συνθετών όπερας αλλά και μελουργών θρησκευτικής μουσικής. Έχει παρουσιάσει κατά καιρούς μουσικές παραστάσεις με ιδιαίτερο ρεπερτόριο κάθε φορά, όπως ελληνικά μεσαιωνικά τραγούδια, ακριτικά και παραλογές, τραγούδια των ελλήνων του Αιγαίου, βυζαντινή κοσμική μουσική, μουσική της κρητικής αναγέννησης, ανώνυμα ελληνικά τραγούδια με θρησκευτικές επικλήσεις, λαϊκά τραγούδια της Ιταλίας και της Σικελίας, μελωδίες από την Πορτογαλία μέχρι την Κύπρο στα γλωσσικά ιδιώματα της Μεσογείου, άριες της Ιταλικής όπερας κ.ά.
Σήμερα η Filokalia Romana απαρτίζεται, εκτός του Νίκου Γράψα, από εξαίρετους μουσικούς με ολοκληρωμένες σπουδές σε μουσικά όργανα και θεωρητικά της ευρωπαϊκής και της βυζαντινής μουσικής, όπως ο Διονύσης Σεμιτέκολος και η Ειρήνη Βυθούλκα από τη Ζάκυνθο και ο Ηλίας Πανδής από την Κέρκυρα. Πρόκειται για μία ομάδα αμιγώς επτανησιακή, που αυτό τον καιρό ασχολείται με τη μελέτη και παρουσίαση της μεσαιωνικής μουσικής της ευρωπαϊκής Μεσογείου.
Το ρεπερτόριο της συναυλίας
Τα τραγούδια τα επιλέξαμε ως ωραία καλλιτεχνήματα. Πρόκειται για τραγούδια που μας γοητεύουν και μας ψυχαγωγούν είτε με τη μουσική τους είτε με το θεματικό τους περιεχόμενο και τη στιχοπλοκή τους. Η ιστορική και μουσικολογική τους μελέτη προέκυψαν παράλληλα ως ανάγκη για την κατανόηση και ερμηνεία τους στην πορεία, καθ’ όσο διαπιστώναμε τα πολλά κοινά μουσικά στοιχεία τραγουδιών σε γλώσσα ελληνική ή καταλανική, ρωμάνικη ιταλική ή στις μεσαιωνικές γαλλικές οκ και όιλ.
Δεν κάνουμε καμία πράξη αναβίωσης ή φολκλορικής αναπαράστασης. Γι αυτό και δεν χρησιμοποιούμε μουσικά όργανα εποχής, που άλλωστε κανείς δεν ξέρει με σιγουριά πώς παιζόντουσαν στον μεσαίωνα, αλλά χρησιμοποιούμε μουσικά όργανα που έχουμε στα χέρια μας, έγχορδα, πνευστά και κρουστά, φροντίζοντας την ηχητική ισορροπία του συνόλου ώστε να συνοδεύεται διακριτικά η ανθρώπινη φωνή και να προβάλλεται το κείμενο των τραγουδιών, ο λόγος για τον οποίο δημιουργήθηκαν. Όσο για τις οργανικές μελωδίες, στόχος μας είναι η ανάδειξη του κάθε οργάνου και η χαρά του ομαδικού παιξίματος. Άλλωστε πάντα με ανάλογο τρόπο αντιμετωπίζονται από τους μουσικούς κάθε εποχής και περιοχής τα ανώνυμα, ‘αδέσποτα’ τραγούδια αλλά και όσα έχουν καταγραφεί ως επώνυμα χωρίς, όμως, ερμηνευτικές ή άλλες οδηγίες που καθορίζουν τη χρήση συγκεκριμένου μουσικού υλικού και μουσικών οργάνων.
Σημαντική είναι η διαπίστωση της μελέτης μας, ότι τα τραγούδια αυτά έφτασαν ως τις μέρες μας ακριβώς επειδή οι φορείς της μετάδοσής τους, οι μουσικοί ερμηνευτές, τα αντιμετώπιζαν ελεύθερα, ως στοιχεία προσωπικής έκφρασης, επί μέρους διασκευής, παραλλαγής, ανασκευής και όχι ως τελειωμένα έργα όπου απαγορεύεται κάθε παρέμβαση, πόσο μάλλον η δημιουργία. Κάτι τέτοιο, η δογματική παγίωσή τους, θα τα οδηγούσε αυτομάτως στην ιδεολογική φορμόλη του ιστορικού μουσείου ως απολιθώματα μιας νεκρής εποχής, αναιρώντας το ζωντανό και λαϊκό τους χαρακτήρα.
Όσον αφορά την οργάνωση του μουσικού υλικού των τραγουδιών που παρουσιάζουμε, κρατήσαμε όσα καταγραμμένα στοιχεία υπήρχαν, κυρίως μελωδία των στίχων ή κάποια μουσική εισαγωγή, επιχειρώντας αρμονικές παρεμβάσεις κατά την αισθητική μας άποψη, με στόχο όχι τη δημιουργία νέων συνθέσεων σε σωζόμενες μελωδικές γραμμές αλλά την απόδοση των γλωσσικών κειμένων και της ρυθμικής φόρμας που υπαγορεύουν οι συλλαβές. Για την ρυθμική αγωγή των τραγουδιών, δηλαδή την ταχύτητα των μετρικών ρυθμών και της προσωδίας, ακολουθήσαμε τις ανάγκες των ερμηνευτών και το επίπεδο των τεχνικών μας ικανοτήτων. Συμβουλευτήκαμε , επίσης, πολλές ευρωπαϊκές εκδόσεις για την απόδοση των γλωσσικών ιδιωμάτων πέραν των ελληνικών.
Πηγή: Ημέρα Ζακύνθου
Δεν υπάρχουν σχόλια