Οι αρχαιολόγοι στο Λέστερ της Αγγλίας βρήκαν μια λαβή κλειδιού της ρωμαϊκής εποχής με την μορφή ενός λιονταριού που επιτίθεται σε έναν βάρβα...
 |
| Οι αρχαιολόγοι στο Λέστερ της Αγγλίας βρήκαν μια λαβή κλειδιού της ρωμαϊκής εποχής με την μορφή ενός λιονταριού που επιτίθεται σε έναν βάρβαρο. (Image credit: University of Leicester Archaeological Services) |
Οι αρχαιολόγοι στο Ηνωμένο Βασίλειο ανακάλυψαν μια αρχαία ρωμαϊκή λαβή κλειδιού που απεικονίζει μια τρομακτική σκηνή: ένα λιοντάρι να καταβροχθίζει έναν δασύτριχο βάρβαρο, ενώ τέσσερα τρομαγμένα παιδιά που φέρουν την μορφή Έρωτα κοιτάζουν, πιθανόν περιμένοντας την ίδια μοίρα, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η μακάβρια χάλκινη λαβή μπορεί να αντικατοπτρίζει ένα πραγματικό γεγονός, πράγμα που σημαίνει ότι «δημιουργήθηκε για να σηματοδοτήσει ένα σημαντικό γεγονός, ένα επεισόδιο στο οποίο οι αιχμάλωτοι [σκοτώθηκαν] στην αρένα από τα λιοντάρια», δηλώνει στο Live Science ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης John Pearce, λέκτορας αρχαιολογίας στο King's College του Λονδίνου.
 |
| Η λαβή του ρωμαϊκού κλειδιού οικίας. (Image credit: University of Leicester Archaeological Services) |
Το εξειδικευμένο ειδώλιο που απεικονίζεται στη λαβή «ερμηνεύεται καλύτερα ως σκηνή damnatio ad bestias», μια λατινική φράση που περιγράφει τη «δολοφονία αιχμαλώτων και εγκληματιών ως τιμωρία και θέαμα», έγραψαν οι αρχαιολόγοι στο άρθρο.
Οι αρχαιολόγοι βρήκαν την αρχαία λαβή κατά τη διάρκεια ανασκαφής στο Λέστερ της Αγγλίας, το 2017, πριν από την κατασκευή νέων ξενοδοχείων και καταστημάτων στο Grand Central Street, σύμφωνα με βίντεο που δόθηκε στην δημοσιότητα από τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου του Λέστερ. Η ανασκαφική ομάδα το ανακάλυψε κάτω από το δάπεδο οικίας, η οποία χτίστηκε στα τέλη του 2ου αιώνα μ.Χ., περισσότερο από έναν αιώνα αφότου οι Ρωμαίοι εισέβαλαν στη Βρετανία το 43 μ.Χ.
«Ως η πρώτη ανακάλυψη αυτού του είδους, φωτίζει τον βάναυσο χαρακτήρα της ρωμαϊκής εξουσίας σε αυτήν την επαρχία της Ρωμαϊκής Βρετανίας», ανέφερε ο Pearce σε δήλωσή του. Αυτός και οι συνάδελφοί του πέρασαν τα τελευταία χρόνια στον καθαρισμό και στην ανάλυση της χειρολαβής, δημοσιεύοντας τα ευρήματά τους στο διαδίκτυο στις 9 Αυγούστου στο περιοδικό Britannia.
Το κλειδί έχει αποκοπή από τη λαβή εδώ και πολύ καιρό (δείτε εδώ εικόνες άλλων κλειδιών της ρωμαϊκής εποχής), αλλά η λαβή μήκους σχεδόν 12 εκατοστών έδωσε στους αρχαιολόγους πολλά στοιχεία προς ανάλυση. Ζυγίζει 304 γραμμάρια και συλλαμβάνει τη στιγμή που το λιοντάρι βυθίζει τα δόντια του στο κεφάλι του βαρβάρου. Πολλοί Ρωμαίοι περιφρονούσαν και φοβούνταν ακόμη και φυλές εκτός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αποκαλούσαν αυτούς τους ανθρώπους βάρβαρους, θεωρώντας τους ως «άλλους» και «εχθρούς του πολιτισμού», έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τονίζεται η αγριάδα του βαρβάρου στο ειδώλιο, με μαλλιά που μοιάζουν με χαίτη, χοντρή γενειάδα, γουρλωμένα μάτια και πιθανότατα γυμνό στήθος.
Το σώμα του λιονταριού είναι τυλιγμένο γύρω από τον άγριο βάρβαρο.
(Image credit: University of Leicester Archaeological Services)
Κάτω από τη σκηνή της βάναυσης επίθεσης, τέσσερις γυμνοί νεαροί αγκαλιάζονται μαζί, με τα δύο ελαφρώς μεγαλύτερα παιδιά να κρατούν τα μικρότερα. Όπως και οι ενήλικες βάρβαροι, τα παιδιά απεικονίζονται με γουρλωμένα μάτια, με «μεγάλους οφθαλμούς να προεξέχουν από τις κόγχες τους ενώ οι κόρες τους είναι εγχάρακτες, εμφανή φρύδια, φαρδιές μύτες, κλειστά στόματα με σφιγμένα χείλη και γεμάτα μάγουλα», γράφουν σχετικά οι αρχαιολόγοι.
Οι νέοι πιθανώς αντιπροσωπεύουν τα παιδιά της βαρβαρικής φυλής, των οποίων ο επικείμενος θάνατος αποκαλύπτει τι ακριβώς συνέβη όταν οι βάρβαροι αντιτάχθηκαν στη ρωμαϊκή κυριαρχία, σύμφωνα με τους ερευνητές.
 |
| Τα τέσσερα παιδιά στη λαβή του κλειδιού μπορεί να αντιπροσωπεύουν τα παιδιά των αιχμαλώτων βαρβάρων των οποίων ακολουθεί ο θάνατος. (Image credit: University of Leicester Archaeological Services) |
Εν τω μεταξύ, το λιοντάρι στη λαβή του κλειδιού πιθανότατα συμβόλιζε την ασφάλεια και την προστασία της οικίας.
«Καθώς το κλειδί συνδέεται με την είσοδο του σπιτιού, συνδέεται επίσης και με ένα σημείο ευπάθειας αυτού», δήλωσε ο Pearce στο Live Science. Για τους Ρωμαίους, η εικόνα του λιονταριού θεωρήθηκε ότι «απέκρουε την κακή επιρροή και το κακό μάτι από τους χώρους των ζωντανών και των νεκρών. Η δεισιδαιμονική πεποίθηση εξηγεί γιατί τα μοτίβα των λιονταριών διακοσμούν μερικές φορές ρωμαϊκά έπιπλα, καθώς και ταφικά σήματα και σαρκοφάγους», είπε.
Η λαβή κλειδιού έχει μήκος 12 εκατοστά και ζυγίζει σχεδόν 304 γραμμάρια.
(Image credit: University of Leicester Archaeological Services)
Ρίχτηκαν στα λιοντάρια;
Δεδομένης της ακραίας λεπτομέρειας της χειρολαβής, είναι άραγε πιθανό αιχμάλωτοι στη Ρωμαϊκή Βρετανία να ρίχθηκαν στα λιοντάρια; «Είναι δύσκολο να το πούμε, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι δυνατό», είπε ο Pearce.
Για αρχή, το κατασκευαστικό ύφος του τεχνουργήματος υποδηλώνει ότι πρόκειται για τοπικό προϊόν. Σύμφωνα με τον Pearce, «Δεν είναι μια τυπική σκηνή του είδους που βλέπουμε αλλού στη ρωμαϊκή τέχνη, και γι' αυτό προτείνουμε ότι σηματοδοτεί ένα συγκεκριμένο γεγονός, ίσως ένα που έλαβε χώρα στην επαρχία».
Το σιδερένιο κλειδί "φαίνεται να κόπηκε σκόπιμα και η λαβή τοποθετήθηκε στο έδαφος", δήλωσε στo Live Science ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Gavin Speed, διευθυντής της ανασκαφής που διενεργήθηκε από τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου του Leicester. (Image credit: University of Leicester Archaeological Services)
«Επιπλέον, η Ρωμαϊκή Βρετανία είχε πολλά αμφιθέατρα και θέατρα όπου τα λιοντάρια που είχαν αιχμαλωτιστεί θα μπορούσαν να επιτεθούν σε αιχμαλώτους. Και ενώ τα τυπικά θεάματα πιθανότατα περιλάμβαναν τοπικά ζώα, όπως ταύροι, αρκούδες και ελάφια, στα μεγαλύτερα θεάματα ενδέχεται να συμμετείχαν εισαγόμενα εξωτικά ζώα, όπως τα λιοντάρια, τα οποία θα «ζούσαν πολύ στη μνήμη των ανθρώπων» και ίσως να αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης έργων τέχνης, όπως αυτό το κλειδί», προσθέτει ο Pearce.
«Υπάρχουν κι άλλα στοιχεία ύπαρξης λιονταριών στη Ρωμαϊκή Βρετανία. Στο Ρωμαϊκό Yorkshire, ένα μωσαϊκό φέρει σκηνές με πολλά εξωτικά ζώα, συμπεριλαμβανομένου ενός λιονταριού.
Ρωμαϊκό ψηφιδωτό που διακοσμείται με σκηνές πολλών εξωτικών ζώων, συμπεριλαμβανομένου και ενός λιονταριού.
Στο Ρωμαϊκό York, ένας ανθρώπινος σκελετός άνδρα βρέθηκε με πληγές στη λεκάνη του από δάγκωμα ζώου, αλλά δεν είναι σαφές εάν πρόκειται για λιοντάρι», επισημαίνει ο Pearce.
Πηγή: L. Geggel, LiveScience
Δεν υπάρχουν σχόλια