Μια ρωμαϊκή σαρκοφάγος του «Προστάτη του Αυτοκράτορα» βρέθηκε στην Νικομήδεια

Μια σαρκοφάγος που φέρει σε επιγραφή ότι ανήκει σε άτομο με τον τίτλο του «Προστάτη του Αυτοκράτορα» ανακαλύφθηκε στην Νικομήδεια (σύγχρονη ...

Μια σαρκοφάγος που φέρει σε επιγραφή ότι ανήκει σε άτομο με τον τίτλο του «Προστάτη του Αυτοκράτορα» ανακαλύφθηκε στην Νικομήδεια (σύγχρονη επαρχία Κοτζαέλι στη δυτική Τουρκία). Η ανακάλυψη της σαρκοφάγου ενός στρατιώτη που φέρει τον τίτλο του «Προστάτη του Αυτοκράτορα» τεκμηριώνεται για πρώτη φορά στην περιοχή της Ανατολίας.

Τα αρχαιολογικά ευρύματα βρέθηκαν κατά τη διάρκεια εργασίων θεμελίωσης ενός κτηρίου μεταξύ των ετών 2017 και 2019. Κατά τη διάρκεια των σωστικών ανασκαφών που ξεκίνησε η Διεύθυνση Μουσείου Κοτζαέλι, εντοπίστηκαν 37 τάφοι. Κατά τη διάρκεια των μελετών τους, βρέθηκε μια σαρκοφάγος που φέρει λατινική επιγραφή όπου αναφέρεται ο τίτλος του «Προστάτη του Αυτοκράτορα».

Στις επιστημονικές μελέτες που διεξήχθησαν από τον καθηγητή Hüseyin Sami Öztürk του Πανεπιστημίου του Μαρμαρά, διαπιστώθηκε ότι μια από τις σαρκοφάγους γραμμένες στα λατινικά ανήκε σε άτομο με το όνομα «Tziampo», τον σωματοφύλακα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού.

Η λατινική επιγραφή στο σώμα της σαρκοφάγος του προστάτη του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. [Credit: İHA]

Η σαρκοφάγος, που είναι σημαντική για τη Νικομήδεια και τη ρωμαϊκή ιστορία της, έφερε επιγραφή στα λατινικά που αναφέρει: «Έζησα 50 χρόνια. Δεν επιτρέπω σε κανέναν άλλον εκτός από τον γιο μου τον Σεβήρο ή τη γυναίκα μου να ταφεί σε αυτόν τον τάφο. Υπηρέτησα στον στρατό για 9 χρόνια ως ιππέας, 11 χρόνια ως ορντιάριος και 10 χρόνια ως προστάτης. Αν κάποιος τολμήσει να θάψει άλλον σε αυτόν τον τάφο, θα πληρώσει 20 φόλλεις στον Φίσκο και 10 στα ταμεία της πόλης» (σ.σ. μετάφραση από την αγγλική γλώσσα).

Ο Serkan Geduk, Διευθυντής του Μουσείου Κοτζαέλι, δήλωσε σχετικά με το θέμα:

«Η σαρκοφάγος έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο για τις πληροφορίες που περιέχονται στην επιγραφή αλλά και για τους δύο σκελετούς και τα μικρά ευρήματα που βρέθηκαν in situ. Κι αυτό διότι οι μέχρι τώρα γνωστές επιγραφές με προστάτες των Ρωμαίων αυτοκρατόρων διασώζονται χωρίς άλλα υλικά κατάλοιπα. Για πρώτη φορά, βρίσκουμε μία επιγραφή αυτοκρατορικού σωματοφύλακα. Στη σαρκοφάγο έχουν διασωθεί συνολικά δύο σκελετοί  και ταφικά κτερίσματα. Υπό αυτή την έννοια, η σαρκοφάγο του Tziampo είναι η πρώτη που βρίσκεται παγκοσμίως. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για εμάς που αυτή η σαρκοφάγος και η περιοχή της νεκρόπολης γύρω της έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα».

«Ο Tziampo είναι ο μόνος τεκμηριωμένος προστάτης αυτοκράτορα»

Σημειώνοντας ότι ο Tziampo, αποκαλούμενος και «Υπερασπιστής» του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού, ήταν Ρουμανικής καταγωγής, ο Geduk είπε: «Ο Tziampo ξεκίνησε τη στρατιωτική του σταδιοδρομία ως ιππέας και μετά από 9 χρόνια υπηρεσίας, προήχθη στον βαθμό του «ορντιάριου», δηλαδή «Λογαχού». Μετά από 11 χρόνια καριέρας στον βαθμό αυτό, βλέπουμε ότι ο Tziampo πήρε τον τίτλο του «προστάτη». Ο προστάτης είναι ένας πολύ σημαντικός τίτλος που δινόταν σε επίλεκτο στρατιώτη του ρωμαϊκού στρατού της ύστερης ρωμαϊκής περιόδου. Αυτός ο βαθμός δημιουργήθηκε από τον αυτοκράτορα Γαλλιηνό και το πλήρες όνομά του είναι «Ο Προστάτης του Αυτοκράτορα»».

«Ο αριθμός των στρατιωτών που είναι γνωστοί μέχρι στιγμής και έχουν αυτό τον βαθμό είναι επτά (7). Αυτοί προέρχονται από τη σημερινή Ιταλία, την Κροατία, τη Σερβία, την Αλγερία και την Αραβία. Με τον Tziampo ο αριθμός αυτός έφτασε τους 8. Επιπλέον, ο Tziampo είναι ο μόνος προστάτης αυτοκράτορα προς το παρόν που μπορεί να τεκμηριωθεί όχι μόνο μέσω της επιγραφής αλλά και με τον σκελετό του και τα ταφικά του κτερίσματα», συμπληρώνει ο Geduk.

Πηγή: ArkeoNews, Arkeofili