Το Πομπηιανό γκρι ανακαλύφθηκε στις ανασκαφές της Πομπηίας: Ένα μοναδικό χρώμα στον ρωμαϊκό κόσμο

Χρωστικές που χρησιμοποιήθηκαν στις τοιχογραφίες της Πομπηίας. [Credit: Parco archeologico di Pompei] Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε σ...

Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Σιδερένιες αλυσίδες βρέθηκαν σε ορυχείο χρυσού των Πτολεμαίων

Χρωστικές που χρησιμοποιήθηκαν στις τοιχογραφίες της Πομπηίας.
[Credit: Parco archeologico di Pompei]

Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Archaeological Science αποκάλυψε την ανακάλυψη ενός νέου χρώματος στο χρωματικό ρεπερτόριο του ρωμαϊκού κόσμου: Το πομπηιανό γκρι.

Η έρευνα αυτή, αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας (Parco Archeologico di Pompei) και διαφόρων ιταλικών πανεπιστημίων, αποτελεί σημαντική πρόοδο στην κατανόηση των τεχνικών ζωγραφικής που χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Ρώμη.

Η μελέτη διεξήχθη από ερευνητές του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Sannio και του Τμήματος Επιστημών Γης, Περιβάλλοντος και Πόρων του Πανεπιστημίου Federico II της Νάπολης. Στόχος της ήταν να αναλύσει τη σύνθεση των χρωστικών ουσιών που χρησιμοποιήθηκαν στην Πομπηία από τον 3ο αιώνα π.Χ. έως την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.

Πρόσφατα ανακαλυφθείσες τοιχογραφίες στην Οικία του Θιάσου.
[Credit: Parco archeologico di Pompei]

Χρησιμοποιώντας μια μη επεμβατική αναλυτική προσέγγιση που συνδυάζει τη μικροσκοπία με τη φασματοσκοπία, οι επιστήμονες μπόρεσαν να προσδιορίσουν μια ευρεία παλέτα χρωμάτων που χρησιμοποιούνται στη ρωμαϊκή τοιχογραφία.

Ανακαλύφθηκε ότι οι καλλιτέχνες της εποχής ανακάτευαν φυσικές και συνθετικές χρωστικές ουσίες με μια εξελιγμένη τεχνική, επιτυγχάνοντας αποχρώσεις άγνωστες μέχρι σήμερα.

Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα ευρήματα της έρευνας ήταν ο εντοπισμός του Πομπηιανού Γκρι, ενός άγνωστου μέχρι σήμερα χρώματος στον ρωμαϊκό κόσμο. Η συγκεκριμένη απόχρωση διακρίνεται από την παρουσία βαρίτη και αλουνίτη, παρέχοντας την πρώτη απόδειξη της χρήσης θειικού βαρίου στην αρχαία μεσογειακή τοιχογραφία.

Ο βαρύτης είναι ένα από τα συστατικά του χρώματος «Πομπηιανό γκρι».
[Credit: Didier Descouens / Wikimedia Commons]

Το μείγμα αυτών των ορυκτών έδινε στη χρωστική ουσία έναν γκριζωπό τόνο με μοναδικό χρωματικό βάθος, που πιθανώς χρησιμοποιήθηκε για να ενισχύσει τον ρεαλισμό και τον όγκο στις ζωγραφικές συνθέσεις.

Η ανακάλυψη έχει επίσης σημαντικές συνέπειες για τη συντήρηση των τοιχογραφιών της Πομπηίας. Ο Gabriel Zuchtriegel, διευθυντής του Αρχαιολογικού Πάρκου Πομπηίας, υπογράμμισε τη σημασία αυτών των μελετών για την αποκατάσταση και τη συντήρηση των τοιχογραφιών, πολλές από τις οποίες είναι εξαιρετικά εύθραυστες. «Πρόκειται για μια ουσιαστική μελέτη για τη συντήρηση των τοιχογραφιών, οι οποίες απαιτούν λεπτομερή γνώση για τη σωστή αποκατάσταση», δήλωσε σχετικά.

Αυτή η πρόοδος αποτελεί μέρος μιας συνεχιζόμενης προσπάθειας για την ανάλυση και τεκμηρίωση των χρωστικών που χρησιμοποιήθηκαν στην Πομπηία, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ευρημάτων στην Οικία των Θιασωτών και της Διονυσιακής Μεγαλογραφίας που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Ο συνδυασμός επιστημονικής έρευνας και αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς ενισχύει την ιταλική αριστεία στον τομέα της αρχαιολογίας και της διατήρησης της ιστορικής κληρονομιάς.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Celestino Grifa, Chiara Germinario, et al., Pompeian pigments. A glimpse into ancient Roman colouring materials. Journal of Archaeological Science, Volume 177, May 2025, 106201. doi.org/10.1016/j.jas.2025.106201

Πηγή: LBV Magazine