Με ξενάγηση στη Δρήρο και ενημέρωση για τις νέες ανακαλύψεις της αρχαιολογικής σκαπάνης, κλείνει η φετινή ανασκαφική περίοδος που διήρκεσε τ...
Με ξενάγηση στη Δρήρο και ενημέρωση για τις νέες ανακαλύψεις της αρχαιολογικής σκαπάνης, κλείνει η φετινή ανασκαφική περίοδος που διήρκεσε τον Αύγουστο και το πρώτο εικοσαήμερο του Σεπτεμβρίου στον αρχαιολογικό χώρο.
Η ανασκαφή φέρνει σιγά- σιγά και μεθοδικά στο φως το εντυπωσιακό μέγεθος ενισχύοντας προοδευτικά την γνώση για την ισχύ και την επιρροή της αρχαίας Δρήρου στο πέρασμα των αιώνων που ήκμασε. Η εντυπωσιακή αρχαία πόλη, με ευρεία επιρροή στην κεντροανατολική Κρήτη, βρίσκεται στο βουνό Καδηστός, 2 χλμ. ανατολικά από τη Νεάπολη. Η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει στο φως διαρκώς νέα στοιχεία που επιβεβαιώνουν το πόσο σημαντική υπήρξε για μια μακρά χρονική περίοδο. Ιδρύθηκε τον 12. αι. π.Χ. και άκμασε από τα Γεωμετρικά/Αρχαϊκά μέχρι και τα Ελληνιστικά χρόνια.
Η Δρήρος κατακτήθηκε από τους Λυττίους (Λύττος) στην ελληνιστική περίοδο (τέλη 3ου π.Χ. αι.). Οι Δρήριοι ήταν σύμμαχοι της Κνωσού και εχθροί της Λύττου, όπως φαίνεται και από τον Όρκο των νέων της Δρήρου, που ορκίζονταν να κάνουν ό,τι κακό μπορούν στους Λυττίους και μέρα και νύχτα..! Είναι σαφές ότι υπήρχε μεγάλη έχθρα και διαμάχη. Γνωρίζουμε ότι αυτή τελείωσε με νίκη των Λυττίων κατά της Δρήρου από επιγραφή που φέρει χαραγμένη τη συνθήκη μεταξύ Λύττου και Ολούντος, όπου φαίνεται ότι οι Ολούντιοι θα έπρεπε να συμμετέχουν σε μια «ευάμερο» (επίσημη επέτειο) των Λυττίων, αφιερωμένη στην επέτειο κατάληψης της Δρήρου! Μετά την κατάκτησή της, κάποια τμήματά της δεν κατοικήθηκαν ξανά κι ερήμωσαν. Πολύ μικρά τμήματά της μπορεί να συνέχισαν να κατοικούνται. Όμως, τελικά, με τον καιρό, η πόλη ερήμωσε και κατέρρευσε.
Η ξενάγηση
Στον αρχαιολογικό χώρο οι υπεύθυνοι της ανασκαφής υποδέχθηκαν τις λίγες δεκάδες επισκέπτες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου για ξενάγηση. Ως γνωστόν, η Γαλλική Σχολή Αθηνών σε συνεργασία με την ΕΦΑΛΑΣ συνεχίζουν την αρχαιολογική έρευνα, στο πλαίσιο νέου πενταετούς προγράμματος ανασκαφών (2024-2028), με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης. Η προηγούμενη ανασκαφική φάση είχε ολοκληρωθεί το 2020.
Συνδιευθύνοντες της ανασκαφής είναι η Βάσω Ζωγραφάκη, αναπληρώτρια προϊσταμένη της ΕΦΑΛΑΣ και από πλευράς της Γαλλικής Σχολής ο Alexandre Farnoux, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, πρώην Διευθυντής της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών.
Τα συνεργεία, αποτελούνται από εργάτες και αρκετούς Γάλλους φοιτητές αρχαιολογίας που φέρνει η Γαλλική Σχολή, ορισμένοι από τους οποίους είχαν αναλάβει και τη μεταφορά των επισκεπτών με αυτοκίνητα ως την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, δεδομένου ότι το πλάτωμα για στάθμευση πιο ψηλά, χωρά ελάχιστα οχήματα. Δυο-τρεις φοιτητές διασπαρμένοι κατά μήκος της ανηφορικής διαδρομής έδειχναν το δρόμο και ενεθάρρυναν ευγενικά τους οδοιπόρους μέχρι να φτάσουν στο ύψωμα, που έκτισαν οι πρόγονοί μας την αρχαία πόλη.
Η Βάσω Ζωγραφάκη και ο Αλέξανδρος Φαρνού ανέλαβαν διαδοχικά την ξενάγηση, αποκωδικοποιώντας την ταυτότητα των ερειπίων, που εντούτοις προξενούν έκπληξη για την έκταση και τον όγκο, μεγαλύτερη δε εντύπωση για τη χρήση και τη σημασία τους, όπως την εξήγησαν οι δύο αρχαιολόγοι.
Οι φάσεις
Η πρώτη ανασκαφική φάση έλαβε χώρα το 1916-1917. Τον Οκτώβριο 1916 ο Στ. Ξανθουδίδης, ο οποίος είχε υπηρέτησε ως φιλόλογος στο Γυμνάσιο της Νεάπολης (1889-1891) και διευθυντής πλέον της 10ης Αρχαιολογικής Περιφέρειας, επισκέφθηκε τη Δρήρο και το επόμενο έτος ζήτησε τη διενέργεια ανασκαφικής έρευνας, έχοντας υπ’ όψιν του ότι το 1854 (επί οθωμανικής ακόμη κατοχής της Κρήτης) το άροτρο δύο Νεοχωριτών (Νεαπολιτών) γεωργών είχε φέρει στο φως κοντά στην κορυφή των Χωρών την περίφημη στήλη με τον όρκο των εφήβων της πόλης, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.
Η δεύτερη φάση ανασκαφών ήταν μεταξύ 1932- 1936.
Η νεώτερη φάση ανασκαφών στη Δρήρο ξεκίνησε το 2009, πάντα σε συνεργασία με τη Γαλλική Σχολή Αθηνών. Ολοκληρώθηκε το 2013, ακολούθησε μια 2ετία μελέτης και δημοσιεύσεων των ευρημάτων και το 2016 -2020 διήρκεσε η δεύτερη ανασκαφική φάση.
Ο Δελφίνιος Απόλλων
Στο ναό του «Δελφινίου Απόλλωνα» που βρίσκεται σε περίβλεπτη θέση πάνω από την κεντρική αγορά της αρχαίας πόλεως, θα επικεντρωθεί η αρχαιολογική σκαπάνη την ερχόμενη ανασκαφική περίοδο. Είναι ο ναός, όπου στα τέλη του 19ου αιώνα είχαν βρεθεί τα σφυρήλατα αγαλματίδια της ιερής τριάδας της Δρήρου (Απόλλωνα, Αρτέμιδος και Λη(α)τούς), που σήμερα αποτελούν «θησαυρό» του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου…
Οι δύο αρχαιολόγοι παρουσίασαν επίσης στους επισκέπτες μια συστάδα από κτίρια που ανασκάπτουν από πέρυσι και φέρνουν στην επιφάνεια ολοένα και νέα ενδιαφέροντα στοιχεία, συμπληρώνοντας ψηφίδα- ψηφίδα το προφίλ της σπουδαίας αυτής πόλης. Μάλιστα σε ένα απ’ αυτά τα κτίρια βρέθηκε τον περασμένο μήνα ένα νόμισμα της αρχαίας Ιτάνου! Μπορεί να μην έχε ανακαλυφθεί ακόμη νόμισμα της Δρήρου, έχουν όμως βρεθεί νομίσματα διαφόρων άλλων πόλεων-κρατών, που δείχνει ότι υπήρχε έντονη εμπορική δραστηριότητα ή και παροχή υπηρεσιών από πολεμιστές ως μισθοφόρων σε άλλες πόλεις…
Έχει μακρύ έργο ακόμη η αρχαιολογική έρευνα στην Δρήρο, δεδομένου ότι στο φως έχει έλθει ένα μικρό μόλις ποσοστό από τη συνολική έκταση που καλύπτει περιμετρικά του μεγάλου λόφου. Μεγάλο μέρος της είναι ακόμη καλυμμένο από πυκνή δασική βλάστηση.
Πηγή: Ν. Τράντας, Ανατολή Online
Δεν υπάρχουν σχόλια