Το πρώτο Ιερό της Ακρόπολης που ανοίγει για τους επισκέπτες

Όταν τμήμα από το δάπεδο του Ερεχθείου αποκατασταθεί θα επιτρέπεται η είσοδος στους επισκέπτες, έστω και με περιορισμούς Μέσα στο πλέ...

Όταν τμήμα από το δάπεδο του Ερεχθείου αποκατασταθεί
θα επιτρέπεται η είσοδος στους επισκέπτες, έστω και με περιορισμούς

Μέσα στο πλέον ιερό κτίριο της Ακρόπολης, το Ερέχθειο, θα μπορούν να μπαίνουν στο μέλλον οι επισκέπτες.

Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει μέχρι σήμερα, που τα μνημεία δεν είναι προσβάσιμα στο κοινό, μετά από λίγα χρόνια, εφόσον τμήμα από το δάπεδο του Ερεχθείου αποκατασταθεί, θα επιτρέπεται η είσοδος, έστω και με περιορισμούς.

Αυτό θα αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα για την πληρέστερη επαφή του κόσμου με τα μοναδικά μνημεία και ίσως και ένα πρόκριμα για το αν τελικά, στο απώτερο μέλλον, θα γίνει επισκέψιμος πάλι και ο Παρθενώνας.

Τη μελέτη με την οποία θα κλείσει η «χαίνουσα πληγή» μέσα στο Ερέχθειο, συζήτησε προχθές το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Το ζήτημα της διαμόρφωσης του εσωτερικού χώρου του Ερεχθείου εκκρεμεί από το 1986 που ολοκληρώθηκαν οι αναστηλωτικές εργασίες στο μνημείο.

Ο αναστηλωτής του μνημείου, αείμνηστος Αλέκος Παπανικολάου, είχε εκπονήσει μελέτη για την επίχωση στο εσωτερικό του, ενώ ακολούθησαν και δύο τεχνικές εκθέσεις από τον Δ. Μονοκρούσο. Η τωρινή μελέτη των Κ. Μαμαλούγκα και Διονυσίας Μιχαλοπούλου είναι η τροποποίηση και συμπλήρωση της αρχικής πρότασης του Α. Παπανικολάου.

Την παρουσίασαν ο πρόεδρος της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (ΕΣΜΑ) Χαράλαμπος Μπούρας και οι ίδιοι. Στην παρουσίαση μετείχαν ο διευθυντής Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων Δ. Σβολόπουλος και η διευθύντρια της Υπηρεσίας Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (ΥΣΜΑ) Βασιλική Ελευθερίου. Το Ερέχθειο κατά την αρχαιότητα είχε μια ειδική διαμόρφωση του εδάφους στο εσωτερικό του και το ανατολικό μέρος ήταν κατά 3 μ. ψηλότερο. Αυτό επειδή έπρεπε να στεγάσει δύο κύριες λατρείες σε δύο διαφορετικούς χώρους. Αποτελούσε τα άγια των αγίων της αρχαίας Αθήνας. Οι χριστιανοί το μετέτρεψαν σε εκκλησία, ο Τούρκος φρούραρχος σε χαρέμι και υπέστη καταστροφές κατά τον εθνικοαπελευθερωτικό μας αγώνα του 1821.

Τη «χαίνουσα πληγή» που έχει δημιουργηθεί στο εσωτερικό του θα προσπαθήσουν να την εξαλείψουν με πληρώσεις, καταχώσεις και δαπεδόστρωση οι επιστήμονες. Το μεγαλύτερο τμήμα θα είναι χωμάτινο, ενώ ένα μικρό τμήμα θα μαρμαροστρωθεί και άλλο θα μείνει ως έχει. Σε αυτό μειοψήφησε ο έφορος Ακροπόλεως Κ. Κίσσας και οι δύο γενικές διευθύντριες, που ζήτησαν ένα πιο ταπεινό υλικό. Όπως σε όλες τις παρεμβάσεις στην Ακρόπολη, και αυτή θα είναι απολύτως αναστρέψιμη.

Το κομψό οικοδόμημα του Ερεχθείου, που κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 421-406 π.Χ., αντικαθιστώντας τον παλαιότερο ναό της Αθηνάς Πολιάδας, ο οποίος βρισκόταν λίγο νοτιότερα και ήταν γνωστός ως «Αρχαίος ναός», ήταν από τα ιερότερα μνημεία της Ακρόπολης. 

Λαμπρό δείγμα του ώριμου ιωνικού ρυθμού, είχε ιδιόρρυθμη αρχιτεκτονική, ενώ στέγασε παλιές και νεότερες λατρείες θεών και ηρώων, όπως της Αθηνάς, του Ποσειδώνα-Ερεχθέα, του Ηφαίστου, του τοπικού ήρωα Βούτη κ.ά. 

Το μνημείο κάηκε τον 1ο αι. π.Χ. κατά τη διάρκεια επιδρομών, ενώ στους πρώιμους χριστιανικούς χρόνους μετατράπηκε σε εκκλησία της Θεομήτορος. Χρησιμοποιήθηκε ως παλάτι την εποχή της Φραγκοκρατίας (1204-1456) και ως χαρέμι επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 

Τα δεινά του, που συνεχίστηκαν και τον 19ο αιώνα με την απόσπαση μίας Καρυάτιδας και ενός κίονα από τον λόρδο Έλγιν και με την ανατίναξη τουρκικής οβίδας το 1827, πήραν τέλος τον περασμένο αιώνα, όταν μεταξύ 1979 και 1987, στο πλαίσιο των εργασιών της Ακρόπολης, «κέρδισε» όχι μόνο την αναστήλωσή του, αλλά και το βραβείο από τη Europa Nostra.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος , Το Βήμα