Ένας φαιοπράσινος φάκελος με τον τίτλο -στα γερμανικά- «Akropolis von Athen» (Η Ακρόπολις των Αθηνών) και την ένδειξη «Koenigreich G...
Ένας φαιοπράσινος φάκελος με τον τίτλο -στα γερμανικά- «Akropolis von Athen» (Η Ακρόπολις των Αθηνών) και την ένδειξη «Koenigreich Griechenland» (Βασίλειο της Ελλάδος) αποτελεί αδιάσειστο ντοκουμέντο ότι οι προσπάθειες της ελληνικής πολιτείας για τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα είχαν αρχίσει από την εποχή του Οθωνα.
Ο φάκελος των 223 εγγράφων, που καλύπτει χρονολογικά την περίοδο από το 1834 έως το 1842, είναι ουσιαστικά η πρώτη επίσημη κρούση του νεοσύστατου (μόλις το 1830) ελληνικού κράτους για επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα που είχε λεηλατήσει επί Τουρκοκρατίας ο λόρδος Ελγιν.
«Είναι χαρακτηριστικό δείγμα συγκροτημένου φακέλου» τονίζει η Χριστίνα Σάρρα, προϊσταμένη του Τμήματος Οργάνωσης και Μελετών των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, σε ένα εντυπωσιακής αισθητικής αρχιτεκτόνημα στο Ψυχικό, διατήρησαν σε καλή κατάσταση το ντοκουμέντο, η ύπαρξή του οποίου δεν ήταν ώς τώρα ευρέως γνωστή.
Έρχεται στο προσκήνιο με αφορμή την έκθεση «100 χρόνια Γενικά Αρχεία του Κράτους, 500 χρόνια Ιστορία» που θα φιλοξενηθεί στο Ίδρυμα Ευγενίδου από σήμερα ώς τις 30 Νοεμβρίου.
Εκείνα που έχουν ιδιαίτερη σημασία είναι τα τουλάχιστον 21 τεκμήρια τα οποία συνιστούν αντιπροσωπευτικά δείγματα της καταγραφής των πρώτων προσπαθειών για την αναστήλωση και την ανάδειξη του μνημείου, την αποκατάστασή του από τις παρεμβάσεις που είχε υποστεί, τον προϋπολογισμό που διατέθηκε για την εκτέλεση των αρχαιολογικών εργασιών, των ενεργειών για τη φύλαξη του μνημείου, αλλά και των προσπαθειών εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης για την επιστροφή των αναγλύφων του ναού της Απτέρου Νίκης.
Τον φάκελο με τα συγκεκριμένα έγγραφα συμπληρώνει το σχέδιο αναφοράς του γραμματέα της Επί των Εκκλησιαστικών Γραμματείας Ιάκωβου Ρίζου σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για το ίδιο θέμα στο Λονδίνο.
Μεταξύ των εκθεμάτων συμπεριλαμβάνεται η περίφημη Χάρτα του Ρήγα (τυπώθηκε το 1797 στη Βιέννη), από τα σημαντικότερα έργα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, που ενσαρκώνει το όραμα του Ρήγα για την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και θυμίζει τον πρωτεύοντα ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή των Βαλκανίων.
Αποτελείται από δώδεκα ανεξάρτητους χάρτες οι οποίοι, όταν εκτίθενται ενωμένοι, δείχνουν όλη τη Βαλκανική Χερσόνησο με την ιστορία, τα τοπωνύμιά της και πλήθος μυθολογικών και ιστορικών αναφορών.
Η επανάσταση
Ανάμεσα στα επίσημα έγγραφα του ελληνικού κράτους σταχυολογώντας ανασύραμε την ιδιόχειρη επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη - την έγραψε στη Βυτίνα στις 27 Απριλίου 1822 - στους οπλαρχηγούς και τους στρατιώτες που μετείχαν στην πολιορκία των Πατρών, αλλά και τον διορισμό του Κίτσου Τζαβέλλα στη θέση του προσωρινού αρχηγού της μοίρας των Ελαφρών Ταγμάτων στη Ναύπακτο, ένα χειρόγραφο ντοκουμέντο της ελληνικής διακυβέρνησης των πρώτων μετεπαναστατικών χρόνων που συντάχθηκε στο Ναύπλιο στις 8 Οκτωβρίου 1830 από τον πρώτο κυβερνήτη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους Ιωάννη Καποδίστρια.
Η έκθεση διαρθρώνεται σε εννέα χρονολογικές ενότητες. Περγαµηνοί κώδικες, σιγίλια, αρχιτεκτονικά σχέδια, φωτογραφίες, γυάλινες φωτογραφικές πλάκες, µποµπίνες κινηµατογραφικών ταινιών, δίσκοι µουσικής, έργα τέχνης, αντικείµενα λατρείας συνθέτουν, µαζί µε τα επίσηµα έγγραφα του ελληνικού κράτους, των ξένων διοικήσεων και τα έγγραφα των ιδιωτικών συλλογών, το εύρος των υποστρωµάτων και την πολυµορφία του υλικού που έχουν τα ΓΑΚ στα αρχεία και τις συλλογές τους.
Ντοκουμέντα
Μεταξύ άλλων συντηρήθηκαν από τα ΓΑΚ και θα μπορεί να δει ο επισκέπτης στην έκθεση το ψήφισμα της Ενωσης των Επτανήσων (1836), το πρόγραμμα της τελετής έναρξης του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837), το δραματολόγιο του Βασιλικού Θεάτρου για την περίοδο 1905-1906, βιβλίο πιστοποιητικών προσφύγων από τη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας (1927-1928).
Μεταξύ των εκθεμάτων συμπεριλαμβάνεται η περίφημη Χάρτα του Ρήγα (τυπώθηκε το 1797 στη Βιέννη), από τα σημαντικότερα έργα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, που ενσαρκώνει το όραμα του Ρήγα για την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και θυμίζει τον πρωτεύοντα ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή των Βαλκανίων.
Αποτελείται από δώδεκα ανεξάρτητους χάρτες οι οποίοι, όταν εκτίθενται ενωμένοι, δείχνουν όλη τη Βαλκανική Χερσόνησο με την ιστορία, τα τοπωνύμιά της και πλήθος μυθολογικών και ιστορικών αναφορών.
Η επανάσταση
Ανάμεσα στα επίσημα έγγραφα του ελληνικού κράτους σταχυολογώντας ανασύραμε την ιδιόχειρη επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη - την έγραψε στη Βυτίνα στις 27 Απριλίου 1822 - στους οπλαρχηγούς και τους στρατιώτες που μετείχαν στην πολιορκία των Πατρών, αλλά και τον διορισμό του Κίτσου Τζαβέλλα στη θέση του προσωρινού αρχηγού της μοίρας των Ελαφρών Ταγμάτων στη Ναύπακτο, ένα χειρόγραφο ντοκουμέντο της ελληνικής διακυβέρνησης των πρώτων μετεπαναστατικών χρόνων που συντάχθηκε στο Ναύπλιο στις 8 Οκτωβρίου 1830 από τον πρώτο κυβερνήτη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους Ιωάννη Καποδίστρια.
Η έκθεση διαρθρώνεται σε εννέα χρονολογικές ενότητες. Περγαµηνοί κώδικες, σιγίλια, αρχιτεκτονικά σχέδια, φωτογραφίες, γυάλινες φωτογραφικές πλάκες, µποµπίνες κινηµατογραφικών ταινιών, δίσκοι µουσικής, έργα τέχνης, αντικείµενα λατρείας συνθέτουν, µαζί µε τα επίσηµα έγγραφα του ελληνικού κράτους, των ξένων διοικήσεων και τα έγγραφα των ιδιωτικών συλλογών, το εύρος των υποστρωµάτων και την πολυµορφία του υλικού που έχουν τα ΓΑΚ στα αρχεία και τις συλλογές τους.
Ντοκουμέντα
Μεταξύ άλλων συντηρήθηκαν από τα ΓΑΚ και θα μπορεί να δει ο επισκέπτης στην έκθεση το ψήφισμα της Ενωσης των Επτανήσων (1836), το πρόγραμμα της τελετής έναρξης του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837), το δραματολόγιο του Βασιλικού Θεάτρου για την περίοδο 1905-1906, βιβλίο πιστοποιητικών προσφύγων από τη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας (1927-1928).
Πηγή: Χρ. Ιερείδης, Τα Νέα
Δεν υπάρχουν σχόλια