23 πόλεις, 20.000 χιλιόμετρα...

Τα ερείπια της αρχαίας αγοράς στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, δίπλα στη φυλακή του Αποστόλου Παύλου. Ο Απόστολος των Εθνών επισκέφθη...

Τα ερείπια της αρχαίας αγοράς στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, δίπλα στη φυλακή του Αποστόλου Παύλου. Ο Απόστολος των Εθνών επισκέφθηκε την πόλη δύο φορές, περί τα έτη 50 και 53.

Όταν ο πιστός λαός αναφέρεται στον Απόστολο Παύλο, του δίνει το όνομα «ο πρώτος μετά τον Έναν». Γιατί ο μεγάλος εκείνος διώκτης του χριστιανισμού, που μεταστράφηκε όταν τον συνέτριψε η εμπειρική συνάντησή του με τον Ιησού στον δρόμο προς τη Δαμασκό, ήταν ο πρώτος που τον διέδωσε στα έθνη. Τι μέλλον θα είχε άραγε ο χριστιανισμός εάν ο Απόστολος Παύλος δεν τον έβγαζε έξω από τα στενά όρια της Παλαιστίνης, ιδρύοντας τις πρώτες εκκλησίες σε πόλεις που αποτελούσαν μεγάλα κέντρα της αχανούς ρωμαϊκής οικουμένης; Καμία δίωξη, προπηλακισμός ή λιθοβολισμός, ούτε η ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε, δεν ανέκοψαν την ορμή του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος μέσα σε 20 χρόνια κάλυψε συνολική απόσταση 20.000 χιλιομέτρων.

Το οδοιπορικό αυτό καταγράφει η νέα σειρά ιστορικού ντοκιμαντέρ «Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου», μια συμπαραγωγή του ΟTE TV και της White Fox, σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Καραντινάκη. Αφηγητής είναι ο Στέλιος Μάινας. Πρόκειται για ένα road movie που ταξιδεύει σε 23 πόλεις, αλλά και σε ερειπωμένα μνημεία στη μέση του πουθενά, ακολουθώντας τις διαδρομές του αποστόλου σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ, Συρία, Τουρκία, Λίβανο και Ιταλία. Αναπτύσσεται σε έξι επεισόδια και η πρώτη τηλεοπτική μετάδοση θα γίνει από το ΟΤΕ History στις 29 Ιουνίου, ημέρα εορτής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Την επόμενη ημέρα, 30 Ιουνίου, θα γίνει επίσημη παρουσίαση της σειράς στη Ρώμη, τον τόπο όπου μαρτύρησε ο Απόστολος Παύλος, επί Νέρωνος, περί το έτος 67.

«Εκείνο που προσπαθήσαμε να αποτυπώσουμε είναι το δραματικό στοιχείο της σύγκρουσης του ήρωα με τον εαυτό του και με μια ολόκληρη αυτοκρατορία», λέει ο κ. Καραντινάκης. Στην ερώτηση τι θυμάται περισσότερο από τα γυρίσματα, απάντησε: «Ένα ντοκιμαντέρ για τον Απόστολο Παύλο αναμενόμενο ήταν να αντιμετωπίσει δυσκολίες, όπως και ο ήρωάς του, αφού ταξιδέψαμε σε περιοχές με έντονα προβλήματα.

Στη Συρία μπορέσαμε να μπούμε μόνο στη Δαμασκό, τα στρατιωτικά μπλόκα σε Ισραήλ και Λίβανο δημιουργούν αίσθηση εμπόλεμης ζώνης, ενώ την ώρα των γυρισμάτων στην Αγία Σοφία, στις 12 Ιανουαρίου, έγινε δίπλα μας, στην πλατεία Σουλταναχμέτ, το τρομοκρατικό χτύπημα που έκοψε το νήμα της ζωής 10 ανθρώπων».

«Θαυμαστά» γεγονότα

Διανύοντας χιλιάδες χιλιόμετρα, αναμενόμενα είναι και κάποια «θαυμαστά» γεγονότα, όπως η ιστορία της κυρίας Δήμητρας, την οποία μοιράστηκε μαζί μας η κ. Αναστασία Μάνου, διευθύνουσα σύμβουλος και παραγωγός της White Fox. «Ο Τούρκος αρχαιολόγος που μας πήγε στη φυλακή του Αποστόλου Παύλου, μη επισκέψιμη ακόμη, στον αρχαιολογικό χώρο της Εφέσου, μας είπε ότι επί 70 ολόκληρα χρόνια η κυρία Δήμητρα, Ρωμηά βεβαίως, πήγαινε με τη σκούπα της και καθάριζε τον χώρο. Η ιστορία της δεν υπάρχει στο ντοκιμαντέρ, αφού η κυρία Δήμητρα πέθανε πέρυσι, σε ηλικία 101 ετών. Έχει όμως καταγραφεί από τον Τούρκο αρχαιολόγο που της πήρε συνέντευξη, εντυπωσιασμένος από την πίστη και την αφοσίωσή της». Την ιστορική και θεολογική επιμέλεια της σειράς ανέλαβε ομάδα θεολόγων-ιστορικών της Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω, ενώ πολύτιμες ερμηνείες για το έργο του Αποστόλου Παύλου καταθέτουν ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας και θεολόγοι εγνωσμένου κύρους, ακαδημαϊκοί και πανεπιστημιακοί δάσκαλοι.

«Με τα σημερινά δεδομένα, ο Απόστολος Παύλος είναι ολίγον τι επαναστάτης», λέει στο ντοκιμαντέρ ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος. «Είναι εκείνος που στη Σύνοδο των Αποστόλων είπε ότι η διδασκαλία του Χριστού δεν είναι για μια ορισμένη κατηγορία ανθρώπων, δηλαδή τους Ιουδαίους, τους Εβραίους. Είναι για όλον τον κόσμον, και για τους εθνικούς, δηλαδή τους ειδωλολάτρες. Αυτό έγινε σημείο συγκρούσεως μεταξύ των αποστόλων. Από τότε ο Απόστολος Παύλος έβαλε στόχο του να βρει τους Έλληνες, τους εθνικούς».

Το θέμα που επέλυσε η πρώτη Αποστολική Σύνοδος της Ιερουσαλήμ, το έτος 48, χάρη στο ανοιχτό μυαλό του Αποστόλου Παύλου, ήταν η αποδοχή των εθνικών στον χριστιανισμό, χωρίς να απαιτείται από αυτούς να τηρούν τον μωσαϊκό νόμο, αξίωση που τους έβρισκε αντίθετους. Χωρίς αυτό το άνοιγμα, ο χριστιανισμός μπορεί να έμενε η θρησκεία μιας ομάδας πιστών μέσα στον ιουδαϊκό κόσμο. Αυτή όμως είναι μίι ανθρώπινη υπόθεση, θα πει η Εκκλησία, ενώ ο χριστιανισμός είναι υπόθεση του Θεού, που «εξαπέστειλε τον Υιόν αυτού», όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου.

Εδώ μπαίνουν οι Έλληνες. Όπως μας είπε ο κ. Ιωάννης Καραβιδόπουλος, ομότιμος καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, «το πλήρωμα του χρόνου μπορεί να σημαίνει ότι ο κόσμος είχε κυριευτεί πλήρως από το κακό. Ωστόσο, το πλήρωμα του χρόνου μπορεί να ήταν επίσης ο ενοποιημένος διοικητικά και πολιτιστικά ελληνορωμαϊκός κόσμος, όπου όλοι μιλούσαν την ελληνική γλώσσα, στοιχεία που βοήθησαν στη διάδοση του χριστιανισμού».

Έχοντας γεννηθεί στην Ταρσό της Κιλικίας (μεταξύ 5-15 μ.Χ.), ο Απόστολος Παύλος, Ιουδαίος στην καταγωγή αλλά και Ρωμαίος πολίτης, μεγάλωσε σε περιβάλλον με ελληνικό πολιτισμό, αφού η γενέτειρά του ήταν μεγάλο κέντρο του ελληνιστικού κόσμου. Κατείχε την ελληνική γλώσσα, ενώ στη συνέχεια έλαβε ιουδαϊκή παιδεία, δίπλα στον ονομαστό νομοδιδάσκαλο Γαμαλιήλ. Πολύτιμα εφόδια για τον μεγαλοφυή Απόστολο των Εθνών, που άλλαξε, όσο λίγοι, την πορεία της ανθρωπότητας. Έχοντας ιουδαϊκή παιδεία, ήξερε πώς να απευθυνθεί στις ιουδαϊκές κοινότητες, ενώ η ελληνική γλώσσα ήταν το εργαλείο με το οποίο προσέγγιζε τους εθνικούς. Σε αυτήν έγραψε τις επιστολές, με τις οποίες απαντούσε στις ερωτήσεις που του έθεταν οι πιστοί των εκκλησιών που είχε ιδρύσει. Οι Επιστολές προς Θεσσαλονικείς, τα πρώτα κείμενα του πρώτου αυτού θεολόγου του χριστιανισμού, είναι και τα πρώτα κείμενα της Καινής Διαθήκης.

Πηγή: Ε. Τραϊου, Καθημερινή