«Δεχόμαστε μια νέα κατασκευή πάνω στο αρχαίο θέατρο της Ζέας;» . Αυτό ήταν το ερώτημα που κλήθηκαν να απαντήσουν τα μέλη του Κεντρικού...
«Δεχόμαστε μια νέα κατασκευή πάνω στο αρχαίο θέατρο της Ζέας;». Αυτό ήταν το ερώτημα που κλήθηκαν να απαντήσουν τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) κατά την παρουσίαση των μελετών ανάδειξης του μνημείου, το οποίο κατασκευάστηκε αρχές του 3ου αι. π.Χ. και είχε ως πρότυπό του το μεγάλο διονυσιακό θέατρο της Αθήνας.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι διατηρεί ελάχιστα ίχνη του παρελθόντος κι αυτό που ουσιαστικά βλέπει κανείς είναι τα λαξεύματα της θεμελίωσής του πάνω στον βράχο. Έχει όμως και κάτι ακόμα που το κάνει ξεχωριστό. Είναι το μοναδικό αρχαίο δημόσιο κτίριο που έχει διασωθεί στον Πειραιά.
Τα κατάλοιπα του θεάτρου αυτού είναι πενιχρά, αλλά ενδεικτικά της γεωμετρίας του (είχε ως πρότυπο το μεγάλο θέατρο Διονύσου των Αθηνών). Αρχαίο υλικό για μια κλασικού τύπου αναστήλωση δεν υπάρχει.
Το ΚΑΣ δεν άργησε να απαντήσει στο ερώτημα που τέθηκε. Οι προτάσεις των μελετητών για την τοποθέτηση μιας μεταλλικής συναρμολογούμενης κατασκευής στο κοίλο του θεάτρου (αντί εδωλίων), που θα εδράζει σε σημεία εκτός των αρχαίων λαξεύσεων, κρίθηκαν κατάλληλες. Δεν έλειψαν βέβαια και οι παρατηρήσεις ως προς τη μείωση της κατασκευής, η οποία θα φέρει ξύλο στο πάνω μέρος στο χρώμα του φυσικού βράχου και θα μπορεί να αποσυναρμολογηθεί. Αποφάσισαν να γίνει μια «αναπαράσταση» του κοίλου του με μια μεταλλική κατασκευή πλήρως αναστρέψιμη, η οποία δεν θα ακουμπά στα αρχαία. Τα καθίσματα θα είναι ξύλινα.
Έτσι, το μνημείο, σε συνδυασμό και με την αποκατάσταση τμήματος της πρώτης σειρά εδωλίων, θα αποκτήσει μέρος της αρχικής μορφής του και θα μπορεί να αναγνωρίζεται, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα, καθώς πολλοί περνούν το μνημείο για τον αύλειο χώρο του αρχαιολογικού μουσείου.
Το πρόγραμμα ελπίζει βασίμως σε ένταξη στο ΕΣΠΑ. Έχει και τη σύμφωνη γνώμη της Περιφέρειας. Εφόσον ενταχθεί, το θέατρο θα είναι έτοιμο τρία χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών. Το παλιό μουσείο θα χρησιμοποιηθεί για περιοδικές εκθέσεις, όπως λέει η κα Χρυσουλάκη, και επίσης θα γίνει εκεί καφέ που θα λειτουργεί και ώρες που το μουσείο δεν θα είναι ανοιχτό.
Στη συνεδρίαση ειπώθηκαν κι άλλα σημαντικά. Όπως το σχέδιο για τη μετατροπή του οικοδομικού τετραγώνου στο οποίο ανήκει το μνημείο (μαζί με το παλιό, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά και την υπαίθρια γλυπτοθήκη) σε πολιτιστικό κέντρο του Πειραιά. «Έχουν γίνει όλες οι προκαταρκτικές συζητήσεις με την Περιφέρεια και τον Δήμο, καθώς και με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά που έχει ζητήσει την επανάχρηση του Αρχαίου Θεάτρου Ζέας για να χρησιμοποιείται τα καλοκαίρια σε φεστιβάλ αρχαίου δράματος και σοβαρής μουσικής» δήλωσε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, Στέλλα Χρυσουλάκη, που παραβρέθηκε στη συνεδρίαση μαζί με τους μελετητές.
Τις προτάσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων για τη δημιουργία του πολιτιστικού αυτού κέντρου στην καρδιά του Πειραιά, που θα αναβαθμίσει το αστικό περιβάλλον, θα συμβάλλει στην αύξηση της επισκεψιμότητας του αρχαιολογικού Μουσείου και θα εντάξει το αρχαίο θέατρο της Ζέας στη σύγχρονη ζωή της πόλης, έχει υιοθετήσει και ο Δήμος Πειραιά που με τη σειρά του σχεδιάζει μια ολοκληρωμένη αστική παρέμβαση στην περιοχή.
Όπως αναφέρθηκε στο ΚΑΣ, προβλέπεται η πεζοδρόμηση της κεντρικής λεωφόρου που διέρχεται από το θέατρο και η σύνδεση του παλιού λιμανιού με το λιμάνι της Ζέας, ενώ το κέντρο πολιτισμού θα αποτελεί την αφετηρία όλων των πολιτιστικών διαδρομών του Πειραιά. Διαδρομές που θα ενώνουν μνημεία της πόλης, η οποία σήμερα στερείται επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων.
Το αρχαίο θέατρο της Ζέας κατασκευάστηκε τον 2ο αι. π.Χ. όταν έφυγαν οι Μακεδόνες από την Αθήνα και εκείνη ανέκτησε την Δήλο. Έχει βρεθεί ενεπίγραφη στήλη με δωρητές, χρονολογούμενη εκείνη την περίοδο. Από την ανωδομή του σώζονται ελάχιστα στοιχεία, κυρίως περιμετρικά ίχνη από ισχυρές κατασκευές επί των οποίων εδράστηκε, ενώ κάπως περισσότερα είναι τα στοιχεία της ορχήστρας και κάποιων κερκίδων, που έχουν φτάσει μέχρι τις μέρες μας. Ανασκάφηκε το 1881 οπότε αποκαλύφθηκαν 13 κερκίδες και 14 κλίμακες. Ό,τι βλέπουμε σήμερα, είναι κυρίως το υπόβαθρο του θεάτρου (λαξεύσεις επί των οποίων είχαν τοποθετηθεί τα εδώλια) που είχε διάμετρο 66,6 μ. η σκηνή του ήταν 180 τετραγωνικά μέτρα (36 επί 5).
Όπως είναι τώρα, με δυσκολία κατανοεί κανείς ακόμα και την ύπαρξή του. Εκτός των άλλων, συνθλίβεται από τεράστιους όγκους των σύγχρονων κατασκευών που έχουν κτισθεί γύρω. Οι οποίες σε κάποιο βαθμό κυρίευσαν τα άκρα του κοίλου, που τώρα θα γίνει μικρότερο γι’ αυτό τον λόγο. Το μεταλλικό πλέγμα θα τοποθετηθεί σε έξι σειρές, αντί για οκτώ όπως είχε προγραμματιστεί αρχικά και η χωρητικότητα του μνημείου θα είναι 600 θεατές (αντί 800 που είχε ζητηθεί). Όλες οι παρεμβάσεις θα είναι απολύτως αναστρέψιμες.
Δεν υπάρχουν σχόλια