Σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αρητιάδα, το νησί της Κερασούντας

H επιγραφή του 14ου αι. που βρέθηκε στην Αρητιάδα [Credit: AA] Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τις εκβολές του Ασκάνιου ποταμού, ένα ναυτικό ...

H επιγραφή του 14ου αι. που βρέθηκε στην Αρητιάδα [Credit: AA]

Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τις εκβολές του Ασκάνιου ποταμού, ένα ναυτικό μίλι από την παραλία της Κερασούντας. Οι αρχαίοι Έλληνες την ονόμαζαν Αρητιάδα προς τιμή του θεού Άρη, σήμερα λέγεται Γκιρεσούν Αντασί (Giresun Adası), δηλαδή το νησί της Κερασούντας.

Η Αρητιάδα ταυτιζόταν με τις Στυμφαλίδες Όρνιθες, τις Αμαζόνες και τους Αργοναύτες, ενώ έχει και πλούσιο βυζαντινό παρελθόν. Είναι το μοναδικό νησί που κατοικούνταν στη νότια ακτή του Εύξεινου Πόντου.

Από το 2009 εκεί διεξάγονται συστηματικά αρχαιολογικές έρευνες. Επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας είναι ο καθηγητής στο Τμήμα Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου της Κερασούντας Γκαζανφέρ Ιλτάρ, ο οποίος ανακοίνωσε ότι για πρώτη φορά εντοπίστηκε επιγραφή.

H επιγραφή του 14ου αι. που βρέθηκε στην Αρητιάδα [Credit: AA]

Η γραφή είναι στη μεσαιωνική ελληνική γλώσσα, πάνω σε τερακότα, διαστάσεων 30 επί 50 εκατοστών, που ενσωματώθηκε στο πάτωμα ενός πυργίσκου. Το εύρημα χρονολογήθηκε στον 14ο αιώνα, την εποχή του Αλέξιου Γ’ του Μεγαλοκομνηνού. Μέσα από την επιγραφή οι ανασκαφείς πληροφορούνται ότι στην Αρητιάδα πολλά οχυρωματικά έργα έγιναν με εντολή της αρχόντισσας Μαρίας, συζύγου του πιγκέρνη Κυριάκου και νύφης του κυβερνήτη της Κερασούντας, Ρουστάμ.

Από το ίδιο κείμενο προκύπτουν και οι στρατηγικής σημασίας γάμοι μελών της δυναστείας των Κομνηνών με Τουρκμάνους μπέηδες.

Αεροφωτογραφία της Αρητιάδας [Credit: AA]

Ο Γκαζανφέρ Ιλτάρ θεωρεί ότι η επιγραφή δίνει πολλά ψήγματα πληροφοριών που ανοίγουν άλλες ερευνητικές προοπτικές. Όπως εξηγεί, ο τίτλος του πιγκέρνη (οινοχόου, στην κυριολεξία) είναι πολύ σημαντικός σε διπλωματικό επίπεδο, καθώς αυτός που τον κατείχε ανήκε στον στενό κύκλο του αυτοκράτορα.

«Ως εκ τούτου, καταλαβαίνουμε ότι ο κυβερνήτης της Κερασούντας εκείνη την περίοδο ήταν πολύ κοντά στον αυτοκράτορα της Τραπεζούντας», προσθέτει ο καθηγητής. 

«Η σημασία της επιγραφής αυξάνεται ακόμη περισσότερο καθώς αποκαλύπτει τις σχέσεις στην περιοχή κατά το παρελθόν. Πρόκειται για ένα μοναδικό έργο γραμμένο σε αλφάβητο μίας περιφέρειας της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας». Ο Ιλτάρ πρόσθεσε ότι οι αρχαιολογικές ανασκαφές θα συνεχιστούν στο νησί και το 2022.

Πηγή: PontosNews, The Archaeology News Network