[Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] Ένα τεράστιο, σπάνιο φορτίο με μαρμάρινα αντικείμενα ηλικίας 1.800...
 |
| [Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] |
Ένα τεράστιο, σπάνιο φορτίο με μαρμάρινα αντικείμενα ηλικίας 1.800 ετών, που μετέφερε ένα εμπορικό πλοίο που ναυάγησε κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, αποκαλύφθηκε στα παράκτια ύδατα του Moshav Beit Yanai, βόρεια της Νετάνια στο Ισραήλ, μόλις 200 μ. από την ακτή.
Πρόκειται για το παλαιότερο θαλάσσιο φορτίο του είδους του που είναι γνωστό στην Ανατολική Μεσόγειο, και αποτελείται από κορινθιακά κιονόκρανα διακοσμημένα με φυτικά μοτίβα, μερικώς σκαλισμένα κιονόκρανα και ένα τεράστιο μαρμάρινο επιστύλιο, μήκους έως και 6 μέτρων. Η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων (IAA) εκτιμά ότι πρόκειται περίπου για 44 τόνους αρχιτεκτονικών κομματιών μαρμάρου της ρωμαϊκής περιόδου. Φαίνεται ότι αυτά τα πολύτιμα αρχιτεκτονικά στοιχεία προορίζονταν για ένα υπέροχο δημόσιο κτήριο — ένα ναό ή ίσως θέατρο.
Πριν από λίγες εβδομάδες, ο Gideon Harris, ένας έμπειρος κολυμβητής, επικοινώνησε με την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων και ανέφερε ότι παρατήρησε αρχαίες στήλες ενώ κολυμπούσε στη θάλασσα στην παραλία Beit Yanai.
 |
| [Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] |
 |
| [Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] |
Αυτή η αναφορά έγινε δεκτή με ευγνωμοσύνη από τον Koby Sharvit, Διευθυντή Ενάλιας Αρχαιολογίας στην Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων: «Γνωρίζουμε την ύπαρξη αυτού του φορτίου ναυαγίου εδώ και πολύ καιρό», λέει, «αλλά δεν γνωρίζαμε το ακριβές σημείο του καθώς ήταν καλυμμένο από άμμο και επομένως δεν μπορούσαμε να το ερευνήσουμε. Οι πρόσφατες καταιγίδες πρέπει να αποκάλυψαν το φορτίο και χάρη στη σημαντική έκθεση του Gideon, καταφέραμε να καταγράψουμε τη θέση του και να πραγματοποιήσουμε προκαταρκτικές αρχαιολογικές έρευνες, οι οποίες θα οδηγήσουν σε ένα εις βάθος ερευνητικό έργο».
Από τη θέση και τη γωνία του φορτίου στον πυθμένα της θάλασσας, είναι προφανές ότι το πλοίο που μετέφερε το φορτίο ναυάγησε εδώ αφού το πλήρωμα του πλοίου αντιμετώπισε καταιγίδα στα ρηχά νερά και έριξε άγκυρα σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να αποτρέψει την προσάραξη του πλοίου. «Τέτοιες καταιγίδες συχνά ξεσπούν ξαφνικά κατά μήκος της ακτής της χώρας», λέει ο Sharvit, «και λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων ελιγμών των πλοίων, συχνά σύρονται στα ρηχά νερά και ναυαγούν».
«Από το μέγεθος των αρχιτεκτονικών στοιχείων, μπορούμε να υπολογίσουμε τις διαστάσεις του πλοίου. Μιλάμε για ένα εμπορικό πλοίο που θα μπορούσε να αντέξει φορτίο τουλάχιστον 200 τόνων», προσθέτει ο Sharvit. «Αυτά τα ωραία αρχιτεκτονικά μέλη είναι χαρακτηριστικά μεγάλων, μεγαλοπρεπών δημόσιων κτηρίων. Ακόμη και στη Ρωμαϊκή Καισάρεια, τέτοια αρχιτεκτονικά στοιχεία κατασκευάζονταν από τοπική πέτρα καλυμμένη με λευκό σοβά για να φαίνεται σαν μάρμαρο. Εδώ μιλάμε για γνήσιο μάρμαρο».
 |
| [Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] |
 |
| [Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] |
«Δεδομένου ότι είναι πιθανό ότι αυτό το μαρμάρινο φορτίο προερχόταν από την περιοχή του Αιγαίου ή της Μαύρης Θάλασσας, στην Τουρκία ή την Ελλάδα, και δεδομένου ότι ανακαλύφθηκε νότια του λιμανιού της Καισάρειας, φαίνεται ότι προοριζόταν για ένα από τα λιμάνια κατά μήκος της νότιας ακτής της Λεβαντίνης, στο Ασκελόν ή τη Γάζα, ή πιθανώς ακόμη την Αλεξάνδρεια στην Αίγυπτο».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η έκθεση του Gideon Harris στην Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων οδήγησε στην επίλυση ενός μακροχρόνιου ερευνητικού ζητήματος: «Οι αρχαιολόγοι ερευνούν εδώ και καιρό εάν τα εισαγόμενα αρχιτεκτονικά στοιχεία της ρωμαϊκής περιόδου ήταν πλήρως επεξεργασμένα στις χώρες προέλευσής τους ή αν μεταφέρθηκαν σε μερικώς λαξευμένη μορφή και σκαλίστηκαν και διαμορφώθηκαν στον τόπο προορισμού τους. Το εύρημα αυτού του φορτίου επιλύει το συζητούμενο ζήτημα, καθώς είναι προφανές ότι τα αρχιτεκτονικά στοιχεία έφυγαν από τον χώρο του λατομείου ως βασική πρώτη ύλη ή μερικώς κατεργασμένα και ότι διαμορφώθηκαν και έλαβαν την τελική τους μορφή στο εργοτάξιο, είτε από ντόπιους καλλιτέχνες και τεχνίτες είτε από καλλιτέχνες που μεταφέρθηκαν στην τοποθεσία από άλλες χώρες, όπως και ειδικοί καλλιτέχνες ψηφιδωτών που ταξίδευαν από τοποθεσία σε τοποθεσία μετά από έργα που τους είχαν ανατεθεί».
 |
| [Credit: Underwater archaeology unit at the Israel Antiquities Authority] |
Ο Sharvit επιβεβαίωσε ότι δεν υπάρχουν ορατά υπολείμματα του πλοίου στον πυθμένα της θάλασσας. Δήλωσε ότι η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων θα ξεκινήσει μια υποβρύχια ανασκαφή με φοιτητές από το Πανεπιστήμιο του Rhode Island την επόμενη εβδομάδα με την ελπίδα να ανακαλύψουν εμποτισμένο ξύλο κάτω από τα τεράστια μαρμάρινα τετράγωνα ή έναν κοντινό υποβρύχιο αμμόλοφο που μπορεί να έχει θάψει και να έχει διατηρήσει μέρη του πλοίου.
Σύμφωνα με τον Eli Escusido, Διευθυντή της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων: «Η αναφορά του Gideon αποτυπώνει την αξία της ευαισθητοποίησης ενός πολίτη σχετικά με τις αρχαιότητες και ακόμη περισσότερο τη σημασία της αναφοράς τους στην Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων. Η συνεργασία της κοινότητας παίζει σημαντικό ρόλο στην αρχαιολογική έρευνα. Παρακαλούμε τους πολίτες που συναντούν αρχαιότητες στη θάλασσα να σημειώνουν την ακριβή τοποθεσία και να μας καλούν στον χώρο. Αυτό παρέχει ανεκτίμητες πληροφορίες που συμβάλλουν στην ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας».
Δεν υπάρχουν σχόλια