Αρχαιοκαπηλία δεν είναι μόνο η πώληση και η αγορά αρχαίων ευρημάτων αλλά και η εκμετάλλευση τους από τις πολιτικές ηγεσίες διαχρονικά για ίδ...
Αρχαιοκαπηλία δεν είναι μόνο η πώληση και η αγορά αρχαίων ευρημάτων αλλά και η εκμετάλλευση τους από τις πολιτικές ηγεσίες διαχρονικά για ίδιον όφελος, αναφέρει μεταξύ άλλων ο επίτιμος καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής των Ανασκαφών του Ακρωτηρίου Θήρας, Χρίστος Ντούμας στη συνέντευξη που παραχώρησε στη Χαρά Καπότου και το Santorini Magazine.
Ο καθηγητής χαρακτήρισε αρχαιοκαπηλία να εκμεταλλεύεσαι αυτό που διαχειρίζεσαι για όφελός σου, μίλησε για τα εργαστήρια συντήρησης των ευρημάτων του Ακρωτηρίου που είναι κλειστά τα τελευταία 3 χρόνια καθώς δεν χρηματοδοτούνται, με το Υπουργείο Πολιτισμού να σιωπά. Για την επίσπευση της έκθεσης των τοιχογραφιών του Ακρωτηρίου στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η συντήρηση τους αλλά και για το ταξίδι της αδήλωτης και “σιδηροδέσμιας”, Δαιδαλικής Κόρης στην Ιταλία μετά την σύντομη έκθεση της στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας.
Μας έκανε την τιμή να τον συναντήσουμε και να συνομιλήσουμε στο σπίτι του, που δεν είναι άλλο από τον Προϊστορικό Οικισμό του Ακρωτηρίου που τον μελετά περισσότερο από 50 χρόνια.
Σε ποιο σημείο βρίσκεται τώρα η ανασκαφή του Ακρωτηρίου με δεδομένη τη διακοπή της χρηματοδότησης της εξαιτίας του πολέμου της Ρωσίας με την Ουκρανία; (Σημ. Η ανασκαφή του Ακρωτηρίου Θήρας χρηματοδοτείτο από χορηγίες του Ρώσου Γιεβγκένι Κασπέρσκυ και επίτιμου Δημότη Θήρας)
Όπως βλέπεται δεν έχει σταματήσει η τουριστική κίνηση στο Ακρωτήρι και αποφέρει έσοδα στο Δημόσιο. Αν η ανασκαφή είχε το 1% από αυτά θα αρκούσε να λειτουργήσει χωρίς να διακόψει καθόλου τις εργασίες. Κυρίως τα εργαστήρια συντήρησης γιατί εκεί έχουμε μείνει πολύ πίσω. Υπάρχουν πολλές τοιχογραφίες ασυντήρητες. Δυστυχώς τα τελευταία 3 χρόνια τα εργαστήρια είναι κλειστά και της κεραμικής και των τοιχογραφιών αλλά και των άλλων ειδικοτήτων όπως είναι τα μπρούντζινα, τα οργανικά κλπ. Η συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο με την Ουκρανία, με το να στείλει όπλα μας έβαλε στη μη ουδέτερη πλευρά. Επομένως η Ρωσική Κυβέρνηση απαγόρευσε στον χορηγό μας (Γιεβγκένι Κασπέρσκυ) να μας χορηγεί. Τα τελευταία 7 χρόνια η ανασκαφή συντηρούνταν από τη χορηγία του . Ο οποίος όταν έγινε όλο αυτό μου έστειλε ένα μήνυμα πολύ ζεστό «Ελπίζω να μην κρατήσει πολύ αυτή η απαγόρευση».
To Υπουργείο Πολιτισμού;
Το ενημέρωσα για όλα αυτά και δεν έχω πάρει καμία απάντηση.
Τι προβλέπεται με την εμπειρία που έχετε;
Η εμπειρία μου λέει ότι οι πολιτικές ηγεσίες διαχρονικά είναι αρχαιοκάπηλοι. Καπηλεύονται τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Τι σημαίνει καπηλεία; Χρησιμοποιώ πράγματα που δεν μου ανήκουν προς ίδιον όφελος. Όταν βγαίνει ο κάθε πολιτικός οποιασδήποτε παράταξης και λέει κοιτάξτε εμείς τι έχουμε κάνει ή έχουμε φτιάξει. Εμείς δεν έχουμε φτιάξει τίποτα. Τι δουλειά έχω εγώ με αυτά που έχω φέρει στο φως εδώ στο Ακρωτήρι; Δεν είναι δικά μου. Εγώ είμαι απλός υπηρέτης τους και η συμπεριφορά μου απέναντι τους θα δείξει και αν τα σέβομαι ή όχι.
Αυτό εννοείται αρχαιοκαπηλία
Αρχαιοκαπηλία δεν σημαίνει μόνο να πουλάς κάτι και να πληρώνεσαι για αυτό. Αυτό έχει μειωθεί αρκετά στην Ελλάδα και από την νομοθεσία που δημιουργήθηκε από διάφορες κυβερνήσεις αλλά και από την δυσκολία που υπάρχει να διακινηθούν. Αρχαιοκαπηλία είναι και να εκμεταλλεύεσαι αυτό που διαχειρίζεσαι για όφελος σου. Δηλαδή, αν βγω εγώ να παραστήσω στον καμπόσο για αυτά που μελετάω, είναι καπηλεία.
Η δημιουργία μουσείων είναι καπηλεία; Είχατε τοποθετηθεί για αυτό στο παρελθόν
Όχι στις Κυκλάδες ο άνθρωπος που άνοιξε μουσείο σε κάθε νησί και νησάκι ήταν ο Ν. Ζαφειρόπουλος. Ακούσατε ποτέ αυτόν ή οποιονδήποτε άλλον συνεργάτη να καπηλεύονται αυτό για να προβάλλουν τον εαυτό τους; Εχετε ακούσει ποτέ τίποτα από τον Ζαφειρόπουλο για τον ίδιο; Ήταν προϊστάμενος μου για 3 χρόνια και το μόνο που έχω να πω για αυτόν είναι, Κολοσσός σεμνότητας, Κολοσσός γνώσεων και ήθους.
Πριν δυο χρόνια εκτεθήκανε και οι τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας έχετε κάτι να πείτε για αυτό;
Ναι, δεν έχει ολοκληρωθεί η συντήρηση στις τοιχογραφίες που εκτίθενται στο Μουσείο, το τελευταίο ρετούς. Γιατί οι συντηρητές μας,σκόπιμα δεν κάνουν το τελευταίο φινίρισμα για να ταλαιπωρείται όσο γίνεται λιγότερο το έργο τέχνης. Αφήνανε για συμπλήρωση, «στοκάρισμα», των αρμών από τα σπαράγματα να γίνει στο τέλος, προκειμένου να ενταχθούν στο Μουσείο. Δυστυχώς η επίσπευση της έκθεσης στο Μουσείο δεν επέτρεψε να γίνουν αυτές οι εργασίες. Υποφωτίζονται κιόλας, ίσως για να κρύψει και αυτό, δεν ξέρω. Θα μπορούσε να αρχίσει η έκθεση με ολοκληρωμένη τη συντήρηση και να μας υποδείξει η πολιτεία ποια προτείνει για να εκθέσει ώστε σιγά σιγά, με την χρηματοδότηση βέβαια που απαιτείται, να ετοιμάσουμε την έκθεση. Εγώ δεν είμαι θεσμικός παράγοντας για να ακούνε τη γνώμη μου είμαι ιδιώτης.
Κινδυνεύουν οι τοιχογραφίες σε αυτή τη μορφή που εκτίθενται στο Μουσείο;
Κάθε μετακίνηση σε αυτή τη μορφή ενέχει και κινδύνους. Καλό θα ήτανε έστω και εκεί που είναι, να γίνει η συντήρηση ώστε να είναι εύκολη η μετακίνηση τους για οποιοδήποτε σκοπό.
Εκτέθηκε πέρυσι και η Κόρη της Θήρας στο Αρχαιολογικό Μουσείο για λίγο, έχει όμως μεταφερθεί στην Ιταλία και αναμένουμε την επιστροφή της. Τι έχετε να πείτε για αυτό;
Εκτέθηκε σιδηροδέσμια. Θα σας πω αυτό που είπα στην αρχή Αρχαιοκαπηλία γιατί είναι αδημοσίευτη.
Δεν ξέρουμε εάν συμβεί ένα κακό στη μετακίνηση της με αεροπλάνο, πλοίο, ή αυτοκίνητο, γίνει ένα δυστύχημα και χαθεί δεν θα ξέρουμε αν υπήρχε κιόλας αδημοσίευτη όπως είναι.
Τι εννοείται αδημοσίευτη;
Είχε αναλάβει να το δημοσιεύσει ο μακαρίτης ο Χαράλαμπος Σιγάλας, ήταν όμως αναβλητικός, πιέσαμε πολλές φορές δεν έγινε. Εγώ δεν έχω αρμοδιότητα να παρέμβω και ούτε είμαι ειδικός για να προχωρήσω σε δημοσίευση. Η πολιτεία η Εφορία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων θα έπρεπε από τους ανθρώπους της που ειδικεύονται στην κλασσική γλυπτική ή το Υπουργείο Πολιτισμού να αναθέσει σε κάποιον να την μελετήσει. Επειδή είναι μοναδικό εύρημα δεν νομίζω να είχε δυσκολία.
Τι σημαίνει αδημοσίευτη ;
Μελέτη για να αναδείξει το στιλ, την εποχή και την μοναδικότητα του μνημείου.
Καταλαβαίνω από αυτά που λέτε ότι καλό είναι τα ευρήματα να παραμένουν στη χώρα την οποία ανακαλύπτονται.
Ναι αυτό είναι ένας κανόνας θα μπορούσε να γίνουν εξαιρέσεις αλλά όχι για μοναδικά πράγματα. Τον Ηνίοχο των Δελφών θα τον πήγαινε κανείς πουθενά στο εξωτερικό; Η Κόρη της Σαντορίνης είναι μοναδική, ένα παρόμοιο εύρημα είναι η Dame d’Auxerre (σημ. εκτίθεται στο Λούβρο από το 1907)που είναι μόλις 70εκατοστά συγκρίνεται αυτό το μοναδικό μνημείο με κάτι άλλο; Ακόμα και ένα τσούγκρισμα να πάθει είναι μείον.
Ποιος είναι ο Χρίστος Ντούμας
Ο Χρήστος Ντούμας ή Χρίστος Ντούμας (Πάτρα 1933), είναι Έλληνας καθηγητής αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο Αθηνών.
Από το 1960 έως το 1980, ήταν έφορος αρχαιοτήτων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στην Ακρόπολη Αθηνών, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και στα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Διεξήγαγε ανασκαφές και διοργάνωσε εκθέσεις σε μουσεία σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Ο Ντούμας υπήρξε επίσης επιμελητής των προϊστορικών αρχαιοτήτων στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα. Ακόμα ανέλαβε τη διεύθυνση αρχαιοτήτων και τη διεύθυνση συντήρησης αρχαιοτήτων στο Υπουργείο Πολιτισμού. Από το 1975, ανέλαβε τη διεύθυνση των ανασκαφών στο Ακρωτήρι της Θήρας αντικαθιστώντας τον Σπυρίδωνα Μαρινάτο, όπου βρίσκεται έως και σήμερα.
Έχει εκδόσει διάφορες μελέτες, καθώς και άρθρα και βιβλία σχετικά με τον Αιγιακό πολιτισμό και την αρχαιολογία.
Doumas, C. & Papazoglu, L. (1980). «Santorini tephra from Rhodes». Nature 287 (5780): 322–324. doi:10.1038/287322a0.
Doumas, C. (1992). The Wall Paintings of Thera. Athens: The Thera Foundation. ISBN 960-220-274-2.
Doumas, C. (1983). Thera – Scavi a Santorini. London: Thames and Hudson Ltd. ISBN 88-05-03846-6.
Σαντορίνη, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη, 2009
Σαντορίνη, Εκδοτική Αθηνών, 2005
Πρωτοκυκλαδικός πολιτισμός, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης,2000
Santorini Guidebook 2010/ 2011, Ηλιότοπος, 2010
Η αρχαιολογική σκαπάνη στην Ικαρία, Φεστιβάλ Ικαρίας [εισήγηση], 2010, ISBN 978-960-99244-0-5
Sailing in the Aegean, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας, 2008
Μεγάλες στιγμές της ελληνικής αρχαιολογίας, Καπόν, 2007
Μουσείο προϊστορικής Θήρας, Υπουργείο Πολιτισμού. Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, 2007
Το χαμόγελο της Αριάδνης, Ερμής, 2005
Ελλάδα της θάλασσας, Μέλισσα, 2004
Η ιστορία της ελληνικής πόλης, Ερμής, 2004
Παγκοσμιοποίηση και περιβάλλον, Ελληνικά Γράμματα, 2002
The Aegean, Μέλισσα, 1997
Η αυγή της ελληνικής τέχνης, Εκδοτική Αθηνών, 1994
Συλλογικό έργο, Ακρωτήρι Θήρας: Δυτική οικία, Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία [επιμέλεια], 2007
Το προϊστορικό Αιγαίο κοιτίδα δημοκρατικών θεσμών, περιοδικό “ο Πατρέας”, τεύχος 13 (Απρίλης-Μάης-Ιούνης) 1988, σσ. 24-29
Πηγή βιογραφικού wikipedia.org
Πηγή: Χ. Καπότου, Santorini Magazine
Δεν υπάρχουν σχόλια