Λίφτινγκ με λέιζερ στην περίφημη Στήλη του Μάρκου Αυρήλιου στη Ρώμη

Αρχαιολόγοι στη Στήλη του Μάρκου Αυρήλιου. [Credit: Reuters] Λαξευμένη γύρω στο 180 μ.Χ., η ελικοειδής ζωφόρος περιελίσσεται 23 φορές γύρω α...

Αρχαιολόγοι στη Στήλη του Μάρκου Αυρήλιου. [Credit: Reuters]

Λαξευμένη γύρω στο 180 μ.Χ., η ελικοειδής ζωφόρος περιελίσσεται 23 φορές γύρω από τον κορμό του μνημείου, φθάνοντας σε ύψος σχεδόν 40 μέτρων, και απεικονίζει περισσότερες από 2.000 μορφές.

Όπως οι πλαστικοί χειρουργοί χρησιμοποιούν λέιζερ για να λειαίνουν τις ρυτίδες, έτσι και οι αρχαιολόγοι στη Ρώμη στρέφουν δέσμες φωτός στην ίδια την ιστορία, απομακρύνοντας δεκαετίες ρύπων σε ένα από τα πλέον εμβληματικά μνημεία της πόλης.

Οι συντηρητές εφαρμόζουν τη μέχρι σήμερα εκτενέστερη χρήση καθαρισμού με λέιζερ στην Ιταλία, προκειμένου να αφαιρέσουν τα στρώματα ρύπανσης από τη Στήλη του Μάρκου Αυρήλιου, το αριστούργημα ηλικίας 1.840 ετών, που ανεγέρθηκε προς τιμήν του Ρωμαίου Αυτοκράτορα για να τιμήσει τις νίκες του επί των βαρβαρικών φύλων κατά μήκος του Δούναβη.

Τα φορητά λέιζερ συγκεντρώνουν παλλόμενες ακτίνες φωτός πάνω στο λίθο, ενώ η θερμότητα που παράγεται αποκολλά τις μαύρες αποθέσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αποκαλύπτοντας το λευκό μάρμαρο Καράρας.

«Πρόκειται για την ίδια αρχή με εκείνη που εφαρμόζει ένας γιατρός όταν αφαιρεί ανεπιθύμητη τριχοφυΐα ή αλλοιώσεις του δέρματος», δήλωσε η Μάρτα Μπάουμγκαρτνερ, επικεφαλής αρχιτέκτων του έργου. «Το λέιζερ αποδίδει εξαιρετικά αποτελέσματα στη συντήρηση και γι’ αυτό επιλέξαμε να το χρησιμοποιήσουμε σε ολόκληρη την εξωτερική ζωφόρο της στήλης».

Η στήλη ύψους 40 μέτρων που απεικονίζει 2.000 μορφές

Λαξευμένη γύρω στο 180 μ.Χ., η ελικοειδής ζωφόρος περιελίσσεται 23 φορές γύρω από τον κορμό του μνημείου, φθάνοντας σε ύψος σχεδόν 40 μέτρων, και απεικονίζει περισσότερες από 2.000 μορφές, μεταξύ των οποίων θεούς, στρατιώτες και ζώα. Ο ίδιος ο Αυρήλιος εμφανίζεται σε πολλά σημεία.

[Credit:Yara Nardi  Reuters]

[Credit:Yara Nardi  Reuters]

[Credit:Yara Nardi  Reuters]

Η εικονογραφία των αναγλύφων αποδίδει με έντονο ρεαλισμό τη βιαιότητα των πολεμικών συγκρούσεων, γεγονός που καθιστά τη στήλη σημαντική πηγή για την κατανόηση της ρωμαϊκής πολεμικής ιδεολογίας και προπαγάνδας. Οι σκηνές μάχης, αιχμαλωσίας και τιμωρίας των αντιπάλων συμπληρώνουν τις γραπτές πηγές και επιτρέπουν τη διεπιστημονική μελέτη της περιόδου.

Η στήλη διατηρείται στην αρχική της θέση, ωστόσο τα περισσότερα άλλα κατάλοιπα της αρχαίας Ρώμης σε αυτό το τμήμα της πόλης έχουν προ πολλού εξαφανιστεί. Σήμερα δεσπόζει απέναντι από την επίσημη κατοικία της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, σε μικρή απόσταση από το ιταλικό κοινοβούλιο.

Οι εργασίες αποκατάστασης ξεκίνησαν τον Μάρτιο και αναμένεται να ολοκληρωθούν στις αρχές του 2026, με κόστος 2 εκατομμυρίων ευρώ. Η χρηματοδότηση προέρχεται από ευρωπαϊκούς πόρους, στο πλαίσιο των προγραμμάτων οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία της COVID-19. «Λάβαμε αυτή τη σημαντική χρηματοδότηση, οπότε ήταν μια ευκαιρία που δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να χαθεί», δήλωσε η Μπάουμγκαρτνερ.

[Credit:Yara Nardi  Reuters]

[Credit:Yara Nardi  Reuters]

[Credit:Yara Nardi  Reuters]

Την πρώτη αποκατάσταση πραγματοποίησε ο πάπας Σίξτος Ε στα τέλη του 16ου αιώνα, αντικαθιστώντας το αρχικό άγαλμα του Αυρήλιου στην κορυφή με του Αγίου Παύλου, το οποίο παραμένει εκεί μέχρι σήμερα.

Ο τελευταίος καθαρισμός είχε γίνει τη δεκαετία του 1980, όμως ο χρόνος και τα φυσικά στοιχεία επιδρούν διαρκώς στο μνημείο. Οι συντηρητές εντόπισαν περιοχές όπου το μάρμαρο άρχιζε να αποκολλάται, γεγονός που κατέστησε αναγκαία την άμεση σταθεροποίησή του. «Ελπίζουμε ότι στο μέλλον δεν θα υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις. Πλέον θα παρακολουθείται συνεχώς και θα μπορούμε να παρεμβαίνουμε όποτε χρειάζεται», κατέληξε η Μπάουμγκαρτνερ.

Πηγή: The Huffington Post