Τεράστιο μεσαιωνικό εμπορικό πλοίο ανακαλύφθηκε στα ανοικτά της Δανίας: το «Emma Maersk» του Μεσαίωνα

[Credit: Viking Ship Museum] Μια αξιοσημείωτη αρχαιολογική ανακάλυψη έγινε στα ανοικτά των ακτών της Κοπεγχάγης: ένα ναυάγιο 600 ετών, που τ...

[Credit: Viking Ship Museum]

Μια αξιοσημείωτη αρχαιολογική ανακάλυψη έγινε στα ανοικτά των ακτών της Κοπεγχάγης: ένα ναυάγιο 600 ετών, που τώρα έχει αναγνωριστεί ως το μεγαλύτερο πλοίο τύπου κόγκα που έχει βρεθεί ποτέ. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το πλοίο μπορούσε να μεταφέρει έως και 300 τόνους φορτίου, γεγονός που το καθιστά σημαντικό ορόσημο στην ιστορία της ναυτιλίας.

Το πλοίο, που ονομάστηκε Svælget 2, βρισκόταν αδιατάρακτο για έξι αιώνες σε βάθος 13 μέτρων στο στενό του Øresund. Οι ενάλιοι αρχαιολόγοι από το Μουσείο Σκαφών Βίκινγκ στο Roskilde, συμπεριλαμβανομένου του Otto Uldum, εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για την ανακάλυψη. «Είναι απίστευτο ότι αυτό το πλοίο, το μεγαλύτερο του είδους του, κάποτε έπλεε στα δανικά ύδατα. Ήταν το μεσαιωνικό αντίστοιχο του Emma Maersk (ένα σύγχρονο γιγαντιαίο φορτηγό πλοίο γνωστό για τη μεταφορά τεράστιων φορτίων)», δήλωσε η ιστορικός Cecilie Nielsen από το DR TV.

Μια εξαιρετική ανακάλυψη

Η ανασκαφή του Svælget 2 περιελάμβανε 289 καταδύσεις σε διάστημα μεγαλύτερο των δυόμισι ετών. Οι αρχαιολόγοι ανέσυραν και εξέτασαν το κύτος του πλοίου, το οποίο είναι εκπληκτικά καλά διατηρημένο από την καρίνα μέχρι το κατάστρωμα, λόγω του ότι βυθίστηκε πλαγίως σε βαθιά νερά. Αυτή η κατάσταση διατήρησης είναι σπάνια μεταξύ των μεσαιωνικών πλοίων αυτού του τύπου, τα οποία συνήθως βρίσκονται σε θραύσματα πιο κοντά στην ακτή.

Δίπλα στο κύτος, η ομάδα ανακάλυψε υπολείμματα της πλώρης και της πρύμνης του πλοίου —μικρές κατασκευές που παρείχαν καταφύγιο στο πλήρωμα— προσφέροντας μια άνευ προηγουμένου εικόνα για το σχεδιασμό των πλοίων του 15ου αιώνα. Ανακτήθηκαν επίσης αντικείμενα όπως παπούτσια, μια χτένα, μια κατσαρόλα και ένας ξύλινος δίσκος, που ρίχνουν φως στην καθημερινή ζωή του πλοίου.

Το μεγαλύτερο στον κόσμο: στο βυθό της θάλασσας ανοιχτά της Κοπεγχάγης, ενάλιοι αρχαιολόγοι από το Μουσείο Σκαφών Βίκινγκ ανέσκαψαν και ανέσυραν ένα τεράστιο μεσαιωνικό εμπορικό πλοίο. Έχει πλέον αναγνωριστεί ως το μεγαλύτερο του είδους του που έχει βρεθεί ποτέ. [Credit: Viking Ship Museum]

Σχεδιασμένο για το εμπόριο

Τα πλοία όπως το Svælget 2 ήταν πολύ δημοφιλή στη Βόρεια Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, καθώς μπορούσαν να πραγματοποιούν ταξίδια μεγάλων αποστάσεων με ελάχιστο πλήρωμα. Σε αντίθεση με τα παλαιότερα πλοία που μετέφεραν πολυτελή αγαθά σε μικρές ποσότητες, τα πλοία αυτά επέτρεπαν τη μεταφορά χύδην εμπορευμάτων όπως ξυλεία, τούβλα και τρόφιμα σε μεγάλες αποστάσεις. Το Svælget 2 κατασκευάστηκε με σανίδες που εισήχθησαν από την Πολωνία, ενώ ο σκελετός του κατασκευάστηκε από ολλανδική ξυλεία, υπογραμμίζοντας τη διασυνδεδεμένη φύση των μεσαιωνικών ευρωπαϊκών εμπορικών δικτύων.

Το σκάφος είχε μήκος περίπου 28 μέτρα, πλάτος 9 μέτρα και ύψος 6 μέτρα. Με χωρητικότητα φορτίου 300 τόνων, είναι επίσημα το μεγαλύτερο του είδους του που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, αντανακλώντας την φιλόδοξη κλίμακα του μεσαιωνικού εμπορίου. «Αυτό το πλοίο αποδεικνύει ότι τα συνηθισμένα εμπορεύματα ήταν αντικείμενο εκτεταμένου εμπορίου και ότι οι έμποροι κατασκεύαζαν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα σκάφη για να τα μεταφέρουν αποτελεσματικά», εξήγησε ο Uldum.

Ένα πλοίο κατασκευασμένο για εμπορικούς σκοπούς, όχι για μακροζωία

Είναι ενδιαφέρον ότι το Svælget 2 δεν κατασκευάστηκε για να διαρκέσει. Οι αρχαιολόγοι παρατήρησαν ότι οι σανίδες ήταν μέτριας ποιότητας, μερικές μάλιστα έσπασαν κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Τα πλοία αυτού του τύπου σχεδιάζονταν για γρήγορο κέρδος, με δυνατότητα απόσβεσης της επένδυσης μετά από ένα ή δύο μόνο ταξίδια. Ο Uldum τόνισε ότι η ναυπηγική, τα ταξίδια και το εμπόριο ήταν άκρως οργανωμένες δραστηριότητες τον 15ο αιώνα, με καθιερωμένες χρηματοδοτικές δομές που εξασφάλιζαν την εμπορική βιωσιμότητα.

Πολιτιστική και ιστορική σημασία

Η ανακάλυψη προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη μεσαιωνική θαλάσσια κουλτούρα της Σκανδιναβίας. Το πλοίο περιλάμβανε μια λίθινη κουζίνα, που υποδηλώνει ότι το πλήρωμα μπορούσε να προετοιμάζει ζεστά γεύματα ενώ βρισκόταν στη θάλασσα, ένα στοιχείο που σπάνια διατηρείται σε άλλα ευρήματα. Επιπλέον, τα αντικείμενα και οι τεχνικές κατασκευής παρέχουν μια εικόνα του εμπορίου και της καθημερινής ζωής στην περιοχή του Øresund κατά τη διάρκεια της βασιλείας της βασίλισσας Μαργαρίτας Α'.

Για τη Δανία, η ανακάλυψη αυτή υπογραμμίζει τον ιστορικό ρόλο της χώρας στα ευρωπαϊκά εμπορικά δίκτυα. «Ο τρόπος με τον οποίο μεταφέραμε εμπορεύματα στο Μεσαίωνα έθεσε τα θεμέλια για τη σύγχρονη εφοδιαστική και το εμπόριο στη Βόρεια Ευρώπη», σημείωσε η Cecilie Nielsen. «Είναι συναρπαστικό να βλέπεις πόσο παρόμοια μοτίβα συνεχίζουν να ισχύουν και σήμερα, ακόμα και αν το φορτίο έχει αλλάξει».

[Credit: Viking Ship Museum]

Διατήρηση και πρόσβαση του κοινού

Επί του παρόντος, το ναυάγιο του Svælget 2 υποβάλλεται σε εκτεταμένη συντήρηση στο Εθνικό Μουσείο του Brede. Εν τω μεταξύ, το Μουσείο Σκαφών Βίκινγκ στο Roskilde έχει ανοίξει μια ειδική έκθεση με θέμα τη ενάλια αρχαιολογία και το ίδιο το πλοίο. Η επιχείρηση ανάσυρσης, συμπεριλαμβανομένης της δραματικής κοπής και ανύψωσης της καρίνας του πλοίου, καταγράφηκε στην τηλεοπτική σειρά του DR Gåden i Dybet («Το μυστήριο στα βάθη»), προσφέροντας στους θεατές μια πρώτη ματιά στο επίπονο έργο που κρύβεται πίσω από την ανακάλυψη.

Αυτή η εξαιρετική ανακάλυψη όχι μόνο διευρύνει την κατανόησή μας για τη μεσαιωνική ναυπηγική και το εμπόριο, αλλά και συνδέει το σύγχρονο κοινό με τη ναυτική κληρονομιά της Δανίας, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και ναυάγια αιώνων μπορούν να αναδιαμορφώσουν την κατανόησή μας για την ιστορία.

Πηγή: ArkeoNews