Ευρήματα από τέσσερις χιλιετίες

Σε σπήλαια της νησίδας Μάλιγκραντ συναντώνται βραχογραφίες Οι επιστήμες δεν πρέπει να χωρίζονται από τα σύνορα. Η αρχή αυτή βρίσκει τη...

Σε σπήλαια της νησίδας Μάλιγκραντ συναντώνται βραχογραφίες

Οι επιστήμες δεν πρέπει να χωρίζονται από τα σύνορα. Η αρχή αυτή βρίσκει την κυριολεκτική της έκφραση στο πεδίο της αρχαιολογίας, όπου διμερείς συνεργασίες εντοπίζονται συχνά πάνω σε χώρους οι οποίοι διαμελίζονται από τα σύνορα χωρών.

Ανάμεσά τους και η δική μας ανασκαφή με Βούλγαρους και Ελληνες επιστήμονες στον Προμαχώνα.

Η ανασκαφική έρευνα στην οποία σήμερα θα αναφερθούμε ξετυλίγεται στο τριεθνές της Μεγάλης Πρέσπας και υποστηρίζεται από δύο χώρες: την Ελλάδα και την Αλβανία. Αποκαλύπτει δε μια θέση άγνωστη αλλά ενδιαφέρουσα για την ιστορία της Βαλκανικής χερσονήσου, με ευρήματα που καλύπτουν περισσότερες από τέσσερις χιλιετίες, καθιστώντας φανερή τη διαχρονικότητα της κατοίκησης.

Εδώ και αρκετά χρόνια, οι αρχαιολόγοι Πέτρικα Λέρα, Σταύρος Οικονομίδης, Άρης Παπαγιάννης και Άκης Τσώνος συνεργάζονται σε ένα ελληνοαλβανικό πρόγραμμα στη νησίδα Μάλιγκραντ της Μεγάλης Πρέσπας.

Οι Έλληνες επιστήμονες εκπροσωπούν το Ινστιτούτο Διαβαλκανικής Πολιτισμικής Συνεργασίας (Ι.ΔΙ.ΠΟ.Σ.), έναν μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα επιστημονικό φορέα με έδρα την Αθήνα, που αποτελείται από νέους επιστήμονες οι οποίοι ειδικεύονται στην ιστορία και την αρχαιολογία των Βαλκανίων. Η ανασκαφική έρευνα έχει αποδώσει σημαντικά ευρήματα που τοποθετούν τη χρήση του χώρου από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι την Ύστερη Βυζαντινή Περίοδο. Πρόκειται δηλαδή για έναν χώρο με στρατηγική σημασία για τη συγκεκριμένη περιοχή.

Όπως αναφέρουν οι ανασκαφείς, «πληθώρα στοιχείων ανεβάζουν την περίοδο κατοίκησης στα τέλη της Νεολιθικής Περιόδου (4000-2500 π.Χ.), ενώ ευρήματα από τη Μέση και Υστερη Εποχή του Χαλκού (1900-1100 π.Χ.), την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου (1100-600 π.Χ.) και την πρώτη χιλιετία π.Χ. προσδίδουν στην περιοχή αρχαιότητα της οποίας την ύπαρξη οι αρχαιολόγοι απλά υποψιάζονταν».

Όπως σημειώνουν, «ευρήματα από την ύστερη αρχαιότητα και την εποχή των πρώιμων αβαροσλαβικών επιδρομών καλύπτουν μια περίοδο μάλλον σκοτεινή από άποψη ιστορικών δεδομένων». Η ανάδειξη των αρχαιολογικών θέσεων αποτελεί στόχο της ελληνοαλβανικής συνεργασίας. Με τον όρο ανάδειξη «εννοείται η προστασία των θέσεων που ανακαλύπτονται/ανασκάπτονται καθώς και η τελική τους μετατροπή σε αναγνωρισμένους αρχαιολογικούς χώρους κατάλληλους προς επίσκεψη». Κάτι που άλλωστε, όπως υπογραμμίζουν, μπορεί να συμβάλει και στον οικοτουρισμό. Σε σπήλαια της νησίδας συναντώνται βραχογραφίες, κάτι χαρακτηριστικό στην περιοχή. Αυτήν τη στιγμή αποτυπώνονται σχεδιαστικά και φωτογραφικά. Στη σημαντική αυτή εργασία τους οι επιστήμονες δεν έχουν, δυστυχώς, υποστηριχθεί από κανέναν ιδιωτικό ή κρατικό φορέα.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος